Olibeta

Olibeta
Nafarroa Garaia, Euskal Herria
Kokapena
Herrialdea	Nafarroa Garaia
Eskualdea	Erdialdea
Udalerria	Uxue
Administrazioa
Mota	herri hustu
Izen ofiziala	La Oliveta
Posta kodea	31496
Herritarra	olibetar
Geografia
Koordenatuak	42°26′10″N 1°25′18″W / 42.43609746°N 1.42152972°W / 42.43609746; -1.42152972
Garaiera	357 metro
Distantzia	73,8 km (Iruñetik)
Demografia

Olibeta^[1][a] Tafallaldeko Uxue udalerriko herri hustu bat da, Euskal Herriko Nafarroa Garaia lurraldean kokatuta, Erdialdea eskualdean.

XVI. mendean jada despopulatu bezala agertzen zen. Bere lurrak Uxueko Udalara pasa ziren.

Bertako biztanleak olibetarrak ziren.

Izena

Olibeta toponimoa beste hizkuntza batzuetan ere ezagutzen da, hala nola:

• gaztelaniaz: Castillo Munio ("kasstíllo múnio" ahoskatua) edo La Oliveta ("la olibéta" ahoskatua)
• nafar erromantzez: Castelmunio ("kasstelmúnio" ahoskatua) edo La Oliveta ("la olibéta" ahoskatua)

Gainera, toponimoa hainbat modutan agertu da historian zehar:^[2]

• Castellummunio (1150)
• Castellum Munium (1162)
• Oliveta (1230)
• Oliveta (1319)
• Olibeta (1767)
• la Olibetta (1800)
• Oliveta (1994)

Historia

Hori da, hain zuzen ere, historiaurreko garaiaren eta Goi Erdi Aroaren artean Uxue mendilerroan zeuden herrixketako bat. VIII. eta IX. mendeen artean, Uxueko gotorlekua sortu zenean, bertako bizilagun asko hiribildu berrira aldatu ziren, batez ere defentsa-arrazoiengatik, musulmanekiko muga eremu lauan baitzegoen. Erdi Aroan zehar, populazioa eta erakargarritasuna galduz joan zen, Uxueren alde, eta, horren ondorioz, 1534. urterako jenderik gabe geratu zen.

Oharrak

1. ↑ /oliβ̞éta/ ahoskatua (laguntza)
   Azentua: zorrotza lehengo silaban

Erreferentziak

Ikus, gainera

• Uxue
• Erdialdea

Kanpo estekak

• Datuak: Q111976799