Txurra ardi

Txurra ardia edo burda ardia.
Ardi arraza
Espeziea	Ovis aries
Jatorria	Euskal Herria  Espainia ( Gaztela eta Leon)

Txurra ardia, Araban ere burda ardia bezala ezaguna, Euskal Herriko zein Gaztela eta Leongo bertako ardi arraza bat da.

Gaztela eta Leonen ardi hauek bereziki Burgos, Palencia, Leon eta Zamorako probintzietan hedatzen dira. Zamoran "sayaguesar txurra" delako ekotipo berezia aurkitzen da. Hedapen eremuan barrena hainbat ekotipo ezberdin daude.

Iberiar penintsulan gehienen zabaldutako ardi arrazen artean dago, bere haragi zein esne kalitateagatik famatutako abere arraza izanik. Oso ardi landatarrak dira eta trashumantziako ibilbide luzetara ohituak.

Txurra ardia Euskal Herrian

Euskal Herrian bereziki Arabako Añanako Kuadrillako Mendebaleko haranetan aurkitu daitezke ardi hauek, Gaubean zein Añanan.

Etimologia

Arabako mendebaldeko haranetan arraza "burda" deitzen dute.

Arrazaren historia

Iberiar penintsulako ardi arraza antzinetarikoa da, antza Ovis aries celticus delakoaren ondorengoak. Ardi merino arrazaren ospeak estali du mendetan abere hauen garrantzia abeltzaintzan.

Txurra arraza Ameriketan

XV.en mendetik aurrera espainiarrek ardi hauek eramaten hasi ziren Ameriketako kolonia berrietara. Bertan zabalpen handia izan zuten.

Erabilerak

Esnea gaztak egiteko eta haragia, oso estimatua izanik "Arkume txurroa" delakoa.

Bibliografia

• YANES GARCÍA, J. E.; MERINO LONGUÉ, E. (2002). Churra: "Catálogo de razas autóctonas de Castilla y León- Región Norte de Portugal. II.- Especies ovina, caprina, porcina, perros de ganado y gallinas.". Argitaletxea: Eds. Fundación Rei Afonso Henriques, Zamora, 51-64.

Begira

• Aari, Euskal mitologian ardiari buruzko kontuak jakiteko.
• Martak

Euskal Herriko ardi arrazak
Ardia • Latx muturgorria • Latx muturbeltza • Manex burubeltza • Manex burugorria • Erronkarikoa • Karrantzako ardi muturbeltza • Karrantzako muturgorria • Sasi ardia • Nafarra • Euskal-bearnotarra • Txurra

Kanpo estekak

• (Gaztelaniaz) Espainar Estatuaren bertako etxeko abereen gida

• Datuak: Q930322
• Multimedia: Churra / Q930322