Diego Garate

Diego Garate

Bizitza
JaiotzaPlentzia, 1976 (47/48 urte)
Herrialdea Bizkaia, Euskal Herria
Hezkuntza
HeziketaDeustuko Unibertsitatea
Kantabriako Unibertsitatea
Hizkuntzakgaztelania
ingelesa
Jarduerak
Jarduerakarkeologoa
Enplegatzailea(k)Facultad de Filosofía y Letras (Universidad de Cantabria) (en) Itzuli  (2018ko urtarrilaren 1a -

Inguma: diego-garate-maidagan

Diego Garate Maidagan (Plentzia, 1976[1]) euskal arkeologoa da, labar-artean espezializatua eta, besteak beste, “Euskal Hutsunea” delakoa[2][3] ukatzeagatik ezaguna.

Formakuntza eta jarduera profesionala

Graduko ikasketak Deustuko Unibertsitatean burutu zituen, eta doktoratua Kantabriako Unibertsitatean, 2006ean. Ostean, Toulouse – Le Mirail Unibertsitatean doktoretza beka bat izan zuen,[4] eta leku bereko Centre de Recherche et d'Etudes pour l'Art Préhistorique Emile Cartailhac (CREAP)-eko ikerlari asoziatua bihurtu zen.[1] Bilboko Arkeologi Museoan teknikari bezala lan egin izan du, eta Kantabriako Instituto Nacional de Investigaciones Prehistóricas-eko ikerlaria ere bada.[5]

Ikerketa

Arenazako kobazuloa

Bere hasierako ikerketa lerroak artearen prozesu grafikora[6] eta jatorrira bideratu zituen, Goi Paleolitoko hasieran (Aurignac, Gravette eta Solutre aldiak) eta Kantauriko kobazuloetan fokuratuz. Geroztik, Pirinioetako eta Kantauriko Goi Paleolitoko kobazulo artedunen arteko loturan sakondu du.[7] Gainera, aztarnategietan in situ eginiko azterketaz eta aurkikuntzez gain, Garatek labar-artearen arlo teorikoa ere landu du.[8][9][10]

Arenaza

90. hamarkada amaieran Arenaza I-eko kobazuloko (Galdames) labar-artearen errebisioa gidatu zuen; lan hauek ordura arte interpretatu ezin izandako hainbat grabaturen esanahia argitu zuen, irudi berriak aurkitu zituzten eta kobazuloa babesteko neurriak hartzerakoan erabakigarriak izan ziren.[11][12] Hurrengo urteetan labar-arte multzo hau ikuspegi desberdinetatik aztertzen jarraitu zuen, 2004an ere beste bi irudi berri deskribatuz.[13]

Kantauri itsasertza eta Cueva de La Peña de Candamo

Labar-margoa Cueva de la Peña de Candamoko interpretazio gunean.

00. hamarkadaren amaieran, Diego Garatek Kantauri itsas ertzeko beste zenbait aztarnategi ere ikertu zituen. Haien artean aipa daitezke Cueva del Castillo (Puente Viesgo), non irudien berrinterpretazioa egin zuen;[14] El Rincón kobazuloan (Karrantza) ere, Cesar Gonzalez Sainzekin batera 2004ean aurkitutako irudiak errebisatu zituen, detaile berriak aurkituz;[15] 2006n puntuz margotutako oreinei buruzko doktore tesia aurkeztu zuen;[4] Cueva de La Peña (San Roman, Candamo) errebisatzeko proiektuaren zuzenketan parte hartu zuen;[16][4] El Salitre haitzuloko (Miera) margoen azterketan parte hartu zuen;[17] El Horno kobazuloan (Ramales) agertutako arte higikor elementu baten azterketan parte hartu zuen;[18] eta Micolon koban (Riclones, Rionansa), Cesar Gonzalez Sainzekin berriz ere, labar-artea aztertzeaz gain uholdeen arriskua seinalatu zuten.[19]


Horien artean, La Peña de Candamoko proiektuak garrantzi berezia izan zuen, urte gutxiren buruan Garateren taldeak Euskal Herrian egingo zituen aurkikuntzen aurrekari zuzena izan baitzen. Koba hau Monumentu Nazionala zen 1923tik, baina labar-artea degradatua zegoen bisitariek eginiko graffitien eta borondate onez eginiko garbiketen ondorioz. 2006ean Mª Soledad Corchonen taldeak errebisio lanak hasi zituen, ordura arte ezagutzen ziren artelanen eremuak aztertuz. 2007-08 urteetan diziplinarteko ikerketari ekin zitzaion, labar-artea aztarna paleontologikoekin eta arte higikorrarekin erlazionatze aldera; baina 3D dokumentazio sistemarekin margo eta grabatu berriak aurkitu zirenean, ikerketa birplanteatu behar izan zen.[20] Hiru helburu ezarri ziren: kobazuloaren eta labar-artearen 3D errestituzioa eta fotogrametria; esplorazio eta topografia espeleologikoa; eta labar-artearen prospekzio eta azterketa exhaustiboa. Honen ondorioz, Corchonek eta Garatek labar-arte lan berriak aurkitu zituzten ia haitzuloaren gela guztietan.[21] 2008an UNESCOk kobazuloa Gizateriaren Ondare izendatu zuen,[22][23] eta harrezkero ere ikerketek jarraitu dute.[24]


Arbaila

00. hamarkada amaieran, Garate Bizkaiko golkoaren inguruko lurraldeei arreta berezia eskaintzen ari zen, Goi Paleolitoan Kantabria eta Europako erdi aldearen arteko komunikabide estrategikotzat hartuta.[1] Testuinguru horretan. bere lan taldearekin Arbailako zenbait aztarnategiren errebisioa abiatua zuten 2007an (Etxeberri, Zihinkola, Xaxixiloaga),[4] eta labar-artearen prospekzio sistema berria aplikatzen hasi ziren, besteak beste Groupe Spéléologique Gaves taldeko kideen laguntzarekin (Michel Douat eta Michel Lauga[25]). Irudi berriak aurkitzeaz gain, haien testuinguru arkeologikoa aztertu zuten, radio-karbono datazioak barne; Arbailako errebisio lan hauek 2010 arte iraun zuten.[26]

“Euskal Hutsunea”ren amaiera

Askondoko kobazuloaren topografia.

Jada prospekzio teknika aurreratuen jabe, Garatek eta bere taldeak lehen aurkikuntza guztiz berria egin zuten Askondon (Mañaria). Alegia: aurretik beste ikerlariek ikusi ez zuten lekuan, labar-arte aztarnak aurkitu zituzten.[27] Hori 2011an izan zen, Euskal Herrian eginiko aurkikuntza-kate luzeari hasiera emanez: 2012ko otsailean Lumentxako (Lekeitio) margoak aurkitu zituzten,[28] eta urte bereko ekainean Aitzbitarte IV-koak (Orereta).[29] 2014ean, Olivia Riverorekin batera Alkerdin (Urdazubi) labar-arte berria aurkitu zuen; ez ziren bakarrak izan: urte berean, Antxieta Jakintza Elkarteak Zestoan Danbolinzulon[30] eta Erlaitzen[31] artea aurkitu baitzuten, baita ADES Espeleologia Elkarteak Morgotan ere (Kortezubi).

Jean Clottes frantsesak (mundu mailan labar-arte espezialista nagusienetakoak) esan bezala “labar-arte berria aurkitzeko aukera handiena dutenak espeleologoak direnez, hauen eta arkeologoen arteko elkarlana eta formakuntza bultzatu beharra dago”.[32] Ildo horretan, Euskal Herrian pauso garrantzitsua eman zen 2015ko otsailean: Euskal Espeleologoen Elkargoak eta Bizkaiko Foru Aldundiak “Espeleologia eta Kultur Ondarea” izeneko formakuntza jardunaldia antolatu zuten Bilbon; saio nagusia Diego Garatek berak gidatu zuen, espeleologoei labar-artea identifikatzen erakutsiz.[33] Emaitzak berehala etorri ziren: aurrerantzean, arkeologoek aurkitzen ari ziren labar-arteari espeleologoen ekarpenak gehitu zitzaizkion: Aitzbitarte III, V eta IX (Felix Ugarte Elkartea, Rios-Garaizar & Garate), Atxurra (ADES & Garate),[34] Arbil (Antxieta),[35] Armintxe (ADES),[36] Agarre (Arrizabalaga & Antxieta)[37]... Aurkikuntza kate hau “Euskal Hutsune” historikoaren amaieratzat hartu da,[38] eta gure herria labar-artearen mundu mapan kokatu du, 2016ko Workshop Santimamiñe jardunaldietan (Diego Garatek koordinatu zituenak) argi geratu zenez.[39]


Atxurra

Atxurrako kobazuloa.

Atxurrako (Berriatua) aztarnategiaren aurkikuntzaren historiak ongi erakusten du espeleologoen eta arkeologoen elkarlanaren garrantzia. Kobazuloa 1882tik ezaguna da, eta ordutik hona milaka bisitari eta espezialista ibili dira bertan; halere, labar-artea ez zen 2015ra arte identifikatu.[40]

2014ean, Joseba Rios-Garaizar eta Diego Garate arkeologoen taldeak Atxurrako errebisioa abiatu zuen. Lan horren barruan kobazuloko aztarnategi desberdinak aztertzea aurreikusi zen, baita hormak labar-artearen bila prospektatzea ere. Lan horietan, besteak beste, ADES Espeleologia Elkartearen laguntza jaso zuten; 2015ko irailean, haietako batek (Iñaki Intxaurbek) Garate koba barrutik gidatu zuen,[41] eta lehen grabatua aurkitu zuen.[42] Hurrengo orduetan, bion artean 100 grabatutik gora identifikatu zituzten, Europa mailako labar-arte gune garrantzitsuenetakoa zela konturatuz. Segidan, Bizkaiko Foru Aldundiak kobazuloa itxi zuen, bertan eramaten ari ziren beste zenbait ikerketa etenez;[43] eta Diego Garatek zuzendutako proiektu arkeologikoa abiatu zen, gaur egunean martxan dagoena, Atxurrako labar-artea eta beste aztarnategiak ikertzeko.[44]

Beste proiektu arkeologikoak

Hornos de la Peñako kobazuloko grabatuetako bat.

Labar-artean espezialista bezala, Diego Garatek aztarnategi askoren ikerketan parte hartu du. Adibidez, 2010etik aurrera Isturitzeko (Lapurdi) errebisioa zuzendu zuen;[45] 2011tik aurrera El Niño (Albacete)[46] eta Altxerriko (Aia)[47] labar-artearen berrazterketan parte hartu zuen; 2012-13an Tastet kobazuloan (Sainte Colome) eginiko errebisioetan ere izan zen;[48] Hornos de la Peñan (San Felices de Buelna) prospekzio teknika berriekin lehendik ezagutzen ziren grabatuez gain berriak aurkitu zituen;[49] 2013an El Covaron eta El Bosque (Llanes eta Cabrales) kobazuloetako aztarnategien berrazterketan eta artelan berrien aurkikuntzan parte hartu zuen;[50] 2013-14an Cueva del Aspio-n eginiko lanetan (Ruesga, Kantabria) ere izan zen;[51][52] eta 2014ean, Salamancako La Salud izeneko parajean agertutako labar-artea aztertzera eta inguruak prospektatzera deitua izan zen.[53]

Labar-arteaz gain arkeologiako beste arloak era landu izan ditu, gehienetan Joseba Rios-Garaizarrekin batera. Hala nola Mandañun (Gorliz),[54] Mendietan[55] eta Moreagan[56] (Sopelana), Arlanpen (Lemoa),[57] Aranbaltzan[58] eta Errementarienan[56] (Barrika) eginiko indusketetan.

Idazlanak

Idazlanen zerrenda (bistaratzeko, sakatu «Erakutsi», hemen eskuinean)
  • 1998/99. Revisión de las manifestaciones de arte rupestre de la cueva de Arenaza (Galdames, Bizkaia). Kobie (Paleoantropología) 25:141-149. Diputación Foral de Bizkaia.
  • 2000. Algunas Reflexiones sobre el Proceso Gráfico en el Arte Paleolítico. Kobie (Serie Paleoantropología) 26:65-76. Bizkaiko Foru Aldundia, Bilbo.
  • 2001. Breve estudio comparativo entre la cronología estilística y la radiocarbónica en el arte rupestre paleolítico, Nivel Cero 9:27-37. Grupo Arqueológico Attica.
  • (Jose Manuel Jiménez eta Javier Ortizekin batera) 2000/02. El Arte Rupestre Paleolítico de la Cueva de Arenaza (Galdames, Bizkaia). Kobie (Serie Paleoantropología) 26:5-64. Bizkaiko Foru Aldundia, Bilbo.
  • 2004. État de la recherche sur les peintures à tracé ponctué dans les grottes paléolithiques de la région cantabrique. Préhistoire Art et Sociétés, Bulletin de la Société Préhistorique Ariège-Pyrénées 59:31-43.
  • 2004. Los conjuntos paleolíticos con pintura de trazo punteado en la Región Cantábrica: estado de la cuestión. Kobie (Paleoantropología). Homenaje al Profesor D. Juan María Apellániz, 30 Años de Arqueología (1972-2002). Anejo nº6(1):63-72.
  • 2004. Nuevas investigaciones sobre el arte paleolítico de la cueva de Arenaza (Galdames, Bizkaia). Munibe (Antropologia - Arkeologia) 56:3-17.
  • (M. Menu eta E. Lavalekin batera). 2004. Étude de la matière colorante de la grotte d’Arenaza (Galdames, Pays Basque). L’Anthropologie 108(2):251-289.
  • 2005. Arenaza. Un santuario rupestre de hace 25000 años en las Encartaciones. Avnia 10:4-20.
  • 2006. Nuevos datos en torno al inicio del arte parietal paleolítico cantábrico: la aportación de un caballo inédito en el panel de las manos de la cueva del Castillo (Puente Viesgo, Cantabria). Sautuola 12:112-119.
  • (César González Sainzekin batera) 2006. Los grabados y pinturas rupestres de la cueva de El Rincón, en el contexto artístico del desfiladero del río Carranza (Bizkaia-Cantabria). Zephyrus, Homenaje a Francisco Jordá, nº 59:135-154.
  • 2007. El proceso gráfico de la pintura punteada cantábrica: hacia la identificación de una cadena operativa artística. Munibe (Antropologia - Arkeologia) 57:155-176.
  • 2007. Problemas y límites actuales en el estudio del arte parietal paleolítico: hacia un enfoque plural. Nivel Cero 11:47-62.
  • (César González Sainzekin batera) D. 2007. Gravures et peintures paléolithiques à la grotte d’El Rincón (Biscaye, Espagne). I.N.O.R.A. 48:1-4.
  • (J. Rios-Garaizar, L. Zapata eta E. Regaladorekin batera) 2003/07. El yacimiento prehistórico al aire libre de Mandañu (Gorliz, Bizkaia). Kobie (Paleoantropología) 27:5-19. Diputación Foral de Bizkaia.
  • 2008. Las pinturas animales punteadas del Paleolítico superior cantábrico: hacia una cronología dilatada de una tradición gráfica homogénea. Trabajos de Prehistoria 65(2):29-47.
  • 2008. Los albores del arte en las Encartaciones. Las obras subterráneas de las cuevas de Polvorín, Venta de la Perra, El Rincón y Arenaza. Museo de Las Encartaciones, Bilbao, 2008, 223 p.
  • 2008. Perduration des traditions graphiques dans l'art pariétal pré-magdalénien des Cantabres. INORA 50:18-25.
  • (J. Rios-Garaizar, E. Iriarte, A. Cearretarekin batera) 2008. The Mendieta site (Sopelana, Biscay province, northern Spain): Palaeoenvironment and formation processes of a Paleolithic archaeological deposit. Palevol 7(7):453-462.
  • (J. Rios-Garaizar, E. Iriarte, A. Gomez-Olivencia eta Z. San Pedrorekin batera). 2008. Nuevos datos sobre la transición entre el Solutrense superior y el Magdaleniense inferior en la región cantábrica: la cueva de Arlanpe (Lemoa, Bizkaia). Sautuola 14:95-104.
  • (M. Corchon, D. Gonzalez, A. L. Muñoz, J. Gomez eta J. Sabasekin batera) 2009. La Cueva de La Peña (San Román, Candamo). Documentación 3D y nuevos grafismos parietales. Excavaciones Arqueológicas en Asturias 2003-2006, pp. 171-186.
  • (C. Fritz, R. Bourrillon, S. Petrognani eta G. Sauvetekin batera) 2009. L'art des sociétés préhistoriques : rencontres internationales doctorants et post-doctorants : actes du colloque international de Toulouse, Tarascon. Préhistoire art et sociétés, 64, 2009. 237 p.
  • 2009. Arte parietal paleolítico en el golfo de Bizkaia: de los santuarios clásicos a la declaración de Patrimonio de la Humanidad. In: LLANOS ORTIZ DE LANDALUZE, Armando. Medio siglo de arqueología en el cantábrico oriental y su entorno. Actes du congrès international de l’Instituto Alavés de Arqueología (Vitoria-Gasteiz, 2007), Vitoria-Gasteiz, Arkeologiarako Arabar Institutua – Instituto Alavés de Arqueología, p. 729-744.
  • (R. Bourrillonekin batera) 2009. Etxeberri-Sasiziloaga-Sinhikole: révisions et nouvelles recherches, p:200-202. SRA Aquitaine.
  • (R. Bourrillonekin batera) 2009. Les grottes ornées du massif des Arbailles dans le contexte artistique du tardiglaciaire. Préhistoire, Art et Sociétes.Bulletin de la Société Préhistorique Ariège-Pyrénées 64:73-84. Actes du Colloque L’art des Sociétés Préhistoriques: technologies et spaces culturels.
  • (C. Gonzalez Sainz eta D. Eguizabalekin batera) 2009. Contribución al conocimiento del arte parietal paleolítico de la cueva de El Salitre (Miera, Cantabria). Sautuola XV:439-451. Santander.
  • (M. Olivares, X. Murelaga, K. Castro, C. Hernando eta S. Corchonekin batera) 2009. Análisis no destructivo de la materia colorante mediante instrumentación Raman portátil en el arte parietal de la cueva de La Peña (Candamo, Asturias). Exc. Arqu. en Asturias 2003-2006, pp. 187-192.
  • (M. Corchonekin batera) 2010. Nuevos hallazgos de arte parietal paleolítico en la cueva de La Peña (San Román, Candamo). Zephyrus 65:75-102.
  • (M. A. Fano eta O. Riverorekin batera) 2010. Plaqueta decorada de la cueva de El Horno (Ramales de la Victoria, Cantabria) en su contexto local y regional. Munibe 61:71-88.
  • 2010. El patrimonio arqueológico en las cuevas del territorio histórico de Bizkaia. Diagnóstico a enero de 2010. In: AXPEA. Estudio preliminar sobre las cavidades de Bizkaia. Mayo 2010. Parte I. Valoración multidisciplinar. Axpea, Sociedad Vizcaína de Estudios Espeleológicos - Instituto para la Sostenibilidad de Bizkaia – Diputación Foral de Bizkaia. Bilbao, pp. 100-107.
  • 2010. Las ciervas punteadas en las cuevas del Paleolítico. Una expresión pictórica propia de la cornisa cantábrica. Munibe (Antropologia - Arkeologia), suplemento 33, Donostia – San Sebastián, 462 p. (2006ean aurkeztutako doktore tesia)
  • (Cesar Gonzalez Sainzekin batera) 2010. La cueva de Micolón. In: VVAA. Las cuevas con arte paleolítico en Cantabria.2a edición, pp.77-83, ACDPS-Cantabria en imagen, Santander.
  • (O. Moro Abadiarekin batera) 2010. The beginnings of European Upper Paleolithic art: a critical review. North Atlantic Archaeology 2:1-18.
  • (J. Rios-Garaizar, E. Iriarte, A. Cearreta eta M.J. Iriarterekin batera) 2010. Los yacimientos de Mendieta I y II (Sopelana, Bizkaia): Dos ocupaciones al aire libre del Paleolítico inferior y medio. Kobie (Serie Paleoantropología) 29:7-18. Bizkaiko Foru Aldundia.
  • (M. Corchon, D. Gonzalez, A.L. Muñoz, J. Gomez eta J. Sabasekin batera) 2011. Nouveaux regards sur la grotte de La Peña (San Román de Candamo, Asturies). L’Anthropologie 113(4):384-424.
  • (A. Garcia Morenorekin batera). 2011. Revisión crítica y contextualización espacio-temporal del arte parietal paleolítico de la cueva del Niño (Ayna, Albacete). Zephyrus 68:15-39.
  • (J. Rios-Garaizarrekin batera) 2011. La grotte d’Askondo: un nouveau site orné dans le golfe de Gascogne. I.N.O.R.A., 61:3-9.
  • (J. Rios-Garaizarrekin batera) 2011. Una plaqueta grabada procedente del nivel auriñaciense evolucionado de la cueva de Aitzbitarte III. In: ALTUNA, J., MARIEZKURRENA, K., RÍOS-GARAIZAR, J. Ocupaciones humanas en Aitzbitarte III (País Vasco). Colección de Patrimonio Cultural Vasco 5:376-384.
  • (J. Rios-Garaizar, A. Gomez-Olivencia, E. Iriarte, A. Aranburu, D. Arceredillo, A. García, M. J. Iriarte, J. Moreno, X. Murelaga, J. E. Ortíz, T. Torres eta Z. San Pedrorekin batera) 2011. Lower to Middle Paleolithic Transition in Iberian Peninsula. New data from the Arlanpe cave. Antiquity Journal 85(329).
  • (C. Valdiosera, A. Gomez-Olivencia, J. Rios-Garaizar, E.M. Svensson, I. Ureña, R. Rodriguez, D. Arceredillo, E. Iriarte eta J.L. Arsuagarekin batera) 2011. El ADN antiguo aplicado a contextos arqueopaleontológicos: el caso de la cueva de Arlanpe (Lemoa, Bizkaia). Munibe 62: 49-63.
  • (M.S. Corchon, C. Hernando, P. Ortega eta O. Riverorekin batera) 2012. Vers un modèle décoratif pour la grotte de la Peña de Candamo (Asturies, nord de l'Espagne) à la lumière de nouvelles découvertes. In: CLOTTES, J. (Dir.), L'art pléistocène dans le monde. Actes du Congrès IFRAO, Tarascon. (p. 123-143).
  • 2012. Altxerri y los grandes santuarios magdalenienses del país Vasco Atlántico. In: Agirre-Mauleon, J. : Altxerri. Aranzadi Bilduma 01, Donostia, pp. 40-47.
  • 2012. La actividad gráfica parietal durante el tardiglaciar en el golfo de Bizkaia: el macizo de Arbaila. IIIPC monografías nº 3, Iª mesa redonda sobre Paleolítico Superior cantábrico: San Román de Candamo (Asturias), 26-28 Abril 2007, pp. 243-254.
  • 2012. Las cuevas decoradas en el macizo de Arbaila. Una visión actualizada de su contexto cronológico tardiglaciar. Isturitz 12:37-58.
  • 2012. Neandertales y Cromañones. Los primeros pobladores de Bizkaia. Guías del Arkeologi Museoa nº 2, Diputación Foral de Bizkaia, Bizkaikoa y Arkeologi Museoa, Bilbao, 272 p.
  • (R. Bourrillonekin batera) 2012. La grotte ornée d’Etxeberri (Camou-Cihige, Pyrénées-Atlantiques): un art audacieux. In : CLOTTES J. (dir.), L’art pléistocène dans le monde / Pleistocene art of the world / Arte pleistoceno en el mundo. Actes du Congrès IFRAO, Tarascon-sur-Ariège, septembre 2010, Symposium « Art pléistocène en Europe ».N° spécial de Préhistoire. Art et Sociétés, Bulletin de la Société Préhistorique Ariège-Pyrénées, LXV-LXVI, 2010-2011, CD:p.193-207.
  • (R. Bourrillon eta J. Rios-Garaizarrekin batera) 2012. La grotte ornée paléolithique d’Etxeberri (Camou-Cihigue, Pyrénées-Atlantiques): datation du contexte archéologique de la “salle des peintures”. Bull. Soc. Preh. Fran. 109(4):637-650.
  • (C. Gonzalez Sainzekin batera) 2012. Las patas en <doble Y> en la iconografía animal del arte parietal paleolítico: una convención gráfica limitada en el tiempo y en el espacio. IIIPC monografías nº 3, Iª mesa redonda sobre Paleolítico Superior cantábrico, pp. 225-236.
  • (O. Moro Abadiarekin batera) 2012. Faut-il renoncer au « style I » de Leroi-Gourhan ? Une révision critique des débuts de l’art paléolithique. Préhistoire, Art et Sociétes. Bulletin de la Société Préhistorique Ariège-Pyrénées 67:67-79.
  • (J. Rios-Garaizarrekin batera) 2012. L’art pariétal magdalénien de la grotte de Lumentxa (Pays Basque). I.N.O.R.A. 62:16-20.
  • (J. Rios Garaizarrekin batera zuzendutako argitalpena) 2012. La cueva de Askondo (Mañaria). Arte parietal y ocupación humana durante la Prehistoria. Kobie (Bizkaiko Arkeologi Indusketak), 2, 152 p.
  • (J. Rios-Garaizar eta I. Libanorekin batera) 2012. El yacimiento chatelperroniense al aire libre de Aranbaltza (Barrika, Euskadi), Munibe (Antropologia - Arkeologia) 63:81-92.
  • (J. Rios-Garaizar eta I. Libanorekin batera) 2012. Nuevas localizaciones del Paleolítico Inferior en Uribe Kosta (Bizkaia): los yacimientos de Moreaga (Sopelana) y Errementariena (Barrika). Kobie (Paleoantropología) 31:45-56.
  • (S. Corchon, H. Valladas, E. Pons-Branchu, O. Rivero, C. Hernando eta P. Ortegarekin batera) 2013. La cueva de La Peña (San Román, Candamo). Estudio integral del arte parietal paleolítico (2009-2012), Excavaciones Arqueológicas en Asturias 2007-2012,pp. 15-26.
  • 2013. Le traitement de la matière colorante dans les peintures ponctuées du pléniglaciaire cantabrique. Le Solutréen 40 ans après la publication du Smith’66. Actes du Colloque International, 21 octobre-01 novembre 2007, pp. 311-318.
  • (A. Labarge, O. Rivero, C. Normand, J. Darricaurekin batera) 2013. The cave of Isturitz (West Pyrenees, France): one century of research in Paleolithic parietal art. Arts 2(4):253-272.
  • (J. Rios-Garaizarrekin batera) 2013. El arte parietal paleolítico de la cueva de Askondo (Mañaria, Bizkaia). Pensando el Gravetiense: nuevos datos para la región cantábrica en su contexto peninsular y pirenaico, pp. 512-525.
  • (J. Rios-Garaizar eta A. Ruizekin batera) 2013. El arte parietal paleolítico de la cueva de Lumentxa (Lekeitio, Bizkaia). Kobie Serie Paleoantropología 32:5-28. Bizkaiko Foru Aldundia, Bilbo.
  • (J. Rios-Garaizar, A. Ruiz eta J. Tapiarekin batera) 2013. Evidencias de arte parietal paleolítico en la cueva de Aitzbitarte IV (Errenteria, Gipuzkoa). Munibe (Antropologia-Arkeologia) 64:33-42. Donostia.
  • (O. Rivero, R. Bourrillon eta J.M. Petillonekin batera) 2013. L’art pariétal de la grotte Tastet (Sainte-Colome, Pyrénées-Atlantiques, France): au carrefour des traditions artistiques tardiglaciaires. Paleo 24:103-120.
  • (A. Garcia eta M. Fanorekin batera) 2013. Integrating Spatial Analyses into Foraging. Societies Land Use Strategies. Case Study from the Nalón River Basin. In: G. Earl, T. Sly, A. Chrysanthi, P. Murrieta-Flores, C. Papadopoulos, I. Romanowska, D. Wheatley: Archaeology in the Digital Era, pp. 670-677.
  • (A. Garcia-Morenorekin batera) 2013. Low-Cost Photogrammetry and 3D Scanning: the Documentation of Palaeolithic Parietal Art in El Niño cave. In: G. Earl, T. Sly, A. Chrysanthi, P. Murrieta-Flores, C. Papadopoulos, I. Romanowska, D. Wheatley (Eds.): Archaeology in the Digital Era, pp. 344-349.
  • (A. Gomez-Olivencia,D. Arceredillo, J. Rios-Garaizar, E. Iriarte eta Z. San Pedrorekin batera) 2013. Dental anomalies in the mandible of Capra pyrenaica: a supernumerary permanent premolar of a Pleistocene wild goat from Arlanpe cave (Northern Spain). International Journal of Osteoarchaeology 29(6):737-745.
  • (C. Gonzalez Sainz, C. Ruiz eta E. Iriarterekin batera) 2013. Not only Chauvet: Dating Aurignacian rock art in Altxerri B Cave (northern Spain) Journal of Human Evolution 65(4):457-464.
  • (J. Rios-Garaizar eta A. Gomez-Olivenciarekin batera zuzendutako argitalpena) 2013. La cueva de Arlanpe (Lemoa): Ocupaciones humanas desde el Paleolítico Medio Antiguo hasta la Prehistoria Reciente. Kobie (Bizkaiko Arkeologi Indusketak), 3, 304 p. i>
  • (J. Rios-Garaizar, A. Gomez-Olivencia, D. Arceredillo, E. Iriarte, A. Garcia, D. Garrido, Z. San Pedrorekin batera) 2013. El final del Solutrense en el oriente cantábrico a través de las ocupaciones de la cueva de Arlanpe (Lemoa, Bizkaia). Zephyrus 72:15-38.
  • (J. Rios-Garaizar, I. Libano, A. Gomez-Olivencia eta E. Regaladorekin batera) 2013. Nuevas localizaciones arqueológicas al aire libre del Paleolítico Inferior y Medio en las cuencas del Gobela y del Udondo (Bizkaia), Kobie (Paleoantropología) 32:39-60.
  • (O. Riverorekin batera) 2013. Arte parietal paleolítico en la cueva de Hornos de la Peña (Cantabria): nuevos datos sobre su conjunto exterior. Zephyrus 72:59-72.
  • (N. Vanara, J. Y. Bigot, J. Canerot, B. Lans, R. Maire, L. Magne, G. Dandurand, G. Parent, M. Lauga, M. Douat, Y. Bramoulle, A. Labarge, O. Rivero, J. Darricau eta C. Normandekin batera) 2013. Isturitz, Oxocelhaya and Erberua Caves (Pyrénées-Atlantiques, France): geoarchaeological studies. 8th IAG International Conference on Geomorphology, Paris 2013. Abstracts volume. p.322.
  • (S. Corchon, M. Fano, A. Garcia, O. Rivero eta P. Ortegarekin batera) 2014. La ocupación del valle del Nalón durante el período 13,2-11,5: el contexto magdaleniense de La Peña de Candamo. In: Corchón, Mª S., Menéndez, M.: Cien años de arte rupestre paleolítico, Universidad de Salamanca, pp. 221-244.
  • (MªS. Corchon, O. Rivero, P. Ortega eta C. Hernandorekin batera) 2014. Arte parietal paleolítico de la cueva de La Peña: Cien años después de Eduardo Hernández-Pacheco. In: Corchón, Mª S., Menéndez, M. (eds.): Cien años de arte rupestre paleolítico. Universidad de Salamanca, pp. 31-56.
  • (MªS. Corchon, H. Valladas, O. Rivero, E. Pons-Branchu, P. Ortega eta C. Hernandorekin batera) 2014. De vuelta al punto de partida: nuevas dataciones del arte de la cueva de la Peña de Candamo (Asturias). Zephyrus 73: 67-81.
  • Altamira and Paleolithic Cave Art of Northern Spain. In : Smith, C. (Ed.): Encyclopedia of Global Archaeology, vol. 1. Springer, New York, pp. 158-163.
  • (I. Libano eta J. Rios-Garaizarrekin batera) 2014. El Flysch costero y los primeros pobladores de los territorios vascos. Arkeologi Museoa, cuaderno 6. Bilbao, 88 p.
  • (A. Ruiz-Redondo, O. Rivero eta J. Rios-Garaizarrekin batera) 2014. El arte parietal en el Golfo de Bizkaia: nuevos descubrimientos, nuevas interpretaciones. Medina-Alcaide, M.A. et al. (Coord.): Sobre rocas y huesos, 2014, pp. 26-39.
  • (E. Pons-Branchu, R. Bourrillon, M. Conkey, M. Fontugne, C. Fritz, A. Quiles, O. Rivero, G. Sauvet, G. Tosello, H. Valladas eta R. Whiterekin batera) 2014. Datation par les séries de l’uranium de formations carbonatées associées à des représentations rupestres: intérêt et limites. BSPF 111(2):211-224.
  • (O. Rivero eta M. Fanorekin batera) 2014. Relationships between recent Magdalenian societies in Cantabrian Spain, through the technical and formal analysis of frontal representations of Ibex. In: Otte, M., Le Brun F.: Modes de contacts et de déplacements au Paléolithique eurasiatique. (ERAUL 140). Actes du Colloque international de la commission 8 (Paléolithique supérieur) de l'UISPP, Université de Liège, 28-31 mai 2012 pp 589-600.
  • (A. Ruiz-Redondorekin batera) 2014. Variabilidad temática en el arte figurativo magdaleniense de la Cornisa Cantábrica: el caso de la sierra de Cuera (Asturias). In: Corchón, Mª S. y Menéndez, M. (eds.) Cien años de arte rupestre paleolítico. Ediciones de la Universidad de Salamanca, pp. 143-154.
  • (S. Corchon, O, Rivero, H. Valladas, E. Pons-Branchu, X. Murelaga, P. Ortega eta F. Vicenterekin batera) 2015. U-series and 14C datings for a newly discovered decorated area in the Palaeolithic cave of La Peña de Candamo. JAS Reports 3:371-380.
  • (C. Gonzalez Sainz, J.C. Lopez Quintana, A. Guenaga, A. Garcia Gamero, G. A Aranzabal eta M.A. Medinarekin batera) 2015. Arte parietal paleolítico en Morgotako koba (Kortezubi, Bizkaia), Kobie (serie BAI), 5, pp. 57-74.
  • (C. Gonzalez Sainz, J.C. Lopez Quintana, A. Guenaga, A. Garcia Gamero, G. A Aranzabal eta M.A. Medinarekin batera) 2015. Morgotako koba : nouvelle grotte ornée au Pays Basque. I.N.O.R.A. 73 :1-5.
  • (M.A. Medina-Alcaide, A. Ruiz-Redondo eta J.L. Sanchidrianekin batera) 2015. Around Art: the internal archaeological context of decorated caves/ En torno al arte: el contexto arqueológico interno de las cuevas decoradas. ARKEOS 37/IFRAO2015: 425-428.
  • (O. Riverorekin batera) 2015. La ‘Galería de los Bisontes’: un nuevo sector decorado en la cueva de Alkerdi (Urdazubi-Urdax, Navarra). Zephyrus, 75, pp. 17-39.
  • (O. Rivero eta J. Rios-Garaizarrekin batera) 2015. Evaluating Aurignacian Art in Iberia... if it Really Exists. In : White R., Bourrillon R. (eds.) with the collaboration of Bon F., Aurignacian Genius: Art, Technology and Society of the First Modern Humans in Europe. Proceedings of the International Symposium, April 08-10 2013, New York University. P@lethnology 7:236-255.
  • (O. Rivero, A. Ruiz-Redondo eta J. Rios-Garaizarrekin batera) 2015. Discussion: <Chronology of western Pyrenean Paleolithic cave art: A critical examination> by Blanca Ochoa and Marcos García-Díez, Quaternary International 368:88-91.
  • (N. Garcia-Ibaibarriaga, J. Rofes, S. Bailon, J. Rios-Garaizar, B. Martinez-Garcia eta X. Murelagarekin batera) 2015. A palaeoenvironmental estimate in Askondo (Bizkaia, Spain) using small vertebrates. Quaternary International 364:244-254.
  • (J. C. Lopez Quintana, A. Guenaga, C. Gonzalez Sainz, P. Castaños, A. Garcia Gamero eta G. Aranzabalekin batera) 2015. Evaluación arqueológica preliminar de Morgotako Koba (Kortezubi, Bizkaia). Apuntes cronoestratigráficos. Kobie (serie BAI) 5:5-56.
  • (M. A. Medina-Alcaide eta J. L. Sanchidrianekin batera) 2015. Marking the way: Towards a multifunctional explanation of cave-wall evidence/ Marcando el camino: hacia una explicación multifuncional de las evidencias parietales en cueva. ARKEOS 37/IFRAO2015: 499-503.
  • (I. Ortega, J. Rios-Garaizar, J. Arizaga eta L. Bourguignonekin batera) 2015. A naturalistic bird representation from the Aurignacian layer at the Cantalouette II open-air site in southwestern France and its relevance to the origins of figurative art in Europe. Journal of Archaeological Science: Reports 4:201-209.
  • (J. Rios-Garaizar, R. Bourrillon, A. Gomez-Olivencia eta T. Karampaglidisekin batera) 2015. The Venuses Block From Arlanpe Cave (Northern Iberian Peninsula): Implications for the Origins and Dispersion of Gönnersdorf-Lalinde Style Depictions Throughout the European Magdalenian. Oxford Journal of Archaeology 34(4):321–341.
  • (J. Rios-Garaizar, U. Perales, R. Bourrillon, J. Jiménez-Mena, eta M. A. Medina-Alcaiderekin batera) 2015. Parietal artistic expression and discreet archeological data inside the paleolithic caves: use-wear analysis from Nerja and Etxeberri lithic assemblages. IFRAO2015/ARKEOS, 37, 489-494.
  • (G. Sauvet, R. Bourrillon, M. Conkey, C. Fritz, O. Rivero, G. Tosello eta R. Whiterekin batera) 2015. Uranium–thorium dating method and Palaeolithic rock art. Quaternary International 432(B):86-92.
  • (J. Rios-Garaizar, R. Perez, R. Rojas eta M. Santonjarekin batera) 2016. Arte rupestre paleolítico al aire libre en el paraje de La Salud (valle del Tormes, Salamanca). Zephyrus 77:15-29. Ediciones Universidad Salamanca.
  • (J. Rios-Garaizar, O. Rivero eta Felix Ugarte Elkartearekin batera) 2016. Trois nouvelles grottes décorées à Aitzbitarte (Pays Basque)”, I.N.O.R.A., nº 75, pp. 1-5.
  • (O. Rivero, A. Labarge eta C. Normandekin batera) 2016. Le pilier gravé de la grotte d’Isturitz (Saint-Martin-d’Arberoue, Pyrénées-Atlantiques). Cent ans après sa découverte. BSPF 113(3):501-522.
  • (O. Rivero, J. Rios-Garaizar eta I. Intxaurberekin batera) 2016. La grotte d’Atxurra : un nouveau sanctuaire majeur du magdalénien au Pays Basque. I.N.O.R.A. 76:1-4.
  • (O. Riverorekin batera) 2016. Nouveaux éléments pour l’art mobilier figuratif sur support osseux des couches ante-magdaléniennes de la grotte d’Isturitz (Saint-Martin-d’Arberoue, Pyrénées-Atlantiques, France). Paléo 26:361-379.
  • 2017. New Insights into the Study of Paleolithic Rock Art: Dismantling the “Basque Country Void”. Journal of Anthropological Research.
  • (A. Ruiz Redondo, eta C. Gonzalez Sainzekin batera) 2017. Back to the past: Symbolism and archaeology in Altxerri B (Gipuzkoa, Northern Spain). Quaternary International 432(B):66-76.
  • 2018. Solving a Riddle About the Dawn of Art. Sapiens. An editorially independent magazine of the Wenner-Gren Foundation for Anthropological Research.
  • (Mª Angeles Medina, Aitor Ruiz eta Jose Luis Sanchidrianekin batera) 2018. Beyond art: The internal archaeological context in Paleolithic decorated caves. Journal of Anthropological Archaeology 49:114–128.
  • (J. Rios-Garaizar, M. Cubas, I. Libano, A. Ugarte, S. Vega, E. Regalado, A. San Emeterio, J. Tapia, A. García Moreno, A. Trebolazabala eta A. Aketxerekin batera) 2018. Late prehistoric coastal settlement patterns in the Cantabrian region, northern Spain. Antiquity Project Gallery.

Erreferentziak

  1. a b c «Diego Garate, CREAP» www.creap.fr (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  2. GONZÁLEZ SAINZ, César. (2004). «Arte parietal en la región cantábrica: centros y peculiaridades regionales» Kobie Paleoantropología (Serie Anejos) (Bilbo) 8: 403-424..
  3. (Ingelesez) Garate, Diego. Garate Maidagán, D. (2009). Arte parietal paleolítico en el golfo de Bizkaia: de los santuarios clásicos a la declaración de patrimonio de la humanidad. Actas Congreso Medio Siglo de Arqueología el el Cantábrico Oriental y su Entorno, Vitoria-Gasteiz, p. 729-744. (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  4. a b c d (Ingelesez) Garate, Diego. Garate Maidagan, D. (2010): Las ciervas punteadas en las cuevas del Paleolítico. Una expresión pictórica propia de la cornisa cantábrica. Munibe (Antropologia - Arkeologia), suplemento 33, Donostia – San Sebastián, 462 p.. (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  5. (Gaztelaniaz) «BAO, La Revista de Bilbao | Diego Garate» www.baobilbao.com (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  6. GARATE, Diego. (2000). [0,{%22name%22:%22Fit%22} «Algunas Reflexiones sobre el Proceso Gráfico en el Arte Paleolítico»] Kobie (Serie Paleoantropología) (Bilbo) 26: 65-76..
  7. (Ingelesez) Garate, Diego. Garate Maidagan, D. (2010): Las ciervas punteadas en las cuevas del Paleolítico. Una expresión pictórica propia de la cornisa cantábrica. Munibe (Antropologia - Arkeologia), suplemento 33, Donostia – San Sebastián, 462 p.. (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  8. (Ingelesez) Diego, Gárate Maidagan,; Gárate, Maidagan, Diego. «Las pinturas zoomorfas punteadas del Paleolítico Superior cantábrico: hacia una cronología dilatada de una tradición gráfica homogénea» Trabajos de Prehistoria 65 (2) ISSN 0082-5638. (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  9. (Ingelesez) Garate, Diego. Moro Abadía, O., Garate Maidagan, D. (2010): “The beginnings of European Upper Paleolithic art: a critical review”, North Atlantic Archaeology, nº 2, pp. 1-18.. (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  10. (Ingelesez) Garate, Diego. Garate Maidagan, D., Moro Abadía, O. (2012): Faut-il renoncer au « style I » de Leroi-Gourhan ? Une révision critique des débuts de l’art paléolithique, Préhistoire, Art et Sociétes, 67, pp. 67-79.. (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  11. (Ingelesez) Garate, Diego. Garate Maidagan, D. (1998/99): “Revisión de las manifestaciones de arte rupestre de la cueva de Arenaza (Galdames, Bizkaia)”, Kobie (Paleoantropología), nº 25, Diputación Foral de Bizkaia, pp. 141-149.. (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  12. GARATE, Diego. JIMENEZ, Jose Manuel. ORTIZ, Javier. (2000). «El Arte Rupestre Paleolítico de la Cueva de Arenaza (Galdames, Bizkaia)» Kobie (Serie Paleoantropología) (Bilbo) 26: 5-64..
  13. (Ingelesez) Garate, Diego. «Garate Maidagan, D. (2004): “Nuevas investigaciones sobre el arte paleolítico de la cueva de Arenaza (Galdames, Bizkaia)”, Munibe (Antropologia - Arkeologia), nº 56, pp. 3-17.» Munibe. Antropologia-arkeologia (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  14. (Ingelesez) Garate, Diego. Garate Maidagan, D. (2006): “Nuevos datos en torno al inicio del arte parietal paleolítico cantábrico: la aportación de un caballo inédito en el panel de las manos de la cueva del Castillo (Puente Viesgo, Cantabria)”, Sautuola, nº12, pp. 112-119.. (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  15. (Ingelesez) Garate, Diego. «González Sainz, C., Garate Maidagan, D. (2006): “Los grabados y pinturas rupestres de la cueva de El Rincón, en el contexto artístico del desfiladero del río Carranza (Bizkaia-Cantabria)”, Zephyrus, Homenaje a Francisco Jordá, nº 59, pp. 135-154.» Zephyrus (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  16. (Ingelesez) Garate, Diego. Corchón Rodríguez, M., González Aguilera, D., Garate Maidagan, D., Muñoz, A.L., Gómez Lahoz, J., Sabas, J. (2009): “La Cueva de La Peña (San Román, Candamo). Documentación 3D y nuevos grafismos parietales”, Excavaciones Arqueológicas en Asturias 2003-2006, pp. 171-186.. (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  17. (Ingelesez) Garate, Diego. González Sainz, C., Gárate Maidagán, D., Eguizabal Torre J. (2009). Contribución al conocimiento del arte parietal paleolítico de la cueva de El Salitre (Miera, Cantabria). Sautuola, XV, Santander, p. 439-451. (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  18. (Ingelesez) Garate, Diego. Fano, M. A.; Rivero, O.; Gárate, D. (2010). Plaqueta decorada de la cueva de El Horno (Ramales de la Victoria, Cantabria) en su contexto local y regional. Munibe 61, p. 71-88.. (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  19. GARATE, Diego; GONZÁLEZ SAINZ, César. (2010). La cueva de Micolón. In: VVAA. Las cuevas con arte paleolítico en Cantabria.2a edición. ACDPS-Cantabria en imagen, 77-83 or..
  20. (Ingelesez) Garate, Diego. «Corchón Rodríguez, M., Garate Maidagan, D. (2010): “Nuevos hallazgos de arte parietal paleolítico en la cueva de La Peña (San Román, Candamo)”, Zephyrus, nº 65, pp. 75-102» Zephyrus (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  21. (Ingelesez) Garate, Diego. Corchón Rodríguez, M., Garate Maidagan, D., González Aguilera, D., Muñoz, A.L., Gómez Lahoz, J., Sabas, J. (2011): “Nouveaux regards sur la grotte de La Peña (San Román de Candamo, Asturies)”, L’Anthropologie, 113 (nº 4), pp. 384-424.. (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  22. (Ingelesez) Sánchez, Eduardo García. 3D scanning and three-dimensional modelling: a new methodology applied to the study and conservation of paleolithic rock art. The examples of ‘Las Caldas’ cave (Priorio, Asturias) and ‘Peña de Candamo’ (San Román de Candamo, Asturias, Spain). (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  23. CORCHÓN, MªS. GARCÍA, E. GONZÁLEZ-AGUILERA, D. MUÑOZ, A.L. LAHOZ, J.S. HERRERO, J.S.. (2009). 3D scanning and three-dimensional modelling: a new methodology applied to the study and conservation of Palaeolithic rock art. The examples of Las Caldas cave (Priorio, Asturias) and the Peña de Candamo (San Román de Candamo, Asturias). In: Technology and Methodology for Archaeological Practice: practical applications for the past reconstruction. Acts of the XVth International Congress UISPP, Lisbon 4-9 sept. 2006.. BAR International Series, S2020, 9-21 or..
  24. (Ingelesez) Garate, Diego. Corchón, S., Garate, D., Valladas, H., Pons-Branchu, E., Rivero, O., Hernando, C., Ortega, P. (2013): La cueva de La Peña (San Román, Candamo). Estudio integral del arte parietal paleolítico (2009-2012), Excavaciones Arqueológicas en Asturias 2007-2012,pp. 15-26. (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  25. «Les Arbailles» www.creap.fr (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  26. (Ingelesez) Diego, Garate Maidagan,; Garate, Maidagan, Diego; Raphaëlle, Bourrillon,; Joseba, Rios,. «La grotte ornée paléolithique d’Etxeberri (Camou-Cihige, Pyrénées-Atlantiques) : datation du contexte archéologique de la « Salle des peintures »» Bulletin de la Société préhistorique française 109 (4) ISSN 0249-7638. (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  27. (Ingelesez) Garate, Diego. Garate Maidagan, D., Ríos Garaizar, J. (2011): “La grotte d’Askondo: un nouveau site orné dans le golfe de Gascogne”, I.N.O.R.A., nº 61, pp. 3-9.. (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  28. (Ingelesez) Garate, Diego. Garate Maidagan, D., Ríos Garaizar, J. (2012): L’art pariétal magdalénien de la grotte de Lumentxa (Pays Basque), I.N.O.R.A., 62, pp. 16-20.. (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  29. GARATE MAIDAGAN, Diego. RIOS-GARAIZAR, Joseba. RUIZ REDONDO, Aitor. TAPIA SAGARNA, Jesus. (2013). «Evidencias de arte parietal paleolítico en la cueva de Aitzbitarte IV (Errenteria, Gipuzkoa)» Munibe (Donostia) 64.
  30. (Gaztelaniaz) «Danbolinzulo: nueva cueva con arte rupestre paleolítico | Arqueología | Museos y Patrimonio | Gipuzkoa Kultura» www.gipuzkoakultura.eus (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  31. (Gaztelaniaz) «Nuevo hallazgo de arte rupestre paleolítico en la cueva de Erlaitz | Arqueología | Museos y Patrimonio | Gipuzkoa Kultura» www.gipuzkoakultura.eus (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  32. CLOTTES, Jean, BESESEK, Mihai. GELY, Bernard. GHEMIS, Calin. KENESZ, Marius. LASCU, Viorel Traian. MEYSSONNIER, Marcel. PHILIPPE, Michel. PLICHON, Valérie. PRUD'HOMME, Françoise. RADU, Valentin Alexandru. RUS, Tudor. (2012). Découverte d’une nouvelle grotte ornée paléolithique en Roumanie, dans le département du Bihor. In: CLOTTES J. (dir.) 2012. L’art pléistocène dans le monde. Actes du Congrès IFRAO, Tarascon-sur-Ariège, septembre 2010 – Symposium « Art pléistocène en Europe ». .
  33. (Gaztelaniaz) UEV-EEE. «Formakuntza saioa Bilbon | UEV-EEE» euskalespeleo.com (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  34. (Ingelesez) Garate, Diego; Garaizar, Joseba Rios; Rivero, Olivia; Alberdi, Iñaki Intxaurbe. Garate, D., Rivero, O., Rios-Garaizar, J., Intxaurbe, I. (2016): “La grotte d’Atxurra : un nouveau sanctuaire majeur du magdalénien au Pays Basque”, I.N.O.R.A., nº 76, 1-4.. (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  35. «Arte parietaleko beste aurkikuntza bat Debako Arbil V kobazuloan» ORAIN Gipuzkoa (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  36. Ades. (2017-06-27). «Armintxe: korapilo arkeologikoa, hidrogeologikoa eta diplomatikoa» Asteroko kronikie (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  37. (Gaztelaniaz) 20Minutos. «Hallan restos de arte mueble y parietal en la cueva de Agarre de Mendaro (Gipuzkoa) correspondientes al paleolítico» 20minutos.es - Últimas Noticias (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  38. (Ingelesez) Maidagan, Diego Garate. (2018-06). «New Insights into the Study of Paleolithic Rock Art: Dismantling the “Basque Country Void”» Journal of Anthropological Research 74 (2): 168–200.  doi:10.1086/695721. ISSN 0091-7710. (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  39. (Gaztelaniaz) «Taller REDESCUBRIENDO EL ARTE PARIETAL PALEOLÍTICO.» www.bizkaia.eus (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  40. ANONIMOA. (1882). «La cueva de Amoroto. In: Variedades éuskaras»» Revista Euskal-Erria (Donostia) VI.
  41. Ades. (2018-07-11). «Lurrazpiko Lekitto» Albisteak (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  42. (Gaztelaniaz) «Iñaki Intxaurbe: “Faltaba por explorar muchísimo e irán apareciendo más, no cabe duda”. Deia, Noticias de Bizkaia» Deia (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  43. Ades. (2018-04-30). «Atxurra y ADES» Albisteak (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  44. «Sporadic occupation in Armiña cave during the Upper Magdalenian: what for?» Conference: XVII World UISPP congress, Paris. (Noiz kontsultatua: 2018ko urriaren 16a).
  45. (Ingelesez) Garate, Diego. Garate, D., Labarge, A., Rivero, O., Normand, C., Darricau, J. (2013): The cave of Isturitz (West Pyrenees, France): one century of research in Paleolithic parietal art, Arts, 2 (nº4), pp. 253-272.. (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  46. (Ingelesez) Garate, Diego. Garate Maidagan, D., García Moreno, A. (2011): “Revisión crítica y contextualización espacio-temporal del arte parietal paleolítico de la cueva del Niño (Ayna, Albacete)”, Zephyrus, nº 68, pp. 15-39.. (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  47. (Ingelesez) Garate, Diego. González Sainz, C., Ruiz Redondo, A., Garate Maidagan, D., Iriarte Avilés, E. (2013): Not only Chauvet: Dating Aurignacian rock art in Altxerri B Cave (northern Spain), Journal of Human Evolution, 65 (nº4), pp. 457-464.. (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  48. (Ingelesez) Garate, Diego; Bourrillon, Raphaëlle; Rivero, Olivia; project, Magdatis; Pétillon, Jean-Marc. «L'art pariétal de la grotte Tastet (Sainte-Colome, Pyrénées-Atlantiques) : au carrefour des traditions artistiques tardiglaciaires» Paleo (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  49. (Ingelesez) Garate, Diego. Rivero Vila, O., Garate Maidagan, D. (2013): Arte parietal paleolítico en la cueva de Hornos de la Peña (Cantabria): nuevos datos sobre su conjunto exterior, Zephyrus, 72, pp. 59-72.. (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  50. (Ingelesez) Garate, Diego; Ruiz-Redondo, Aitor. Variabilidad temática en el arte figurativo magdaleniense de la cornisa cantábrica: el caso de la sierra del Cuera (Asturias).. (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  51. (Ingelesez) Gárate, José Ángel Hierro; Garate, Diego; Cubas, Miriam; Lopez-Doriga, Ines; Duarte, Carlos. «El poblamiento en el valle del Asón durante la Prehistoria: la cueva del Aspio (Ruesga, Cantabria)/Settlement in the Ason valley during the Prehistory: El Aspio cave (Ruesga, Cantabria)» Férvedes 8: 133-141 (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  52. (Ingelesez) Garate, Diego; Cuenca, Enrique Gutiérrez; Lopez-Doriga, Ines; Castillo, Rafael Bolado del. II campaña arqueológica en la Cueva del Aspio (Ruesga, Cantabria). (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  53. (Ingelesez) Diego, GARATE MAIDAGAN,; GARATE, MAIDAGAN, Diego; RIOS, GARAIZAR, Joseba; PÉREZ, MARTÍN, Rosario; ROJAS, MENDOZA, Raquel; SANTOJA, GÓMEZ, Manuel. «Arte rupestre paleolítico al aire libre en el paraje de La Salud (valle del Tormes, Salamanca)» Zephyrvs 77 (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  54. (Ingelesez) Garate, Diego; Bueno, Encarni. «Ríos, J., Garate, D., Zapata, L., Regalado, E. (2003/07): “El yacimiento prehistórico al aire libre de Mandañu (Gorliz, Bizkaia)”, Kobie (Paleoantropología), nº 27, Diputación Foral de Bizkaia, pp. 5-19.» Kobie. … (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  55. (Ingelesez) Garate, Diego. «Ríos,J., Iriarte, E., Garate, D., Cearreta, A. (2008): “The Mendieta site (Sopelana, Biscay province, northern Spain): Palaeoenvironment and formation processes of a Paleolithic archaeological deposit”, Palevol, 7 (nº 7), pp. 453-462.» Comptes Rendus Palevol (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  56. a b (Ingelesez) Garate, Diego. Ríos, J., Libano, I., Garate, D. (2012): Nuevas localizaciones del Paleolítico Inferior en Uribe Kosta (Bizkaia): los yacimientos de Moreaga (Sopelana) y Errementariena (Barrika)”, Kobie (Paleoantropología), 31, pp. 45-56.. (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  57. (Ingelesez) Garate, Diego; Calleja, Ziortza San Pedro; Olivencia, Asier Gómez. «Ríos, J., Iriarte, E., Garate, D., Gómez, A., San Pedro, Z. (2008): “Nuevos datos sobre la transición entre el Solutrense superior y el Magdaleniense inferior en la región cantábrica: la cueva de Arlanpe (Lemoa, Bizkaia)”, Sautuola, nº14, pp. 95-104.» … : Revista del Instituto … (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  58. (Ingelesez) Garate, Diego. Ríos, J., Libano, I., Garate, D. (2012): El yacimiento chatelperroniense al aire libre de Aranbaltza (Barrika, Euskadi), Munibe (Antropologia - Arkeologia), 63, pp. 81-92.. (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).

Kanpo estekak

  • Diego Garateren gunea Academia.edu webgunean.
  • Diego Garateren gunea CREAP Emile Cartailhac-en webgunean.
Autoritate kontrola
  • Wikimedia proiektuak
  • Wd Datuak: Q55997341
  • Identifikadoreak
  • WorldCat
  • VIAF: 53537903
  • ISNI: 0000000036119522
  • BNE: XX1679105
  • BNF: 16768725n (data)
  • GND: 1200504038
  • LCCN: n2004024328
  • SUDOC: 176226052
  • ORCID: 0000-0001-6685-9588
  • BIBSYS: 15001758
  • ResearcherID: M-7028-2017
  • Bilduma digitalak
  • Persée: 415344
  • Dialnet: 2003742
  • Wd Datuak: Q55997341