Ailorbe

Ailorbe
Irudi gehiago
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaPlantae
OrdenaFabales
FamiliaFabaceae
LeinuaTrifolieae
GeneroaTrigonella
Espeziea Trigonella foenum-graecum
L.
Datu orokorrak
Gizakiak ateratzen dizkion produktuakfenugreek seed (en) Itzuli, fenugreek leaf (en) Itzuli eta fenugreek oil (en) Itzuli

Ailorbe (Trigonella foenum-graecum) belar-landarea da. Ganadu janaritzat erabiltzen da, eta jaten duten abereen esneari ahogozo berezia ematen dio.[1]

Deskribapena

20-50 cm-ko altuera har dezakeen landarea da. Hosto konposatu iletsuak ditu hirunaka bilduak.

Loreak zuriak dira eta handik ateratzen diren lekek hazi horiak dituzte.

Hostoek zein haziek usain handia dute. Usain hori sotolon izeneko konposatuak ematen die[2].

Hedapena

Asiako hego-ekialdean jatorria du baina hegoaldeko Europatik zabalduta dago. Hala ere landare honen ekozpenaren %80a Indian egiten da, Rajastan estatuan. Udaberrian laboreen artean bere lore zuriak ikus ditzakegu.

Erabilera

Currya egiteko erabiltzen den osagaietako bat da ailorbea. Horretarako hostoak (freskoak edo lehorrak), haziak eta bestelako atalak erabiltzen dira.

Abereak elikatzeko egokia da. Haziak ere erabiltzen dira arrainak edo untxiak elikatzeko[3].

Erreferentziak

  1. Lur entziklopedietatik hartua.
  2. (Ingelesez) PubChem. «3-Hydroxy-4,5-dimethylfuran-2(5H)-one» pubchem.ncbi.nlm.nih.gov (Noiz kontsultatua: 2023-11-08).
  3. (Ingelesez) «Fenugreek (Trigonella foenum-graecum) | Feedipedia» www.feedipedia.org (Noiz kontsultatua: 2023-11-08).

Kanpo estekak

Autoritate kontrola
  • Wikimedia proiektuak
  • Wd Datuak: Q133205
  • Commonscat Multimedia: Trigonella foenum-graecum / Q133205
  • Wikispecies Espezieak: Trigonella foenum-graecum

  • Identifikadoreak
  • BNF: 12345446d (data)
  • GND: 4393600-3
  • LCCN: sh88023166
  • NKC: ph1044596
  • Hiztegiak eta entziklopediak
  • Britannica: url
  • Datu taxonomikoak
  • African Plant DB: 63864
  • BioLib: 40019
  • Dyntaxa: 221352
  • EOL: 703366
  • Fl. China: 200012345
  • GBIF: 5360475
  • GRIN: https://npgsweb.ars-grin.gov/gringlobal/taxonomydetail.aspx?id=40421
  • IPNI: 523957-1
  • ITIS: 505590
  • NCBI: 78534
  • PlantList: ild-8021
  • W3TROPICOS: 13034390
  • USDA Plants: TRFO80
  • Kimikako identifikadoreak
  • UNII: 5610HF69OB
  • Wd Datuak: Q133205
  • Commonscat Multimedia: Trigonella foenum-graecum / Q133205
  • Wikispecies Espezieak: Trigonella foenum-graecum


  • i
  • e
  • a
Usain-belar eta espeziak
Usain-belarrak
Albaka • Apio • Apoperrexil • Astaizpiliku • Baratxuri • Ereinotz • Erromero • Ezkai • Labanda • Mandaperrexila • Mendaro • Mihilu • Oregano • Perrexil • Porru • Salbia sendakari • Sarpoil • Tipula • Tipulatx • Tipuleta • Tipulin • Zainzuri
Espeziak
Ailorbe • Aingeru-belar landatu • Alpinia • Anis • Azafrai • Azitrai • Banilla • Binagrera • Errefau min • Erregaliz • Ezamihilu • Garraiska • Iltze • Intxaur muskatu • Ipuru • Isipu-belar • Jengibre • Kanela • Kardamomo • Kartamo • Kumino • Kurkuma • Legeltxor • Malba • Martorri • Menda • Mendafin • Mendi-apio • Mirra • Mirto • Mitxoleta • Piperbeltz • Pipermin • Piperrauts • Sesamo • Tamarindo • Txikoria-belar • Txarpoil • Txinatar anis • Usagari • Ziape • Ziape beltz • Zumake
Espezia-nahasketa
Adobo • Baharat • Berbere • Cajun • Curry • Dukkah • Garam masala • Mitmita • Panch phoron • Ras el hanout • Shichimi • Tabil • Za'atar
Ongailuak
Gomashio • Harissa • Karashi • Tabasko • Tahini • Worcestershire saltsa • Wasabi • Ziape
Landare Artikulu hau landareei buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.