Hansa

Hansa^[1] edo Hansako Liga XIII. eta XVII. mendeen bitartean Itsaso Baltikoan salerosketa-monopolioa ezarri eta mantendu zuten merkataritza-taldeen batasuna izan zen.

Historia

Alemanian, XII. mendetik aurrera hiri berriak sortu ziren gaztelu, jauregi, monasterio edo gotorlekuen ondoan Inperioko lurralde osoan. Hirietan, askatasun eta eskubide bereziak jarri ziren indarrean, landetako populazioak jaun nobleen menpeko jarraitzen zuen bitartean. Partikularki, zenbait hiri Inperioko Hiri Aske bihurtu ziren. Horrek esan nahi zuen ez zeudela inolako jaunaren azpian, ez sekular ez erlijioso, baizik eta Enperadorea zuten buru bakarra.

Hiriak, oro har, ibilbide luzeko merkatari dirudunek kontrolatzen zituzten. Esku langileek gremioak osatzen zituzten, arautegi zorrotzen azpian, hirien gaineko kontrola bereganatu nahian. Ekialdeko eta iparraldeko salerosketak ugaldu ziren, Lübeck buru zuen Hansako Liga garatzen zen heinean.

Nolanahi ere, Hansan ez zeuden bakarrik Inperioaren azpiko hiriak baturik, Herbehereetakoak, Norvegiakoak eta Ingalaterrakoak ere bazeuden. Batasun hori XIII. mendean sortu zen Kolonia eta beste 29 hiriren artean, amankomuneko interesak babesteko asmotan. Merkataritza-pribilejio andana jaso zituen batasun horrek, batik bat Ingalaterran, Flandrian eta Errusian ere.

Lübeck eta Hamburg hiriek, 1241ean, Itsaso Baltiko eta Itsaso Beltzaren arteko ibilbide komertzialaren gaineko kontrola partekatzeko hitzarmena sinatu zuten. Bi hiri horiek, 1252an Flandriarekin ere salerosketarako itunak sinatu zituzten. Honela, Bruggek, Flandriako hiri nagusiak, Hansako garapenean parte hartze handia izan zuen. Geroago Londresekin ere hartu-eman komertzialak abian jarri zituzten. Bremen eta Danzig sartu ziren geroago, eta haien atzetik Westfaliako, Rhin aldeko, Herbehereetako, Prusiako, Lituaniako eta Estoniako beste hiri asko.

Federazio hau, Hansa 1343an deituta, Danimarkari gerra egitera ausartu zen. Garaituta, Danimarkak kalteordainak ordaindu behar izan zituen, batasunaren ahalmen ekonomikoa handituz. Hurrengo urteetan, merkataritza gune berriak zabaldu zituen Iparraldeko Europan. Honela, nekazaritza eta nolabaiteko industria garatu ahal izan zituen, baita ubide eta errepideak egin ere.

Nolanahi ere, XV. mendearen amaieran batasunaren desintegrazio hasi zen. Europan estatu subiranoen garapenarekin, Amerikako aurkikuntzarekin eta Herbehereetako zein Ingalaterrako itsaso nagusitasunarekin bizkortu zen Hansaren gainbehera.

Hansako Ligako kideak

Pomeranian eta Wendian

• Lübeck (hiri nagusia)
• Greifswald
• Hamburg
• Lüneburg
• Rostock
• Stade
• Stettin (Szczecin)
• Stralsund
• Wismar
• Kiel

Saxonian, Thuringian eta Brandenburgen

• Alfeld
• Aschersleben
• Brunswick (Braunschweig, hiri nagusia)
• Berlin
• Bockenem
• Brandenburg
• Bremen
• Einbeck
• Erfurt
• Deutcsland und Frankfurt (Oder)
• Gardelegen
• Goslar
• Gronau
• Halberstadt
• Halle (Saale)
• Hamelin
• Hannover
• Havelberg
• Helmstedt
• Hildesheim
• Kyritz
• Magdeburg (hiri nagusia)
• Merseburg
• Mühlhausen
• Naumburg
• Nordhausen
• Northeim
• Osterburg
• Osterode am Harz
• Perleberg
• Pritzwalk
• Quedlinburg
• Salzwedel
• Seehausen
• Stendal
• Tangermünde
• Uelzen
• Uslar
• Werben

Polonian, Prusian, Livonian eta Suedian

• Danzig (Gdańsk, hiri nagusia)
• Breslau (Wrocław)
• Dorpat (Tartu)
• Fellin (Viljandi)
• Elbing (Elbląg)
• Königsberg (orain Kaliningrad)
• Reval (Tallinn)
• Riga
• Stockholm
• Thorn (Toruń)
• Visby
• Krakovia (Krakow)
• Goldingen
• Kokenhusen
• Lemsal (Limbaži)
• Pernau (Pärnu)

Rhinen, Westfalian eta Herbehereetan

• Doesburg
• Zwolle
• Haltern am See
• Hattem
• Hasselt
• Kolonia
• Dortmund (hiri nagusia)
• Soest
• Osnabrück
• Münster
• Roermond
• Deventer
• Groningen
• Kampen
• Bochum
• Recklinghausen
• Hamm
• Unna
• Werl
• Zutphen
• Oldenzaal
• Breckerfeld
• Minden

Erreferentziak

Kanpo estekak

• Datuak: Q42908
• Multimedia: Hanseatic League / Q42908