Pierre Deligne

Pierre Deligne

Irudi gehiago
Bizitza
JaiotzaEtterbeek eta Brusela, 1944ko urriaren 3a (79 urte)
Herrialdea Belgika
Lehen hizkuntzaingelesa
Hezkuntza
HeziketaBruselako Unibertsitate Askea
Université Paris-Sud
Bruselako Unibertsitate Askea
Athénée Adolphe Max (en) Itzuli
Tesi zuzendariaAlexander Grothendieck
Doktorego ikaslea(k)Michael Rapoport
Lê Dũng Tráng (en) Itzuli
Miles Reid (en) Itzuli
Hizkuntzakingelesa
frantsesa
Jarduerak
Jarduerakmatematikaria eta unibertsitateko irakaslea
Enplegatzailea(k)Institut des Hautes Études Scientifiques (en) Itzuli  (1968 -  1984)
Princetongo Ikasketa Aurreratuen Institutua  (1984 -  2007)
Jasotako sariak
ikusi
  • Abel Prize  (2013)
    Fields Domina  (1978)
    Balzan Prize  (2004)
    Matematiketako Wolf Saria  (2008)
    Crafoord Prize in Mathematics  (1988)
    Cours Peccot  (1971)
    honorary doctorate of the Vrije Universiteit Brussel  (1989)
    honorary doctorate at École Normale Supérieure de Lyon
KidetzaSuediako Zientzien Errege Akademia
Frantziako Zientzien Akademia
Norvegiako Zientzia eta Letren Akademia
Linzeen Akademia
Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala
Arteen eta Zientzien Ameriketako Estatu Batuetako Akademia
math.ias.edu…

Pierre René, Deligne bizkondea (Etterbeek, 1944ko urriaren 3a) belgikar matematikaria da.

Bizitza

Bruselako Unibertsitate Librean egin zuen lizentzia, eta doktoregorako ikasten jarraitu zuen 1968 arte. 1967-68 urteetan, doktoregoa bukatu baino lehen, Belgikako Ikerketa Zientifikorako Fundazio Nazionaleko kide izan zen. 1968an, Bures-sur-Yvetteko Ikerketa Zientifiko Aurreratuen Institutura joan zen (Frantziara), eta hango kide egin zuten bi urte geroago. 1984an, Princetongo Ikerketa Aurreratuetako Institutura joan zen, eta irakasle aritu zen han. Deligneren ekarpen garrantzitsuenetako bat Weilen hiru aieruen ebazpena da. Aieru horien bidez, geometria aljebraikoa eta zenbaki aljebraikoen teoria sortu zen, eta, lan horri esker, Fields domina jaso zuen Delignek Helsinkiko Matematikarien Nazioarteko Kongresuan (1978). Beste arlo askotan ere lan egin du: Hilberten 21. problema, Hodgeren teoria, moduluen teoria, forma modularrak, Galoisen adierazpideak, L-serieak eta Langlandsen aieruak, eta talde aljebraikoen adierazpideak. Fields dominaz gainera, Suediako Errege Akademia Zientifikoaren Crafoord saria jaso zuen 1988an, geometria aljebraikoan egindako ikerketa-lanari esker.

Erreferentziak

  • Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
  • i
  • e
  • a
1936 Lars Ahlfors / Jesse Douglas  • 1950 Laurent Schwartz / Atle Selberg  • 1954 Kunihiko Kodaira / Jean-Pierre Serre  • 1958 Klaus Roth / René Thom  • 1962 Lars Hörmander / John Milnor  • 1966 Michael Atiyah / Paul Cohen / Alexander Grothendieck / Stephen Smale  • 1970 Alan Baker / Heisuke Hironaka / Sergei Novikov / John G. Thompson  • 1974 Enrico Bombieri / David Mumford  • 1978 Pierre Deligne / Charles Fefferman / Gregori Margulis / Daniel Quillen  • 1982 Alain Connes / William Thurston / Shing-Tung Yau  • 1986 Simon Donaldson / Gerd Faltings / Michael Freedman  • 1990 Vladimir Drinfeld / Vaughan Jones / Shigefumi Mori / Edward Witten  • 1994 Efim Zelmanov / Pierre-Louis Lions / Jean Bourgain / Jean-Christophe Yoccoz  • 1998 Richard Borcherds / Timothy Gowers / Maxim Kontsevitx / Curtis T. McMullen  • 2002 Laurent Lafforgue / Vladimir Voevodsky  • 2006 Andrei Okounkov / Grigori Perelman / Terence Tao / Wendelin Werner  • 2010 Elon Lindenstrauss / Ngô Bảo Châu / Stanislav Smirnov / Cédric Villani  • 2014 Artur Avila / Manjul Bhargava / Martin Hairer / Maryam Mirzakhani  • 2018 Caucher Birkar / Alessio Figalli / Peter Scholze / Akshay Venkatesh  • 2022 Hugo Duminil-Copin / June Huh / James Maynard / Maryna Viazovska
  • i
  • e
  • a
  • i
  • e
  • a
Abel saridunak
Autoritate kontrola
  • Wikimedia proiektuak
  • Wd Datuak: Q334045
  • Commonscat Multimedia: Pierre Deligne / Q334045

  • Wd Datuak: Q334045
  • Commonscat Multimedia: Pierre Deligne / Q334045