Ekintza Egitasmoa

Ekintza Egitasmoa Alexander Dubček-ek eta Txekoslovakiako Alderdi Komunistako kideek 1968ko apirilaren 5ean argitaratu zuten plan politikoa da. Programa honek Txekoslovakiar Errepublika Sozialistak bere bide propioa aurkitzea zuen helburu, Sobietar Batasunari jarraitu ordez. Egitasmoak askatasun indibidualak aitortzen zituen, baita erreforma politiko eta ekonomikoen sarrera eta nazioaren egituraren aldaketa ere. Modu askotan, dokumentua Pragako Udaberriaren oinarria izan zen eta 1968ko abuztuan Varsoviako Itunaren ondoriozko Sobietar Batasunaren inbasioa eragin zuen.

Testua

Wikitekan bada UEUren liburu batetik ateratako testu zatia: Ekintza Egitasmoa (1968)
Liburu osoa: Gaur egungo munduaren historia, 1945-2009
« Oinarrizko produkzio-baliabideen jabetza kolektiboa. Hau da, erabat herriarena den jabetza; estatuarena, ekoizleen elkarteena edo kooperatibena izanda ere, langileek parte hartuko dute zuzendaritza eta plangintza ekonomikoan eta gainbalioaren banaketan. Industria txikian, merkataritzan, artisautzan eta zerbitzuetan ekimen pribatuak jarraituko du, baina betiere kontrol publikoarekin.

Jabetza kolektibo horretan oinarriturik, sistema pluralista bat sortu, non alderdi politikoak herritarren era ezberdinetako interesen ordezkariak izango diren. Alderdi Komunistak jarraituko du zuzendaritzan, baina lehiakortasun demokratiko baten barruan.

Herritarrari demokrazia parlamentarioetan edo burokrazia estalinistan baino eskubide gehiago eta askatasun eta eragiteko gaitasun handiagoa emango dion demokrazia sozialista bat garatu. Demokrazia ordezkatzailearen bidez izango du agintea herritarrak —isilpeko sufragioaren bitartez aukeratuko dira ordezkariak—, bai eta demokrazia zuzenaren bitartez ere —eskualdeetan, udaletan, auzoetan eta abarretan, herritarrak kontrolatuko du boterea langileen kontseiluen eta autokudeaketako beste formula batzuen bitartez—.

Sindikatuen askatasuna eta greba-eskubidea bermatu... Independentzia handiagoa enpresei, ekoizpena handitzeko eta herritarren premiak asetzeko —«merkatu sozialistaren presioa»— eta, aldi berean, ziurta ditzala plangintza zientifiko baten bitartez gizartearen interes orokorrak, lan-eskubidea, bizi-maila hobetzea eta erretiro duina.

Kanpo-politikari dagokionez, harremanak izan Sobietar Errepublika Sozialisten Batasunarekin eta harremanak izaten jarraitu Varsoviako Itunekoekin. Txekiarren eta eslovakiarren arteko federazioa...

»

[1]. Testu osoa irakurtzeko Wikisourcen duzu eskuragarri


Erreferentziak

  1. Martínez Rueda, Fernando; Aizpuru Murua, Mikel. (2011). Gaur egungo munduaren historia, 1945-2009. Udako Euskal Unibertsitatea ISBN 9788484383345..

Kanpo estekak

Autoritate kontrola
  • Wikimedia proiektuak
  • Wd Datuak: Q4677147
  • Wd Datuak: Q4677147
  • i
  • e
  • a
Gerra Hotza
Herrialdeak
 Ameriketako Estatu Batuak  •  Erresuma Batua  •  Israel  •  Frantzia  •  Mendebaldeko Alemania  •  Hego Korea
 Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna  •  Ekialdeko Alemania  •  Txinako Herri Errepublika  •  Vietnam  •  Ipar Korea  •  Kuba
Gertakizunak
1945-49: Jaltako Batzarra  • Potsdamgo Batzarra  • Irango krisialdia  • Txinako Gerra Zibila  • Truman doktrina  • Greziako Gerra Zibila  • Marshall Plana  • Berlingo Blokeoa
1950-59: Koreako Gerra  • 1953ko ekainaren 17ko matxinada  • Hungariako Iraultza  • Suezko Gerra  • Vietnamgo gerra
1960-69: Sino-sobietar zisma  • U-2ren krisia  • Guatemalako Gerra Zibila  • Cochinos Badiako Inbasioa  • Kubako Krisialdia  • Berlingo harresia  • Pragako Udaberria  • SALT I  • Ekintza Egitasmoa  • Nigeriako Gerra Zibila
1970-79: SALT II  • Angolako Gerra Zibila  • Afganistango sobietar inbasioa
1980-89: Defentsa Estrategikorako Ekimena  • Grenadako inbasioa  • Solidarność  • Glasnost  • Perestroika  • Berlingo harresiaren gainbehera  • Belusezko Iraultza  • Errumaniako Iraultza
1990: Sobietar Batasunaren desegitea  • Alemaniaren birbateratzea
Protagonistak
NATO  • Varsoviako Ituna
AEBetako presidenteak: Truman  • Eisenhower  • Kennedy  • Johnson  • Nixon  • Ford  • Carter  • Reagan  • Bush
SESBeko buruak: Stalin  • Malenkov  • Khrustxev  • Brezhnev  • Andropov  • Txernenko  • Gorbatxov
Europako agintari nagusiak: Winston Churchill  • Charles de Gaulle  • Josip Broz Tito  • Imre Nagy  • Willy Brandt  • Nicolae Ceauşescu  • Alexander Dubček  • Todor Zhivkov  • Erich Honecker
Joan Paulo II.a  • Margaret Thatcher  • Lech Wałęsa
Amerikako eta Asiako agintari nagusiak: Mao Zedong  • Chiang Kai-shek  • Kim Il-sung  • Ho Chi Minh  • Fidel Castro  • Che Guevara
Erlazionatutako
artikuluak