Ordena militar

Ordena militarra Gurutzadak egiteko eratutako zaldun kristauen elkartea da. Horietako hainbat, Lur Santuan edo Iberiar penintsulako errekonkistan musulmanen kontra aritu ziren, edo Baltikoan paganoen kontra.^[1] Egun, horietako asko sekularizatuta daude. Ordena militarren antzera eratu ziren, gerora, zaldun ordenak, hala nola Galtzariaren Ordena (1348an sortua).

Erregeen babesa ordenei

Europako monarka ezberdinek, ordenei babes osoa erakutsi zien. Behean dagoen adibidea, Done Jakueren inguruan sortu zen ordenari buruzkoa da.

≪Jesu Kristo gure Jaunaren izenean. Errege kristauen betebeharra da bai leku sakratuak bai pertsona erlijiosoak maitatzea eta ohoratzea, haiek aberastuz eta dohain bikainak eta etekin eskuzabalak emanez, aldian-aldian emandako dohain horien bidez betirako ordainaren saria lortzeko.

Arrazoi horrengatik, nik Fernando Jaun Erregeak, nire seme Alfontso Jaun Erregearekin batera, jakinik nire erresuman izan zuela jatorria Done Jakue ren Ordena Militarrak -Kristoren Gurutzearen arerioen harrotasuna geldiarazteko eta Kristoren izenaren aintza Hispanian zehar hedatzeko berariaz sortua-, eta zeuk, Pedro Fernández, ordena militar horretako maisua, eta zure anaiek oraindik ez duzuela leku bat zuen kapitulu-egoitza edo etxe-nagusia izateko (...) Valduerna eta Villafáfilako lurren dohaintza-gutuna egiten dizuegu, nire erresumaren baitan zuen ordenaren kapitulu-egoitza izango den etxea kokatzeko, eta betirako izango duzuena, bai zeuk, Pedro Fernández maisua, bai zure anaiek, bai zuen ondorengoek.≫

Lan honetan aipatua: J. L. Martín, "Done Jakueren Ordenaren jatorria" (1170-1193), 1973.

Zerrenda

Hona hemen ordena guztiak, sortze dataren arabera:^[2]

Zaldun Ostalariak (1080)
San Jakue Altopasciokoaren Ordena (c.1075)
Maltako Ordena (1099)
Jerusalemgo Hilobi Santuaren Zaldun Ordena (1113)
Tenpluko Ordena (c.1118)
San Lazaroren Ordena (c.1123)
Calatravako Ordena (1158)
Aubraceko Ordena (1162)
Done Jakueren Ordena (1170)
Avizeko Ordena (1176)
Alcantarako Ordena (1177)
Mountjoyko Ordena (c.1180)
Ordena Teutonikoa (1190)
San Tomas Canterburykoaren Ostalariak Acren (1191)
Monfragueko Ordena (1196)
San Jurgi Alfamakoaren Ordena (1201)
Ezpataren Anaia Livoniarrak (1202)
Dobrzingo Ordena (1216)
Ama Birjina Errukitsu Bedeinkatuaren Ordena (1218)
Izar Gorridun Gurutzaren Zaldunak (1219 baino lehen)
Jesukristoaren Fedearen Milizia (1221)
Fede eta Bakearen Ordena (1231)
Jesukristoaren Milizia (1233)
Ama Birjina Bedeinkatuaren Ordena (1261)
Santa Maria Espainiakoaren Ordena (1275)
Montesako Ordena (1317)
Jesukristo Gure Jaunaren Zaldunen Ordena (1318)
Dragoiaren Ordena (1408)
San Maurizio eta Lazaroren Ordena (1434)
Gure Ama Belengoaren Ordena (1459)
San Jurgi Karintiakoaren Ordena (1469)
San Jurgi Parmakoaren Ordena (1522 baino lehen)
San Ezteberen Ordena (1561)

Erreferentziak

↑ Catholic Encyclopedia: "Military Orders"
↑ Forey, Alan John. The Military Orders: From the Twelfth to the Early Fourteenth Centuries. Basingstoke: Macmillan Education, 1992