Oxido nitriko

Oxido nitriko

Formula kimikoa	NO
SMILES kanonikoa	[N=O&zoom=2.0&annotate=none 2D eredua]
MolView	[N=O 3D eredua]
Konposizioa	Nitrogeno eta oxigeno
Mota	NOx ^(en) eta erradikal aske
Ezaugarriak
Soinuaren abiadura	325 m/s (10 °C, gas)
Disolbagarritasuna	5 g/100 g (ur, 20 °C)
Momentu dipolarra	0,159 D
Fusio-puntua	−164 °C −163,6 °C
Irakite-puntua	−152 °C (760 Torr) −151,74 °C (101,325 kPa)
Fusio-entalpia	0,159 D
Formazio entalpia estandarra	81 kJ/mol
Lurrun-presioa	34,2 atm (20 °C)
Masa molekularra	29,998 Da
Erabilera
Konposatu aktiboa	Inomax ^(en)
Elkarrekintza	Guanylate cyclase 1 soluble subunit beta 1 ^(en) eta Guanylate cyclase 1 soluble subunit alpha 2 ^(en)
Rola	nitric oxide donors ^(en) , Neurotransmisore, Bronkozabaltzaile, free radical scavengers ^(en) , gaseous signaling molecule ^(en) , Endothelium-Dependent Relaxing Factors ^(en) eta primary metabolite ^(en)
Arriskuak
NFPA 704	0 3 0
Denboran ponderatutako esposizio muga	30 mg/m³ (10 h, Ameriketako Estatu Batuak)
IDLH	123 mg/m³
Eragin dezake	nitric oxide exposure ^(en)
Identifikatzaileak
InChlKey	MWUXSHHQAYIFBG-UHFFFAOYSA-N
CAS zenbakia	10102-43-9
ChemSpider	127983
PubChem	145068
Reaxys	3587257
Gmelin	16480
ChEBI	451
ChEMBL	CHEMBL1200689
NBE zenbakia	1660
RTECS zenbakia	QX0525000
ZVG	1080
DSSTox zenbakia	QX0525000
EC zenbakia	233-271-0
ECHA	100.030.233
MeSH	D009569
RxNorm	7442
Human Metabolome Database	HMDB0003378
UNII	31C4KY9ESH
NDF-RT	N0000148689
KEGG	D00074 eta C00533

Oxido nitrikoa^[1] edo nitrogeno monoxidoa^[2] kolorerik eta usainik gabeko gasa da, NO formula duena, Hales eta Priestley-ek 1772an aurkitua.

Giro-tenperaturan aireko oxigenoarekin erreakzionatu eta nitrogeno dioxidoa (NO₂) eratzen du. Ez da sukoia eta nekez urtzen da uretan. Amoniakoa 500 °C-tik gora katalisi bidez oxidatuz, ur-disoluzioan dagoen azido nitrosoa deskonposatuz edo arku elektriko bidez nitrogenoa eta oxigenoa elkarrekin erreakzionaraziz lortzen da. Oso toxikoa da, eta narritatu egiten ditu sudurzuloa eta begiak. Atmosferako kutsatzailea da.

Erreferentziak

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

↑ Euskalterm: [Ingurumena Hiztegi Entziklopedikoa] [2009]
↑ Euskalterm: [Hiztegi Terminologikoa] [2009]

Kanpo estekak

Autoritate kontrola	Wikimedia proiektuak Datuak: Q207843 Multimedia: Nitric oxide / Q207843 Identifikadoreak GND: 4183282-6 LCCN: sh90001567 NDL: 00570158 NKC: ph305890 Hiztegiak eta entziklopediak Britannica: url Medikuntzako identifikadoreak MeSH: D009569 Kimikako identifikadoreak CAS erregistro zenbakia: 10102-43-9 ATC: R07AX01 RTECS: QX0525000 ChEBI: 16480 ChEMBL: CHEMBL1200689 ChemSpider: 127983 DrugBank: 00435 PubChem: 145068 UNII: 31C4KY9ESH KEGG: D00074 SMILES: ID InChI: ID InChI key: ID Biologiako identifikadoreak MGI: 10102-43-9

Autoritate kontrola