Belusezko Iraultza

Belusezko Iraultza
1989ko iraultzak
Manifestazioak Pragan
Data1989ko abenduaren 17–29
LekuaTxekoslovakia
EmaitzaErregimen komunistaren amaiera
Gudulariak
Txekoslovakiako Alderdi Komunista Gobernuaren aurkako manifestariak
Buruzagiak
Miloš Jakeš
Gustáv Husák
Václav Havel
Alexander Dubček

Belusezko Iraultza (txekieraz: sametová revoluce) edo Iraultza Atsegina (eslovakieraz: nežná revolúcia) 1989ko abenduan Txekoslovakian izandako matxinada eta manifestazioen ondorengo erregimen aldaketa izan zen. Varsoviako Itunaren parte ziren zenbait herrialdetan gertatu ziren 1989ko iraultzetako bat izan zen.[1]

Pragan, 1989ko azaroaren 17an poliziak ikasleen manifestazio baketsua desegin zuen. Horrek manifestazio gehiago eragin zituen herrialde osoan zen, abendura arte iraun zutenak. Azaroaren 20rako, Pragan biltzen ziren manifestarien kopurua milioi erdira iritsi zen. Azaroaren 27an greba orokorra egin zen, Txekoslovakiako herritar guztiak kontuan hartuta.

Beste gobernu komunistak erortzen ari zirenez eta kaleetako protestak areagotu zirenez, Txekoslovakiako Alderdi Komunistak azaroaren 28an adierazi zuen botereari uko egingo ziola eta alderdi bakarreko sistema bertan behera utziko zuela. Mendebaldeko Alemaniarekiko eta Austriarekiko mugan hesiak eta gainerako oztopoak kendu zituzten. Abenduaren 10ean Gustáv Husák presidenteak komunista ez zen lehenengo gobernua 1948z geroztik izendatu zuen eta kargua utzi. Alexander Dubček hautatu zuten parlamentu federalaren eledun abenduaren 28an eta Václav Havel herrialdeko presidente abenduaren 29an. 1990eko ekainean Txekoslovakiak 1946z geroztik lehen hauteskunde demokratikoak izan zituen.

Erreferentziak

  1. Kukral, Michael Andrew. (1997). Prague 1989: Theater of Revolution. New York: Columbia University Press ISBN 0-88033-369-3..


Kanpo estekak

Autoritate kontrola
  • Wikimedia proiektuak
  • Wd Datuak: Q182817
  • Commonscat Multimedia: Velvet Revolution / Q182817

  • Identifikadoreak
  • BNF: 12189530r (data)
  • LCCN: sh2001007210
  • NKC: ph138757
  • Hiztegiak eta entziklopediak
  • Britannica: url
  • Wd Datuak: Q182817
  • Commonscat Multimedia: Velvet Revolution / Q182817
  • i
  • e
  • a
Herrialdeak
Gertakizunak
1945-49: Jaltako Batzarra  • Potsdamgo Batzarra  • Irango krisialdia  • Txinako Gerra Zibila  • Truman doktrina  • Greziako Gerra Zibila  • Marshall Plana  • Berlingo Blokeoa
1950-59: Koreako Gerra  • 1953ko ekainaren 17ko matxinada  • Hungariako Iraultza  • Suezko Gerra  • Vietnamgo gerra
1960-69: Sino-sobietar zisma  • U-2ren krisia  • Guatemalako Gerra Zibila  • Cochinos Badiako Inbasioa  • Kubako Krisialdia  • Berlingo harresia  • Pragako Udaberria  • SALT I  • Ekintza Egitasmoa  • Nigeriako Gerra Zibila
1970-79: SALT II  • Angolako Gerra Zibila  • Afganistango sobietar inbasioa
1980-89: Defentsa Estrategikorako Ekimena  • Grenadako inbasioa  • Solidarność  • Glasnost  • Perestroika  • Berlingo harresiaren gainbehera  • Belusezko Iraultza  • Errumaniako Iraultza
1990: Sobietar Batasunaren desegitea  • Alemaniaren birbateratzea
Protagonistak
NATO  • Varsoviako Ituna
AEBetako presidenteak: Truman  • Eisenhower  • Kennedy  • Johnson  • Nixon  • Ford  • Carter  • Reagan  • Bush
SESBeko buruak: Stalin  • Malenkov  • Khrustxev  • Brezhnev  • Andropov  • Txernenko  • Gorbatxov
Europako agintari nagusiak: Winston Churchill  • Charles de Gaulle  • Josip Broz Tito  • Imre Nagy  • Willy Brandt  • Nicolae Ceauşescu  • Alexander Dubček  • Todor Zhivkov  • Erich Honecker
Joan Paulo II.a  • Margaret Thatcher  • Lech Wałęsa
Amerikako eta Asiako agintari nagusiak: Mao Zedong  • Chiang Kai-shek  • Kim Il-sung  • Ho Chi Minh  • Fidel Castro  • Che Guevara
Erlazionatutako
artikuluak