Eliodoro Villazón

Irudi gehiago

32. Boliviako presidentea

1909ko abuztuaren 12a - 1913ko abuztuaren 14a
← Ismael Montes - Ismael Montes →

deputy of Bolivia ^(en)

Bizitza

Jaiotza

Sacaba ^(en)

, 1848ko urtarrilaren 22a

Herrialdea

Bolivia

Heriotza

Cochabamba, 1939ko irailaren 12a (91 urte)

Hezkuntza

Hizkuntzak

gaztelania

Jarduerak

politikaria, abokatua eta kazetaria

Sinesmenak eta ideologia

Alderdi politikoa

Liberal Party ^(en)

Eliodoro Villazón Montaño (Sacaba, Cochabamba departamendua, 1848ko urtarrilaren 22a - Cochabamba, Bolivia, 1939ko irailaren 12a) boliviar abokatua, kazetaria eta politikaria izan zen. Boliviako presidente izan zen 1909ko abuztuaren 12tik 1913ko abuztuaren 14ra ^[1]

Biografia

Eliodoro Villazón 1848ko urtarrilaren 22an jaio zen Cochabamba departamenduko Sacaba herrian. José Manuel Villazónen eta Manuela Montañoren semea zen. Bere jaioterrian egin zituen lehen eta bigarren mailako ikasketak. Abokatuan lizentziatu zen eta bere bizitza profesionalean herrialdeko ospetsuenetako bat izan zen. 20 urte zituela eta Mariano Melgarejo Valencia presidentearen de facto gobernuan (1864 – 1871), Villazónek El Ferroviario egunkaria sortu zuen. Villazón Enriqueta Torricorekin ezkondu zen.

Bizitza politikoa

Oso gazterik hasi zuen bere ibilbide politikoa, Alderdi Gorriko kide bihurtuz (burua José María Linares presidente ohia zen alderdia). Cochabamba hiriko udal zinegotzia eta Cochabamba departamenduko Boliviako diputatua ere izan zen hainbat alditan.

23 urte zituela, Agustín Morales presidentearen gobernuak deitutako 1871ko Asanblea Nazionalera eta 1880 eta 1889ko Konbentzioetara joan zen ordezkari gisa. Ogasun eta Industria ministroa izan zen Narciso Campero Leyes presidentearen gobernuan (1880 – 1884), eta Boliviako finantza agente gisa ere ordezkatu zuen Europan. Finantzetan espezializatua, Villazónek dirutza handia lortu zuen bere lanbidearen bitartez.

Boliviako Alderdi Liberalaren sortzaile nagusietako bat izan zen. José Manuel Pando presidentearen gobernuko Atzerri Arazoetako ministroa izan zen (1900 eta 1902 – 1903), eta Boliviako inguruko herrialdeekiko muga-arazoak konpontzen aritu zen.

Ismael Montes Gamboaren presidentetzan, Villazón Boliviako presidenteorde izan zen 56 urterekin, 1904tik 1909ra; Defentsarako abokatu gisa ere aritu zen Bolivia eta Peruko Manuripiren inguruko mugako auzian.

Boliviako presidentetza (1909-1913)

Eliodoro Villazón Boliviako Alderdi Liberaleko presidente izateko aurkeztu zen 1909ko hauteskunde orokorretan. Hauteskunde haietan garaile nagusitu zen, Ismael Montes Gamboa presidente gisa.

Boliviako presidente izendatu zuten 61 urterekin, 1909ko abuztuaren 12an bere bi presidenteordeekin batera; Macario Pinilla Vargas (lehen presidenteordea) eta Juan Misael Saracho (bigarren presidenteordea).

Haren gobernua Boliviako errepublikako historiako oparoenetakoa izan zen, aurrekontu-superabitaz eta lasaitasun-testuinguruaz gozatu baitzuen, 1908ko meatzaritza krisia gorabehera.

La Pazeko Merkataritza Goi Institutua sortu zuen.
Oruro Meatze Eskola sortu zuen, gaur egun Ingeniaritza Fakultate Nazionala (FNI).
1911n, Alemaniako misio bat kontratatu zuen Boliviako armada berrantolatzeko, Hans Kundt koronelak zuzenduta, Boliviara lehen aldiz iritsi zena.
Cochabambatik Aranirako trenbidea 1913an inauguratu zen.
Perurekin Muga Zuzentzeko Ituna sinatu zuen, Polo-Sánchez Bustamante Ituna izenez ezagutzen dena. La Paz hirian 1909ko irailaren 17an sinatu zuten Solón Polo Peruko ministro ahalguztidunak eta Daniel Sánchez Bustamante Boliviako Atzerri ministroak. Itun horrek Peru-Boliviako mugako gatazkari amaiera eman zion, eta Bolivia eta Txileren arteko aliantza eragotzi zuen Peruren aurka.
Argentinarekiko muga-arazo nabarmenak ere konpondu zituen.

Bere agintaldia amaitu ondoren, bere ondorengo Ismael Montes Gamboari eman zion agintea 1913ko abuztuaren 14an, eta Buenos Airesera bidaiatu zuen Boliviak Argentinan duen enbaxadore ahalguztidun gisa lan egiteko.

Heriotza

26 urte presidentetza utzi ondoren, Eliodoro Villazón 1939ko irailaren 12an hil zen Cochabamba hirian, 91 urte zituela. Aipatzekoa da, baita ere, Villazón 4 presidente zaharrenetako bat izan zela, Hugo Ballivián Rojas, Víctor Paz Estenssoro eta Lidia Gueiler Tejadarekin batera.

Erreferentziak

↑ Eliodoro Villazón Montaño (1909-1913). lapatriaenlinea.com 6 de agosto de 2013.

Bibliografia

ESKOLA SAREA. Eliodoro Villazón Montaño . 2013ko urriaren 8an kontsultatua.
Boliviako presidenteordea: 1904-1909 Eliodoro Villazón Montaño / Boliviako hamabosgarren presidenteordea
Basadre Grohmann, Jorge: Historia de la República del Perú (1822 - 1933), 12. liburukia. El Comercio SA Lima argitaletxeak argitaratua, 2005. ISBN 9972-205-74-6 (V.12)

Kanpo estekak

Autoritate kontrola	Wikimedia proiektuak Datuak: Q3309340 Multimedia: Eliodoro Villazón / Q3309340 Identifikadoreak WorldCat VIAF: 310661320 ISNI: 0000000448854566 GND: 1057156450

Datuak: Q3309340
Multimedia: Eliodoro Villazón / Q3309340

i e a Boliviako presidenteak
Simón Bolívar (1825) · Antonio José de Sucre (1825–1828) · José María Pérez de Urdininea (1828) · José Miguel de Velasco (1828) · Pedro Blanco Soto (1828–1829) · José Miguel de Velasco (1829) · Andrés de Santa Cruz (1829–1839) · José Miguel de Velasco (1839–1841) · Sebastián Ágreda (1841) · Mariano Enrique Calvo (1841) · José Ballivián (1841–1847) · Eusebio Guilarte Mole (1847–1848) · José Miguel de Velasco (1848) · Manuel Isidoro Belzu (1848–1855) · Jorge Córdova (1855–1857) · José María Linares (1857–1861) · José María de Achá (1861–1864) · Mariano Melgarejo (1864–1871) · Agustín Morales (1871–1872) · Tomás Frías Ametller (1872–1873) · Adolfo Ballivián (1873–1874) · Tomás Frías Ametller (1874–1876) · Hilarión Daza (1876–1879) · Narciso Campero (1880–1884) · Gregorio Pacheco (1884–1888) · Aniceto Arce (1888–1892) · Mariano Baptista (1892–1896) · Severo Fernández (1896–1899) · José Manuel Pando (1899–1904) · Ismael Montes (1904–1909) · Eliodoro Villazón (1909–1913) · Ismael Montes (1913–1917) · José Gutiérrez Guerra (1917–1920) · Bautista Saavedra Mallea (1921–1925) · Felipe Segundo Guzmán (1925–1926) · Hernando Siles Reyes (1926–1930) · Carlos Blanco Galindo (1930–1931) · Daniel Salamanca (1931–1934) · José Luis Tejada Sorzano (1934–1936) · David Toro (1936–1937) · Germán Busch (1937–1939) · Carlos Quintanilla (1939–1940) · Enrique Peñaranda (1940–1943) · Gualberto Villarroel (1943–1946) · Néstor Guillén (1946) · Tomás Monje (1946–1947) · Enrique Hertzog Garaizábal (1947–1949) · Mamerto Urriolagoitia Harriague (1949–1951) · Hugo Ballivián (1951–1952) · Víctor Paz Estenssoro (1952–1956) · Hernán Siles Zuazo (1956–1960) · Víctor Paz Estenssoro (1960–1964) · René Barrientos (1964–1966) · Alfredo Ovando Candía (1966) · René Barrientos (1966–1969) · Luis Adolfo Siles Salinas (1969) · Alfredo Ovando Candía (1969–1970) · Juan José Torres (1970–1971) · Hugo Banzer (1971–1978) · Juan Pereda (1978) · David Padilla (1978–1979) · Walter Guevara (1979) · Alberto Natusch (1979) · Lidia Gueiler Tejada (1979–1980) · Luis García Meza (1980–1981) · Celso Torrelio (1981–1982) · Guido Vildoso (1982) · Hernán Siles Zuazo (1982–1985) · Víctor Paz Estenssoro (1985–1989) · Jaime Paz Zamora (1989–1993) · Gonzalo Sánchez de Lozada (1993–1997) · Hugo Banzer (1997–2001) · Jorge Quiroga (2001–2002) · Gonzalo Sánchez de Lozada (2002–2003) · Carlos Mesa (2003–2005) · Eduardo Rodríguez Veltzé (2005–2006) · Evo Morales 2006–2019) · Jeanine Áñez (2019–2020) · Luis Arce (2020–gaur arte)