Simon Bernardo Zamakola

Simon Bernardo Zamakola

Irudi gehiago
Bizitza
JaiotzaDima, 1759ko abuztuaren 20a
Herrialdea Bizkaia, Euskal Herria
HeriotzaDima, 1809ko urtarrilaren 23a (49 urte)
Familia
Anai-arrebak
ikusi
  • Juan Antonio Zamakola
Jarduerak
Jarduerakpolitikaria

Simón Bernardo Iza-Zamakola Ozerin[1] (Dima, Bizkaia 1759 - ib., 1809) bizkaitar politikaria izan zen.

Biografia

Juan Antonio Zamakola historialari ezagunaren anaia zen. Manurgan, Araban ezkondu zen 1785eko abenduaren 4ean, Maria Diaz Basurto Ortiz de Zaraterekin. Diman eraiki zuten etxea. Dokumentu batzuetan Sibario etxea zeukan izena besteetan Cruz de Cilbario etxea. Dimako errege eskribaua izan zen eta gero eta kargu garrantzitsuagoak izan zituen: Arratiako haraneko alkate, ahaldun Gernikako Batzarretxean, Jaurerriko errejidore eta justiziako idazkari. 1793. urtean Bilbon egin zen Merindadeetako Batzordeak Zamakola eta Francisco de Aranguren izendatu zituen Jaurerriko altxorra aztertzeko eta frantsesen gudarosteen aurkako plana antolatzeko. 1801. urtean Gernikako Batzarretxeak, Zamakolaren irizpideei jarraituz, Abandon edo Olabeaga aldean merkataritza libreko portuaren proiektua onartu zuen, baina Bilboko eskudunak erabaki horren aurka agertu ziren, Madrilek proiektua onartuz gero Bilboko portua hiltzera kondenatzen baitzen. Horren guztiaren ondorioz Jaurerriaren eta Bilboko hiriaren arteko gatazka sortu zen, Zamakolada deitua. Jaurerriak proiektua gauzatzeko batzordea izendatu zuen eta 1801eko abenduaren 31n Abandoaldean portua eraikitzeko baimena jaso zuen Batzarretxeak. Godoyekin adostu zuen lorpen hau. 1804. urtean etorkizuneko portuari buruzko erakusketa xehea egin zuen Gernikan baina handik gutxira matxinadak izan ziren Batzarretxeak derrigorrezko soldadutza onartu zuenean. Harrezkero etsai ugari izan zituen Zamakolak eta Nafarroako lurretara erbesteratu zen matxinada zapaldu eta deuseztatu zen arte. Geroago Bizkaiko Jaurerriko Batzorde Nagusiak Madrilgo Gortera bidali zuen ordezkari, Bizkaiko Foruak berriro ere indarrean jar zitezen, baina Fernando VII.ak Bizkaiko Foruak onartu zituenerako buruko eritasunak jota zegoen Zamakola.

Zamakoladaren ostean horrelako bertsoak entzuten ziren:

« Don Simon Zamacola

gizon onrradua,
infernuan daukazu,
zeure ostatua

»

Azken urteak Diman bere etxean bizi zen, burua galdurik.

Erreferentziak

  • Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
  1. Zamakolatarren genealogia.

Bibliografia

  • Aguirre, Ignacio F. de (2004): "Simón Bernardo I. de Zamácola, un político moderno", Bilbao.
  • Villa, Imanol (2010): «La venganza de Zamácola», El Correo.
  • Ybarra y Bergé, Javier (1941): Datos relativos a Simón Bernardo de Zamácola y la zamacolada, Bilbo, Junta de Cultura, Diputación Provincial de Vizcaya.

Ikus, gainera

  • Euskal Herriko matxinadak (XVII - XIX. mendeak)
  • Zamakolada

Kanpo estekak

Autoritate kontrola
  • Wikimedia proiektuak
  • Wd Datuak: Q12267419
  • Commonscat Multimedia: Simón Bernardo de Zamácola / Q12267419

  • Identifikadoreak
  • WorldCat
  • VIAF: 348145857932223020278
  • GND: 1090656203
  • Hiztegiak eta entziklopediak
  • Auñamendi: 145689
  • Lur: 06105/eu_z_0287/z0287
  • DBE: url
  • Wd Datuak: Q12267419
  • Commonscat Multimedia: Simón Bernardo de Zamácola / Q12267419


Biografia
Bizkaia
Artikulu hau Bizkaiko biografia baten zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.