Fiacro Iraizotz

Fiacro Iraizotz
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Iruñea, 1860ko martxoaren 20a
Herrialdea	Nafarroa Garaia, Euskal Herria
Heriotza	Madril, 1929ko urtarrilaren 30a (68 urte)
Hobiratze lekua	Sacramental de Santa María cemetery (en)
Hezkuntza
Hizkuntzak	gaztelania
Jarduerak
Jarduerak	poeta eta antzerkigilea

Fiacro Iraizotz Espinal (Iruñea, 1860ko martxoaren 20a - Madril, 1929ko urtarrilaren 30a) nafar poeta, antzerkigile eta libretista izan zen. Hainbat lan idatzi zituen, ezagunena bere semeari eskainita Los Gigantes de Pamplona (1896) poesia izan da.

Iruñatik Madrilera joan zen eta han Sinesio Delgado zuzentzen zuen Madrid cómico aldizkarian idatzi zuen. Zarzuela asko idatzi zituen eta, lan horretan, garaiko musikagile ezagunenekin lan egin zuen.^[1] Iruñeko Foruen monumentuaren sustatzaile nagusietako bat izan zen. ​

Zarzuelako libretoak

Zarzuelarako 40 libreto baino gehiago idatzi zituen. Hauek ezagunenak:

• 1887: Los molineros. Musika: Gerónimo Giménez.
• 1887: Caballeros en plaza. Musika: Gerónimo Giménez.
• 1888: Los callejeros. Musika: Manuel Nieto Matañ.
• 1888: La beneficiada. Musika: Apolinar Brull Ayerra.
• 1889: Madrid-Club. Musika: Manuel Nieto Matañ.
• 1889: Los embusteros. Musika: Teodoro San José.
• 1890: Garibaldi. Musika: Manuel Fernández Caballero.
• 1890: Selilla. Musika: Apolinar Brull Ayerra.
• 1891: La boda del cojo. Musika: Apolinar Brull Ayerra.
• 1892: La madre del cordero. Musika: Gerónimo Giménez.
• 1893: La mujer del molinero. Musika: Gerónimo Giménez.
• 1893; Los voluntarios. Musika: Gerónimo Giménez.
• 1894: Viento en popa. Musika: Gerónimo Giménez.
• 1895: El señor corregidor. Musika: Ruperto Chapí.
• 1895: De vuelta al vivero. Musika: Gerónimo Giménez.
• 1898: El mantón de Manila. Musika: Federico Chueca.
• 1899: La luz verde. Musika: Amadeo Vives.
• 1900: Joshe Martín, el tamborilero. Musika: Gerónimo Giménez.
• 1900: La noche de La Tempestad. Musika: Gerónimo Giménez.
• 1902: Lola Montes. Musika: Amadeo Vives.
• 1903: El ramo de azahar. Musika: Amadeo Vives.
• 1903: Patria nueva, Manuel Merinorekin batera. Musika: Amadeo Vives.
• 1904: La perla negra. Musika: Tomás López Torregrosa.
• 1904: La dama de las camelias. Musika: Amadeo Vives, Vicente León eta Rafael Calleja.
• 1906: La guedeja rubia. Musika: Vicente Lleó.
• 1909: ¡Viva la libertad!. Musika: Álvarez de Castillo (Amadeo Vives).
• 1909: Las barbas del vecino. Musika: Amadeo Vives eta Tomás López Torregrosa.
• 1909: Ábreme la puerta. Musika: Amadeo Vives.
• 1912: Al cantar de la jota. Musika: Amadeo Vives.

Erreferentziak

Bibliografia

• Ángel Raimundo Fernández González: Tres escritores navarros y su contribución al Género Chico de finales del siglo XIX: Pedro Górriz, Fiacro Iraizotz eta Federico Urrecha. Vianako Printzea. Iruñea. ISSN 0032-8472, Año nº 66, 234.zk., 2005, 273-299. or.

Kanpo loturak

• (Gaztelaniaz): Nafarroako Entziklopedia Handia
• (Gaztelaniaz): Los Gigantes de Pamplona, Fiacro Iraitzozen poema.
• (Gaztelaniaz): Obras de Fiacro Iraizoz Espainiako Liburutegi Nazionalean.
• (Gaztelaniaz): Fiacro Iraitzozen argazkiak Juan March Fundazioaren webgunean.Juan March Fundazioaren

• Datuak: Q30124917
• Multimedia: Fiacro Yrayzoz / Q30124917