Guyana Frantsesa
- Artikulu hau Frantziako departamenduari buruzkoa da; eskualdea gaitzat duena beste hau da: «Guyanak»
| Guyana | |||
|---|---|---|---|
| Guyane | |||
| |||
[[Fitxategi: |200px]] | |||
| Geografia | |||
| Hiriburua | Cayenne 4°56′19″N 52°20′6″W | ||
| Azalera | 86.504 | ||
| Punturik altuena | Bellevue de l'Inini (en)  | ||
| Kontinentea | Hego Amerika | ||
| Mugakideak | Surinam, Brasil, Amapá, Sipaliwini District (en) eta Marowijne District (en) | ||
| Administrazioa | |||
| Presidentea | Rodolphe AlexandrE (PS) | ||
| Rodolphe Alexandre (en) | |||
| Demografia | |||
| Biztanleria | 286.618 (2021) 1.485 (2020) | ||
| Dentsitatea | 3,43 bizt/km² | ||
| Hizkuntza ofizialak | ikusi
| ||
| Erabilitako hizkuntzak | ikusi
| ||
| Ezkontzeko adina | genero guztiak: 18 | ||
| Ekonomia | |||
| Historia | |||
| Sorrera data: 1946ko martxoaren 21a | |||
| Bestelako informazioa | |||
| Aurrezenbakia | +594 | ||
| ISO 3166-1 alpha-2 | GF | ||
| ISO 3166-1 alpha-3 | GUF | ||
| Ordu eremua | ikusi
| ||
| Elektrizitatea | 220 V. 50 Hz.Europlug (en) , AC power plugs and sockets: British and related types (en) eta Type E (en) | ||
| Internet domeinua | .gf | ||
| ctguyane.fr | |||
Guyana[1][2] (frantsesez Guyane edo Guyane française), sarri Guyana Frantsesa[1] Guyana estatutik bereizteko, Frantziako itsasoz haraindiko departamendua (DOM) eta eskualdea da, Hego Amerika iparraldean kokatua.
Hego Amariketako ipar-ekialdeko itsasertzean, Guyanetako Mendigunearen, Surinamen eta Brasilen artean dago. Mugak Maroni ibaia mendebalean eta Oyapock ibaia ekialdean ditu, Tumuc-Humak mendia hegoaldean. 91.000 km2-ko azalera du. Prefektura Cayenne hirian dago.
Geografia
Lurralde ia osoa oihanak estaltzen du. Biztanle gehienak itsasertzean bizi dira, oihanetako indiar ibiltariak izan ezik.
Ekonomia
Itsasertzean lantzen dira gai nagusiak (azukre kanabera, banana, arroza, mandioka, artoa, tabakoa). Arrantzak ez du garrantzi handirik. Oihanean zur bikaineko zuhaitzak ditu, eta meategi aberatsak ere bai (Kaw eskualdean bauxita meategi handiak), baina batzuk zein besteak ustiatu gabe. Frantziak 1966an espazioaren ikerketarako zentro bat eraiki zuen itsasertzean.
Historia
XVII. mendekoak dira Guyanari buruzko lehen berriak; Cayenne 1637an sortu zen. Frantsesak eta holandarrak kolonizatzen saiatu ziren, eta konpainia frantses bat finkatu zen bertan. Ingelesek eta ondoren holandarrek hartu zuten (Bredako hitzarmena, 1667), eta d’Estrées almiranteak beretu zuen azkenik.
Kolonizatzen saiatu arren, XVIII. mendean ahalegin guztiek huts egin zuten eta kolono asko hil ziren. Esklabotza berriro indarrean jarri zenean (1804), beltzek ihes egin zuten. Portugalen mendean egon ondoren (1809-1814), esklabotasunean oinarrituriko kolonizazio frantsesa galdu egin zen hura indarrik gabe utzi zenean (1848-1849). 1852an kartzela eraiki zen bertan (1945ean kendua).
Hizkuntzak
Hizkuntza ofizial bakarra frantsesa da, baina guyanar kreolera ere mintzatzen da.
Banaketa administratiboa
Frantziar Guyana 2 barruti, 19 kantonamendu (ez erakutsiak) eta 22 udalerrietan banatzen da:
| Saint-Laurent-du-Maroniko barrutia | Cayenneko barrutia |
|---|---|
|
|
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2014/09/01 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
- ↑ a b 36. araua. Euskaltzaindia (Noiz kontsultatua: 2010-9-22).
- ↑ Euskaltzaindia. (2006-5-26). Frantziako Errepublikako eskualde-, departamendu- eta hiriburu-izenak. .
Kanpo estekak
- (Frantsesez) Guyanako prefektura webgune ofiziala
| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q3769
Multimedia: French Guiana / Q3769
| |
|---|---|
| |
Itsasoz haraindiko eskualdeak letra etzanez adierazten dira. |
| |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
| |||||||||
