1822

1822. urtea
Kronologia
Mendeak	XVIII.a • XIX.a • XX.a
Hamarkadak	1800(e)koa • 1810(e)koa • 1820(e)koa • 1830(e)koa • 1840(e)koa
Urteak	1819  • 1820  • 1821 • 1822 • 1823 • 1824 • 1825
Beste egutegi batzuetan
Gregoriotar egutegia	1822 MDCCCXXII
Ab urbe condita	2575
Armeniar egutegia	1271 ԹՎ ՌՄՀԱ
Bahá'í egutegia	-22 – -21
Bengaliar egutegia	1229
Berber egutegia	2772
Egutegi budista	2366
Myanmarko egutegia	1184
Bizantziar egutegia	7330 – 7331
Koptoen egutegia	1538 – 1539
Etiopiar egutegia	1814 – 1815
Hebrear egutegia	5582 – 5583
Egutegi hinduak
Bikram Samwat	1878 – 1879
Shaka Samvat	1744 – 1745
Kali Yuga	4923 – 4924
Iraniar egutegia	1200 – 1201
Islamiar egutegia	1237 – 1238
Japoniar egutegia	Bunsei 5 (文政5年)
Korear egutegia	4155
Thailandiar eguzki egutegia	2365
Holozeniar egutegia	11822

---

Gertaerak

• Urriaren 12a – Brasilek independentzia lortu zuen Portugaldik.

Arte eta kultura

• Irailaren 27a – Jean-François Champollionek "Rosettako Harria" deszifratu zuen, antzinako Egiptoren hieroglifoak ulertzeko bidea irekiz.

Zientzia eta teknologia

Kirolak

Jaiotzak

• Urtarrilaren 2a – Rudolf Clausius, alemaniar fisikaria (h. 1888).
• Urtarrilaren 6a – Heinrich Schliemann, alemaniar aberatsa eta arkeologoa (h. 1890).
• Urtarrilaren 12a – Étienne Lenoir, belgikar ingeniaria, barne errekuntzako lehen motorraren asmatzailea (h. 1900).
• Urtarrilaren 20a – Sebastián Herrero, Espainiako kardinala, Gasteizko apezpikua izandakoa (h. 1903).
• Otsailaren 7a – Joaquin Gaztanbide, nafar musikagilea (h. 1870).
• Otsailaren 8a – Maxime Du Camp, frantziar idazle eta argazkilaria (h. 1894).
• Otsailaren 16a – Francis Galton, ingeles zientzialari oparoa (h. 1911).
• Martxoaren 4a – Jules Lissajous, frantziar fisikaria (h. 1880).
• Martxoaren 8a – Ignacy Łukasiewicz, poloniar farmazeutikoa (h. 1882).
• Martxoaren 11 – Joseph Bertrand, frantziar matematikari eta ekonomialaria (h. 1900).
• Martxoaren 11 – Maria Firmina dos Reis, brasildar idazlea (h. 1917).
• Martxoaren 16a – Rosa Bonheur, frantziar margolari eta eskultorea, animaliak erretratatzen aditua (h. 1899).
• Martxoaren 22a – Isaäc Dignus Fransen van de Putte, Herbehereetako lehen ministroak (h. 1902).
• Martxoaren 27a – Henri Murger, frantziar idazlea (h. 1861).
• Apirilaren 16a – Karl Theodor Robert Luther, alemaniar astronomoa (h. 1900).
• Apirilaren 17a – Anastasio Etxeberri, nafar apaiza eta euskal idazlea (h 1907).
• Apirilaren 26a – Francisco Coello, espainiar kartografo eta militarra (h. 1898).
• Apirilaren 27a – Ulysses S. Grant, Ameriketako Estatu Batuetako 18. presidentea (h. 1885).
• Maiatzaren 13a – Frantzisko Asiskoa Borboikoa, Espainiako errege ezkontidea (h. 1902).
• Maiatzaren 13a – José Vilallonga, kataluniar industrialaria eta enpresaburua (h. 1898).
• Maiatzaren 15a – Michael Daniel Jones, galestar apaiz kongregazionalista. galestar nazionalismo modernoaren gurasoetako bat (h. 1898).
• Maiatzaren 20a – Frédéric Passy, frantziar politikaria, ekonomilaria eta bakezalea (h. 1912).
• Maiatzaren 27a – Leopold Blaschka, alemaniar eskultorea, beiraz egindako itsas animaliengatik eta Harvard Unibertsitateko loreen beirazko eskulturengatik ezaguna (h. 1895).
• Ekainaren 8a – Salustiano Aseginolaza, gipuzkoar farmazilaria, ikerlaria eta Santiago de Compostelako Unibertsitateko dekanoa (h. 1894).
• Uztailaren 20a – Gregor Mendel, austriar abade eta zientzialaria (h. 1884).
• Uztailaren 26a – Robert William Thomson, pneumatikoen asmatzailea (h. 1873).
• Irailaren 1a – Luciano Murrieta, Murrietako markesa, bizkaitar militar eta mahastizaina (h. 1911).
• Urriaren 2a – Jan Kappeyne van de Coppello, Herbehereetako lehen ministroa (h. 1895).
• Urriaren 4a – Rutherford Birchard Hayes, Ameriketako Estatu Batuetako 19. presidentea (h. 1893).
• Urriaren 20a – Thomas Hughes, ingeles legegizon, epaile, politikari eta egilea (h. 1896).
• Azaroaren 1a – Sigismundo Felix Feliński, Varsoviako artzapezpikua (h. 1895).
• Azaroaren 15a – Fernando Savoiakoa, Savoia leinuko italiar noblea (h. 1855).
• Azaroaren 26a – Lilly Martin Spencer, XIX. mendeako erdialdeko Estatu Batuetako margolari ezagunenetakoa (h. 1902).
• Abenduaren 10a – César Franck, frantziar musikagilea (h. 1890).
• Abenduaren 24a – Matthew Arnold, ingeles olerkari eta kultura-teorialaria (h. 1888).
• Abenduaren 24a – Charles Hermite, frantziar matematikaria (h. 1901).
• Abenduaren 27a – Louis Pasteur, frantziar mikrobiologoa (h. 1895).
• Claudio Menchacatorre, bizkaitar esklabu trafikatzailea (h. 1882).
• Felipe Uhagon, bankaria eta Bilboko alkatea (h. 1890).
• Leonce Goietxe, euskal idazlea (h. 1885).
• Teodoro Rada, Radica, nafar militar karlista (h. 1874).
• Hodei Gorri (Makhpyia-luta), siux oglalar amerindiarren buruzagia (h. 1909).
• Simon Deutsch, alemaniar iraultzailea (h. 1877).

Heriotzak

• Urtarrilaren 26a – Juan Antonio Olabarrieta Clara-Rosa, euskal polemista antiklerikala (j. 1763).
• Urtarrilaren 31a – Rudolf Schadow, alemaniar eskultorea (j. 1786).
• Martxoaren 19a – Valentin Haüy, itsuentzako lehen eskolaren sortzailea (j. 1745).
• Apirilaren 24a – Giovanni Battista Venturi, italiar fisikaria (j. 1746).
• Maiatzaren 10a – Paolo Ruffini, matematikari italiarra (j. 1765).
• Maiatzaren 17a – Armand Emmanuel du Plessis de Chinon, frantses militar eta politikaria (j. 1766).
• Ekainaren 1a – René Just Haüy, frantziar apaiz katoliko eta mineralogoa (j. 1743).
• Ekainaren 25a – Ernst Hoffmann, alemaniar idazle eta musikaria (j. 1776).
• Uztailaren 8a – Percy Bysshe Shelley, ingeles poeta (j. 1792).
• Abuztuaren 4a – Kristian Jaak Peterson, estoniar olerkaria (j. 1801).
• Abuztuaren 19a – Jean-Baptiste Joseph Delambre, frantziar astronomo eta astronomiaren historialaria (j. 1749).
• Abuztuaren 25a – William Herschel, Alemanian jaiotako astronomo eta konpositore britanikoa (j. 1738).
• Irailaren 16a – Auguste Jean Ameil, Frantziako Iraultza eta hango inperio garaian borrokatu zuen frantziar militarra (j. 1775).
• Urriaren 13a – Antonio Canova, eskultore italiarra (j. 1757).
• Urriaren 23a – Henrik Johan Walbeck, finlandiar astronomo eta geodesialaria (j. 1793).
• Azaroaren 6a – Claude Louis Berthollet, frantziar kimikaria (j. 1748).
• Azaroaren 24a – Francisco Javier Elio, nafar militarra (j. 1767).
• Sebastian Fernandez de Lezeta, Dos Pelos, arabar gerrillaria, Napoleondar Gerretako borroketan Hego Euskal Herrian eta Aragoin frantsesen aurka jardun zuena (j. 1770).
• Sophie de Condorcet, frantziar idazle eta itzultzailea, irakurketa talde baten anfitrioi oso ezaguna (j. 1764).

---

Kanpo estekak

• Datuak: Q6983
• Multimedia: 1822 / Q6983