François Mitterrand
François Mitterrand | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
(1983) Irudi gehiago | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1981eko maiatzaren 21a - 1995eko maiatzaren 17a ← Valéry Giscard d'Estaing - Jacques Chirac →
1981eko maiatzaren 21a - 1995eko maiatzaren 17a ← Valéry Giscard d'Estaing - Jacques Chirac →
1978ko apirilaren 3a - 1981eko maiatzaren 22a ← François Mitterrand Barrutia: Nièvre's 3rd constituency (en) Hautetsia: 6th legislature of the Fifth French Republic (en)
1973ko apirilaren 2a - 1978ko apirilaren 2a ← François Mitterrand - François Mitterrand → Barrutia: Nièvre's 3rd constituency (en) Hautetsia: 5th legislature of the Fifth French Republic (en)
1971ko ekainaren 16a - 1981eko urtarrilaren 24a ← Alain Savary (en) - Lionel Jospin →
1968ko uztailaren 11 - 1973ko apirilaren 1a ← François Mitterrand - François Mitterrand → Barrutia: Nièvre's 3rd constituency (en) Hautetsia: 4th legislature of the Fifth French Republic (en)
1967ko apirilaren 3a - 1968ko maiatzaren 30a ← François Mitterrand - François Mitterrand → Barrutia: Nièvre's 3rd constituency (en) Hautetsia: 3rd legislature of the Fifth French Republic (en)
1964 - 1981 - Noël Berrier (en) →
1962ko abenduaren 6a - 1967ko apirilaren 2a ← Jehan Faulquier (en) - François Mitterrand → Barrutia: Nièvre's 3rd constituency (en) Hautetsia: 2nd legislature of the Fifth French Republic (en)
1959ko uztailaren 8a - 1961eko martxoaren 16a ← Jean Doussot (en) - Daniel Benoîst (en) → Hautetsia: 1959 French Senate election (en)
1959 - 1981 - René-Pierre Signé (en) →
1956ko otsailaren 1a - 1957ko ekainaren 13a ← Robert Schuman - Édouard Corniglion-Molinier (en) →
1956ko urtarrilaren 19a - 1958ko abenduaren 8a Hautetsia: 3rd Legislature of the French Fourth Republic (en)
1954ko ekainaren 19a - 1955eko otsailaren 23a ← Léon Martinaud-Déplat (en) - Maurice Bourgès-Maunoury →
1953ko ekainaren 28a - 1953ko irailaren 4a
1951ko uztailaren 5a - 1955eko abenduaren 1a Hautetsia: 2nd Legislature of the French Fourth Republic (en)
1951ko martxoaren 10a - 1951ko abuztuaren 11
1950eko uztailaren 12a - 1951ko martxoaren 10a
1947ko azaroaren 24a - 1948ko uztailaren 6a
1947ko urtarrilaren 22a - 1947ko urriaren 22a
1946ko azaroaren 28a - 1951ko uztailaren 4a Hautetsia: 1st Legislature of the French Fourth Republic (en)
Barrutia: canton of Montsauche-les-Settons (en) Hautetsia: Q3586820 , Q3586821 , 1961 French cantonal elections (en) , 1967 French cantonal elections (en) , 1973 French cantonal elections (en) , 1979 French cantonal elections (en) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bizitza | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jaiotzako izen-deiturak | François Marie Adrien Maurice Mitterrand | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jaiotza | Jarnac, 1916ko urriaren 26a | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Herrialdea | Frantzia | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Heriotza | Parisko 7. barrutia, 1996ko urtarrilaren 8a (79 urte) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Hobiratze lekua | Jarnac | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Heriotza modua | berezko heriotza: prostatako minbizia | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Familia | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Aita | Joseph Mitterrand | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ama | Yvonne Lorrain | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ezkontidea(k) | Danielle Mitterrand (1944ko urriaren 28a - | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bikotekidea(k) | ikusi
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Seme-alabak | ikusi
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Anai-arrebak | ikusi
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Leinua | Mitterrand family (en) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Hezkuntza | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Heziketa | Paris Law Faculty (en) Parisko Ikasketa Politikoetako Institutua | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Hizkuntzak | frantsesa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jarduerak | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jarduerak | politikaria, abokatua eta kazetaria | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Parte-hartzailea
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Lantokia(k) | Paris | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Lan nabarmenak | ikusi
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jasotako sariak | ikusi
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kidetza | Academy of Morvan (en) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Zerbitzu militarra | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Parte hartutako gatazkak | Aljeriako Independentzia Gerra Bigarren Mundu Gerra | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Sinesmenak eta ideologia | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Erlijioa | agnostizismoa katolizismoa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Alderdi politikoa | Democratic and Socialist Union of the Resistance (en) Frantziako Alderdi Sozialista Federation of the Democratic and Socialist Left (en) Convention of Republican Institutions (en) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
François Maurice Adrien Marie Mitterrand (/fʁɑ̃'swa mɔ'ʁis ad'ʁjɛ̃ ma'ʁi mitɛ'ʁɑ̃/ ahoskatua; Jarnac, Charente, 1916ko urriaren 26a- Paris, 1996ko urtarrilaren 8a) Frantziako presidentea izan zen 1981 eta 1995 urteen bitartean eta Europar Batasunaren bultzatzaileetako bat izan zen. Frantziako Alderdi Sozialistaren buruzagi nagusia izan zen herrialdeko presidentea izan bitartean, partiduaren batasunari luzaroan eutsiz.
Bizitza
Frantziako Erresistentzian borrokatu zen Bigarren Mundu Gerran[1], eta Charles de Gaulleren gobernuan parte hartu zuen gerra amaitu ondoren (1944)[2]. IV. Errepublika finkaturik, 1953an UDSR alderdi sozialistaren lehendakari izendatu zuten[3]. Diputatu, senatari eta ministro izan zen behin baino gehiagotan. 1971n Frantziako alderdi sozialistaren idazkari nagusi aukeratu zuten[4].
1981ean, Frantziako lehendakaritzara iritsi zenean, V. Errepublikako lehen lehendakari ezkertiarra izan zen. Besteak beste, Ipar Euskal Herrirako departamendu baten proposamena egin zuen publikoki kanpainan zehar[5], nahiz eta lehendakari izan zen 14 urtean ez zuen halakorik gauzatu.
Minbiziak aspalditik jota, 1994an adierazi zuen ahalik eta luzaroan egongo zela lehendakaritzan. Haren agintaldiaren amaieran ezbehar larriak gertatu zitzaizkion: Alderdi Sozialistaren hondamena ikusi zuen; ustelkeriaz akusatuta, haren Lehen Ministro Pierre Bérégovoyk bere buruaz beste egin zuen[6], lankide François de Grosouvrek bezala; komunikabideak Mitterrandek nazien okupazioaren garaian izan zuen paper iluna ikertzen hasi ziren[7], eta ezkutuko alaba bat zuela argitara atera zuten. 1995eko hauteskundeetara ez zen aurkeztu eta Jacques Chirac iritsi zen lehendakaritzara, Alderdi Sozialistaren hautagai Lionel Jospini gailenduta. Jacques Chiraci boterea utzi ondoren, Mitterrand bizitza publikotik aldendu zen.
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
- ↑ Giesbert, Franz-Olivier; Ferney, Frédéric. (1984). «Le roi Saul» De Sartre à Foucault (Hachette Education (programme ReLIRE)): 397. ISBN 978-2-01-010737-5. (Noiz kontsultatua: 2021-02-22).
- ↑ Johanna., Védrine, Jean, 1914-2010. Barasz,. (2013). Dossier : les prisonniers de guerre, Vichy et la Résistance : 1940-1945. Fayard ISBN 978-2-213-66627-3. PMC 866572232. (Noiz kontsultatua: 2021-02-22).
- ↑ Duhamel, Éric. (2007). L'UDSR ou La genèse de François Mitterrand. CNRS éd ISBN 978-2-271-06503-2. PMC 421878490. (Noiz kontsultatua: 2021-02-22).
- ↑ (Frantsesez) Ina.fr, Institut National de l’Audiovisuel-. «Congrès du PS : François Mitterrand élu Premier secrétaire» Ina.fr (Noiz kontsultatua: 2021-02-22).
- ↑ «Euskal Departamendua: bi mende luzetan zapuzturiko eskaera historikoa» Argia (Noiz kontsultatua: 2021-02-22).
- ↑ (Frantsesez) «Suicide de Pierre Bérégovoy, vingt ans déjà» Le HuffPost 2013-05-01 (Noiz kontsultatua: 2021-02-22).
- ↑ Pierre., Péan,. (2011). Une jeunesse française : François Mitterrand, 1934-1947. Fayard ISBN 978-2-8185-0072-9. PMC 697594286. (Noiz kontsultatua: 2021-02-22).
Kanpo estekak
- Datuak: Q2038
- Multimedia: François Mitterrand / Q2038