James Peebles

James Peebles

(2010)
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakPhillip James Edwin Peebles
JaiotzaWinnipeg, 1935eko apirilaren 25a (88 urte)
Herrialdea Kanada
 Ameriketako Estatu Batuak
Hezkuntza
HeziketaPrincetongo Unibertsitatea
Manitobako Unibertsitatea
Glenlawn Collegiate (en) Itzuli
Hezkuntza-mailaDoktoretza
Tesi zuzendariaRobert H. Dicke (en) Itzuli
Doktorego ikaslea(k)Margaret Geller
George Lake (en) Itzuli
Weihsueh Albert Chiu (en) Itzuli
Steven D. Phelps (en) Itzuli
Hugues Sicotte (en) Itzuli
Hizkuntzakingelesa
Jarduerak
Jarduerakastronomoa, astrofisikaria, unibertsitateko irakaslea eta fisikaria
Enplegatzailea(k)Princetongo Unibertsitatea
Jasotako sariak
ikusi
  • Harvey Prize  (2001)
    Gruber Prize in Cosmology  (2000)
    Petrie Prize Lecture  (1989)
    Oskar Klein Medal  (1997)
    Henry Norris Russell saria  (1993)
    Astronomiako Errege elkartearen urrezko domina  (1998)
    Eddington Medal  (1981)
    Dannie Heineman Prize for Astrophysics  (1982)
    Bruce domina  (1995)
    Tomalla Foundation  (2003)
    Karl G. Jansky Lectureship
    ICTP Dirac Medal  (2013)
    The Shaw Prize in Astronomy  (2004)
    Crafoord Prize in Astronomy  (2005)
    Fisikako Nobel Saria  (2019)
    Companion of the Order of Canada Companion of the Order of Canada  (2020)
KidetzaAmeriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala
Royal Society
Arteen eta Zientzien Ameriketako Estatu Batuetako Akademia
Ameriketako Fisika Elkartea
Royal Society of Canada (en) Itzuli
Nazioarteko Astronomia Elkartea

Phillip James Edwin Peebles (Winnipeg, Ontario, Kanada, 1935eko apirilaren 25a) kanadar kosmologo eta astrofisikaria da. 2019an Fisikako Nobel Saria jaso zuen unibertsoaren bilakaera ulertzeko egindako ekarpenengatik.

Biografia

Manitobako Unibertsitatean graduatu zen 1958. urtean, eta ondoren Princetongo Unibertsitatera aldatu zen, fisikako ikasketak egitera. 1962. urtean amaitu zituen hango ikasketak, eta irakasle-lanetan jardun zuen han, Albert Einstein unibertsitate hartako ikasle zen garaian.

Robert Dicke eta beste zenbait lankiderekin egindako lanen bidez, Big Bangaren ondorengo irrada kosmikoak existitzen zirela ondorioztatu zuen (aurretik Ralph Alpher eta Robert Hermanek iragarri bezala), eta irrada haiek aurkitzen saiatu zen (Arno Penzias eta Robert Wilsonek lortu zuten azkenik). Irrada kosmikoaren ezaugarriei eta galaxien sorrera eta bilakaerari buruz egindako lanengatik da, hain zuzen ere, ospetsua; unibertsoko helio eta beste zenbait gai arinen kopurua kalkulatu zuen, eta big-bang teoria eta behaketa bat datozela erakutsi zuen. Orobat frogatu zuen galaxien haloetan materia ilun ugari dagoela.

Bi liburu idatzi zituen kosmologiari buruz, eta halako eragina izan zuten fisikariengan, ezen kosmologia-fisikaren alor gisa finkatu baitzuten. Azken 30 urteetako kosmologo nagusitzat hartua da. Hainbat titulu eta sari eskuratu ditu bere karreran zehar, adibidez A.C. Morrison saria, Eddington domina, Heineman saria etab.

Erreferentziak

  • Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Kanpo estekak

Autoritate kontrola
  • Wikimedia proiektuak
  • Wd Datuak: Q728331
  • Commonscat Multimedia: Jim Peebles / Q728331

  • Wd Datuak: Q728331
  • Commonscat Multimedia: Jim Peebles / Q728331
  • i
  • e
  • a
1901–1925
1926–1950
1951–1975
1976–2000
2001–egun