Anitz

Artikulu hau Mañeruibarreko herri hustuari buruzkoa da; Baztango herria gaitzat duena beste hau da: «Aniz»

Anitz
Nafarroa Garaia, Euskal Herria

Kokapena
Herrialdea	Nafarroa Garaia
Eskualdea	Izarbeibar-Novenera
Udalerria	Zirauki
Administrazioa
Mota	herri hustu
Izen ofiziala	Anitz
Posta kodea	`31131`
Herritarra	aniztar
Geografia
Koordenatuak	42°40′34″N 1°52′39″W / 42.67617086°N 1.87736145°W / 42.67617086; -1.87736145
Garaiera	495 metro
Distantzia	29,1 km (Iruñetik)
Demografia

Anitz^[1]^[a] Mañeruibarreko Zirauki udalerriko herri hustu bat da, Euskal Herriko Nafarroa Garaia lurraldean kokatuta, Izarbeibar-Novenera eskualdean.

XVI. mendean jada despopulatu bezala agertzen zen. Bere lurrak Ziraukiko Udalara pasa ziren.

Bertako biztanleak aniztarrak ziren.

Izena

Anitz toponimoa beste hizkuntza batzuetan ere ezagutzen da, hala nola:

gaztelaniaz: Aniz

Gainera, toponimoa hainbat modutan agertu da historian zehar:^[2]

Hanniz (941)
Anniz (1222)
Anitz (1246)
Aniz (1283)
Haniç (1290)
Anniz (1350)
Aniz (1534)
Aniz (1953)
Anitz (2011)

Historia

Anitz errege izan zen bere garaian. 1192. urtean, Antso VI.a Jakituna errege nafarrak lekuko bizilagunen bularra eta afaria bateratu zituen. XII. mende horretan bertan, Iratxeko monasterioa, jabearen dohaintzaz, jauregiaren jabetzarekin egin zen, bere egoitza guztiekin, azken hauek udalerriaren barruan kokatutako bi errotaren aprobetxamendua barne.

Handik gutxira, XIII. mendean, dokumentuek erakusten digute Jerusalemgo San Joan Ospitaletegiak ere bertan lursailen baten jabe egin zirela; ez da ahaztu behar Anitz, orduan eta orain, Donejakue bidearen ibilbide nagusian dagoela (Gares eta Lizarra artean).

1425. urtean, Anizko herritarrek Iruñeko katedraleko priorrari eman zioten parrokia-elizaren patronatua.