Japoniar

Japoniarrak 日本人
Shōtoku• Murasaki andrea• Ieyasu• Akihito Boshin Gerraren samuraiak• gaur egungo familia
Biztanleak guztira
130 milioi inguru
Biztanleria nabarmena duten eskualdeak
Japonia: 127.000.000  Brasil: 1.500.000  Ameriketako Estatu Batuak: 1.204.205  Txina: 127.282  Filipinak: 120.000  Kanada: 98.900  Peru: 90.000  Australia: 71.013  Erresuma Batua: 63.017  Thailandia: 45.805  Alemania: 36.960  Argentina: 34.000  Frantzia: 30.947  Hego Korea: 28.320  Singapur: 23.000  Taiwan: 20.373  Mikronesiako Estatu Federatuak: 20.000  Mexiko: 20.000  Bolivia: 14.000  Zeelanda Berria: 13.447  Italia: 12.156  Indonesia: 11.263  Paraguai: 10.321  Txile: 10.000  Vietnam: 9.468  Malaysia: 9.142  Suitza: 8.499  Kaledonia Berria: 8.000  Espainia: 7.046  Herbehereak: 6.616  Belgika: 6.519  Marshall Uharteak: 6.000  Palau: 5.000
Hizkuntza
Japoniera
Erlijioa
xintoismo eta budismoa
Zerikusia duten beste giza taldeak

Japoniar (japonieraz: 日本人, Nihonjin^?) ^[1] Japoniar uharteetako etnia bat dira, bertoko nagusia dena (japoniar etniakoa da populazioaren % 98,5)^[2]. Munduan, badaude japoniar arbasoak dituzten 130 milioi pertsona inguru, horietatik 127 miloi Japonian bizi direnak. Kanpoan bizi diren japoniarrei japoniar diaspora (japonieraz: 日系人, Nikkeijin^?) diete. Haien hizkuntza japoniera da.

Japonian bertan beste etnia batzuk ere badaude: jamatoak, ainuak edo ryukyuarrak. Zenbait testuingurutan talde horiek guztiak japoniar etnikoen multzoan sartzen dira.

Hizkuntza

Japoniera hizkuntza isolatutzat hartzen den hizkuntza bat da; hala ere, Ryukyuko hizkuntzei lotuta dago, eta zenbait ikerlarik altaitar hizkuntzen familian sartzen dute. Hirutariko idazkera sistema du, hiragana, katakana eta kanji idazkerak erabiltzen baititu. Japoniarren alfabetatzea populazioaren % 99aren gainetik dago.

Erlijioa

Japoniarren erlijioa sinkretikoa izan da tradizionalki, eta budismoaren eta sintoismoaren elementuak konbinatu dira. Sintoismoa libururik edo kanonik ez duen erlijio politeista da. Japoniako familia inperialak tronurako eskubidea bermatzeko erabili zuen, eta estatu erlijio gisa ezarri zen 1868an (1945eko AEBen okupazioak abolitu egin zuten). Mahāyāna budismoa, berriz, VI. mendean iritsi zen Japoniara eta hainbat sektaren jatorri izan zen. Japoniarren %84 eta %96 artean bi erlijiotan sinesten dute.

Jatorria

Gaur egun onartuen dagoen teoriak dio japoniarrak Japoniako uhartedian jatorriz bizi ziren Jōmon herrien eta kanpotik iritsi ziren Yayoi herrien arteko nahastetik sortu zirela. Bi taldeon jatorria ez dago argi, baina itxura batean honela laburbil daiteke:

• Aborigenak duela 10.000 urtetik bizi ziren, Hokkaidotik Okinawara.
• Iparraldeko bidetik iritsitako etorkinak (北方ルート japonieraz), alegia, Koreako penintsulakoak, Txinakoak, Sakhalin uhartekoak, Mongoliakoak eta Siberiakoak.
• Hegoaldetik iritsitako etorkinak (南方ルート japonieraz): Ozeano Bareko uharteetakoak, Hego-ekialdeko Asiakoak, eta kasu batzuetan, Indiakoak.

Hala ere, oraindik ez dago kontsentsu garbirik gai horren inguruan.

Erreferentziak

Kanpo estekak

• Datuak: Q161652
• Multimedia: People of Japan / Q161652