Faroeetako poni

Faroeetako ponia
Zaldi arraza
EspezieaEquus ferus caballus
Jatorria Faroeak
SinonimoakFarooetako zaldia

Faroeetako ponia, (faroeraz: føroyska rossið edo Föroyski Hesturin), Faroe uharteetako bertako eta antzinako zaldi arraza bat da[1]. Bere tamainagatik, 1,14-1,24 metro artean soin gurutzera, zein beste hainbat ezaugarriengatik Faroeetako zaldi arraza zahar hau ponien sailkapen taldean sartzen da.

Hala ere, bere indar handia dela eta, bertako jendeak "zaldia" deitzen du poni beharrean.

Bi hipotesis nagusi daude arrazaren jatorriaren inguruan. Lehenak zera dio, zaldi hauek Faroeetako lehendabiziko kolonizatzailekin etorri zirela, 726. urtean. Hauek monje irlandarrak ziren, Hiberno-eskoziar misioiaren ekimenarenbarnean heldu zirenak. Beraz bertako aurreneko poniek jatorri irlandarra izango zuten. Bigarren hipotesiaren arabera, lehendabiziko abereak bikingoek ekarri zituzten uhartetara IX. mendean.

Arraza nahiko ezezaguna da bere jatorrizko uhartetatik kanpo, nahiz eta orohar hauetako poni gutxi dauden atzerrian.


Arrazaren historia

Kolore ezberdinetako Faroeeetako poniak

Faroeetako ponia aspaldiko zaldi arraza da, kanpoko beste zaldi arrazen oso eragin gutxi izan duena[2]. Antza Bere jatorria Islandiar poniarekin lotuta dago, eta bere populazioak isolaturik egon direnez, arraza nahiko garbia mantendu da. Hainbat adituek beste aspaldiko poni eta zaldi arrazak Faroeetako poniekin ere lotzen dute ; Esate baterako Dole zaldia, Eriskay ponia, Exmoor ponia eta Fjord zaldia.

Faroe uhartedia Islandia eta Shetlandak uhartedi artean kokatzen da, Ipar Atlantikoan. Eguraldi zakarra da bertan, eta poniek horretara moldatu behar izan dute.

Esan bezala Faroeetako aurreneko biztanleak bertara heldutako Irlandar monjeak izan ziren, VIII. mendearen hasieran. Geroztik Bikingoak uhartedia kolonizantzen hasi ziren IX.en mendetik aurrera. Zaldiak kolono haiekin heldu ziren irletara, zeren eta uhartedian ez da inolako bertako lur ugaztunik [3].

Zaldi hauek lehen bertako atxaldetako lanetan erabiltzen ziren; eta, gainerakoan, mantendu behar ez izateko, bertako muinoetan uzten zituzten, beren kabuz bazka zitezen. Egun, zela-zalditzat erabiltzen dituzte gehienbat.

Tamaina txikikoak izan arren, indartsuak zirelako, Europako beste hainbat poni arraza bezala, Euskal Herriko pottoka barne, Faroeetako poni asko Bretainia Handiko meategietara esportatu zituzten bertan lan egiteko.

Sakontzeko, irakurri: «Meategiko zaldi»

Arrazaren egoera

Arrazako zaldia

Ezaugarriak

  • Kolorea; Beltza, marroia eta "urra kolorea".

Argazki galeria

Erreferentziak

  1. Fraroeetako ponia "The equinest" entziklopedian http://www.theequinest.com/breeds/faroe-pony/
  2. The equinest entziklopedia http://www.theequinest.com/breeds/faroe-pony/
  3. Hendricks, Bonnie L., International Encyclopedia of Horse Breeds, Univ of Oklahoma Press, 1995.Mason, I.L. 1996. A World Dictionary of Livestock Breeds, Types and Varieties. Fourth Edition. C.A.B International. 273 pp.

Kanpo estekak

  • (Ingelesez) Arrazari buruzko artikuloa
  • (Ingelesez) Arrazari buruzko artikuloa
Autoritate kontrola
  • Wikimedia proiektuak
  • Wd Datuak: Q549091
  • Commonscat Multimedia: Faroe pony / Q549091

  • Wd Datuak: Q549091
  • Commonscat Multimedia: Faroe pony / Q549091
  • i
  • e
  • a
Euskal Herriko
arrazak
Europako
arrazak
Albania: Albaniako poni • Alemania: Alemaniako shetland poniArenberg poniDülmen poniAlemaniar zela poni • Belgika: Belgiar zela poniHeck zaldiLehmkuhlener PoniLewitz poniLiebenthaler poniPoni appaloosa europarSenner poni • Asturias: Asturkoi • Austria: HaflingerArabiar-Haflinger • Bielorrusia: Polesskaya • Bosnia-Herzegovina: Bosniako poniPosavina zaldia • Bulgaria: Rodopeko poniSarakatsaniar poni • Danimarka: Daniar kirol poni • Errumania: Bukovina zaldiDanubioren deltako poniErrumaniar poniHutsul poni • Errusia: Baxkir poniBouriate poniMinoussinskdar zaldiPanje poniTavda zaldiTxilkov zaldiTuvar zaldiVyatka zaldia • Eskozia: Eriskay poniHighland poniRumdar poniShetland poni • Eslovenia: Posavina zaldia • Espainia: · Errekaortuetako zaldiGaliziako poniGarrano zaldiMallorcako zaldiOrdunteko behor • Serrano zaldi • Zaldi montxino • Estonia: Estoniar zaldiSaaremaa poni • Faroeak: Faroeetako poni • Frantzia: Bidet zaldiBidet bretoiFrantziar zela poniCamargako zaldiLandetako poniMarkesaketako zaldiMerensgo zaldiMikeluneko zaldiMorvandar zaldi • Gales: Britaniar orbaindun poniBritaniar zela poniCarneddau poniGalestar poniGalestar poni eta cobGalestar cobGalestar zela poniMendiko galestar poni • Georgia: Tushetiar zaldi • Grezia: AénosArravaniAxios zaldiMessara zaldiMidilli poniPeneiako poniPindoko poniRodasko poniRodopeko poniSkyros poniTesaliako zaldi• Herbehereak: Holandar zela poni • Ingalaterra: Britaniar orbaindun poni • Britaniar Shetland Poni • Britaniar zela poniDales poniDartmoor poniExmoor poniFell poniHackney poniaLundy uharteko poniNew Forest poniPolo poniWelara • Irlanda: Connemarako poniKerry Bog poni • Islandia: Islandiar poni • Italia: BardigianoAchetta zaldiEsperiako poniGiarabGiara zaldiSarcidanoar zaldiSardiniako poniHaflingerMonterufolino poni • Kornualles: Lundy uharteko poni • Korsika: Korsikako zaldi • Kroazia: Krk-ko uharteko poniPosavina zaldia • Lituania: Zemaitukas • Norvegia: NordlandshestFjord • Polonia: Biłgoraj zaldiFelińskiHutsul poniKonick poniPanje poni • Portugal: Azoreetako poniGarrano zaldiSorraia • Serbia: Posavina zaldia • Suedia: Gotland poniSuediar zela poni • Txekia: Txekoslobakiako zela poni txikia • Ukraina: Hutsul poniPanje poniPolesskaya
Ameriketako
arrazak
Ameriketako Estatu Batuak: Ameriketako kirol poniAmeriketako poniAmeriketako Shetland poniAmeriketako Walking PonyAmeriketako zaldi miniaturaBanker PoniCayuse indiar poniChincoteague poniChoctaw poniHegart zaldiPaint poniPolo poniQuarter poniKanadako landa poniMustangSeminola poniVirginia Highlander • Argentina: Argentinar petisoaBagualBergman poniFalabellaPolo ponia • Brasil: Baixadeiro zaldiBrasildar poniaCorajoso poniLavradeiroKreole zaldiNordestinPampa zaldiPuruca • Bolivia: Bolibiar ponia • Ekuador: Andeetako ponia • Kanada: Kanadako landa poniaLac La Croix Indiar PoniSable Islandgo poniTernuako poni • Mexiko: Galizeño ponia • Peru: Andeetako poniaChumbivilcas zaldia • Txile: BagualChiloear ponia
Asiako
arrazak
Afganistan: Yabu • Bangladesh: Bangladeshko zaldi • Bhutan: Bhutandar poni • Jata (zaldi) • Merak-SaktenpataYuta zaldi Errusia: Altaiko poniBaikal zaldiBouriate poniDagestandar zaldiNarym poniOb poniYakutiako poni • Filipinak: Baguio poni • Baguio Light zaldia • India: DeccaniIndiako poniManipuri PoniPolo poniSikang poniSpiti poniZaniskari pony • Indonesia: Baliko zaldiBatak poniBorneo poniDeli poniFlores uharteko poniaGayoeKaju poniKuningan zaldiLombok poni • Minahasa (zaldia) • Priangan • Sumbar-Sandel-Arabiar zaldiTimordar poniJavako poniKuda-PacuMacassar zaldiPadang poniSandalwood poniSumba eta Sumbawa poni • Iran: Kaspiar poniYabu • Hego Korea: Chejuko zaldi • Japonia: Hokkaidoko poniKiso poniMisaki poniMiyako poniNoma poniTaishuhTokara poniYonaguni poni • Kanbodia: Kanbodiar poni • Kazakhstan: Altaiko poniKazakhstango poniAdaev zaldi • Kurdistan: Kurdiar zaldi • Laos: Laostar poni • Ekialdeko Timor: Timordar poni • Malaysia: Bajau poni • Myanmar: Myanmarko poni • Shan (zaldia)• Mongolia: Hequ poniMongoliar zaldi • Pakistan: Balutxi zaldi • Sri Lanka: Sri Lankako poni • Thailandia: Thailandiar poni • Tibet: Ganzhi zaldi • Txaidamu • Sikang poniTibeteko poniChahou poniRiwoche poniNangchen zaldi Yushuar zaldiZhongdian zaldi • Txina: Abag zaldiAltaiko poniBalikun zaldiBaise poniJiantxang zaldiDatong zaldiDebao poniErluntxunGuizhouko poniGuoxia txinar poniHequ poniHenanar zaldi • Jinjiang zaldi • Lichuan zaldiLijiang poniMongoliar-txinar zaldiSikang poniUjumkinar zaldiWenshan zaldiYanki zaldiYili poni • Yiwu zaldia • Turkia: Alaka zaldiAnadolu poniKanikMidilli poni • Vietnam: Hmong zaldiNgua Noi
Ozeaniako
arrazak
Afrikako
arrazak
Benin:Koto-koli • Burkina faso:Bobo • Koto-koli• Hegoafrika: Basuto poniaBoer PoniHegoafrikako Boer poniNooitgedacht poni • Egipto: Baladi • Etiopia: Abisiniako poniBorenar zaldiBale zaldi • Lesotho: Basuto ponia • Kamerun: Kamerungo poni • Senegal: FoutaM´bayar poni • Sudan: Abisiniako poniDarfour poniSudango zaldi • Mali: Beledougouar zaldi • Bobo • Djerma (zaldi) • Nigeriar poni • Namibia: Namibiar zaldi • Nigeria: Bagzan zaldiBhirum • Djerma (zaldi) • Nigeriar poniKoto-koli • Niger: Sudango zaldi • Somalia: Somaliar poni• Togo:Koto-koli •Tunisia: Mogod poni
Desagertutako
arraza
etxekotuak
• Alemania: †Emscherbrücher • †Senner poni • Bahamak: †Abaco berberiar zaldi · Errusia: †Amurko poni • †Kareliar poni • Eskozia: †Barra poni • †Galloway poni • Espainia: †Gaztelako zaldia • †Soriako behoka • Finlandia: †Kareliar poni • Frantzia: †Bidet • †Harvard zaldi • †Lorrain zaldi • Ingalaterra: †Galloway poni • Irlanda: †Irish Hobby • †Namaqua poni• †Öland poniTartariar poni • Tunisia: †Nefza poni • Txina: †Amurko poniFerghanako zaldi
Antzinako
arraza basatiak*
() Przewalskii zaldia • () † Tarpan • () † Enzebro
Desagertutako historiaurreko
ekido eta zaldi arraza
zein espezieak
Equus caballus arrazak eta motak: †Equus caballus antunensis • †Equus caballus germanicus • †Equus caballus torralbae • †Equus caballus gallicus • †Equus caballus arcelini • Equus ferus arraza eta motak: †Equus ferus gmelini • †Equus ferus solutrensis • †Equus ferus przewalski • Antzinako Equus espezieak: †Equus hydruntinus • †Equus fossilis • †Equus complicatus • †Equus conversidens • †Equus crinidens • †Equus francisci • †Equus lambei • †Equus namadicus • †Equus sivalensis • †Equus stenonis • †Equus cumminsii • †Equus excelsus • †Equus fraternus • †Equus giganteus • †Equus lambei • †Equus namadicus • †Equus niobrarensis • †Equus occidentalis • †Equus pacificus • †Equus parastylidens • †Equus pectinatus • †Equus scotti • †Equus sivalensis • †Equus yunnanensis • †Equus simplicidens • †Equus andium
  • (desagertuak przewalski zaldia izan ezik)