Alfonso Rodríguez Castelao
Alfonso Rodríguez Castelao | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Irudi gehiago | |||||||
1944 - 1950
1936ko otsailaren 24a - 1939ko otsailaren 2a Barrutia: Pontevedra (en) Hautetsia: 3rd legislature of the Second Spanish Republic (en)
1931ko uztailaren 13a - 1933ko urriaren 9a Barrutia: Pontevedra (en) Hautetsia: 1st legislature of the Second Spanish Republic (en) | |||||||
Bizitza | |||||||
Jaiotzako izen-deiturak | Alfonso Daniel Manuel Rodríguez Castelao | ||||||
Jaiotza | Rianxo, 1886ko urtarrilaren 29a | ||||||
Herrialdea | Galizia | ||||||
Heriotza | Buenos Aires, 1950eko urtarrilaren 7a (63 urte) | ||||||
Hobiratze lekua | Panteón de Galegos Ilustres (en) La Chacarita hilerria | ||||||
Heriotza modua | : birikako minbizia | ||||||
Familia | |||||||
Aita | Mariano Rodríguez Dios | ||||||
Ama | Joaquina Castelao Genme | ||||||
Ezkontidea(k) | Virxinia Pereira Renda | ||||||
Hezkuntza | |||||||
Heziketa | Santiago de Compostelako Unibertsitatea | ||||||
Hizkuntzak | galiziera gaztelania | ||||||
Jarduerak | |||||||
Jarduerak | karikaturagilea, margolaria, idazlea, politikaria eta medikua | ||||||
Lantokia(k) | Buenos Aires | ||||||
Lan nabarmenak | ikusi
| ||||||
Jasotako sariak | ikusi
| ||||||
Kidetza | Real Academia Galega | ||||||
Sinesmenak eta ideologia | |||||||
Alderdi politikoa | Partido Galeguista | ||||||
Alfonso Daniel Manuel Rodríguez Castelao edo Castelao besterik gabe (Rianxo, A Coruña, 1886ko urtarrilaren 30a - Buenos Aires, Argentina, 1950eko urtarrilaren 7a) galizierazko idazle handia, politikaria eta marrazkigilea izan zen. Partido Galeguista alderdiko kidea izan zen.
Bizitza
Medikuntza ikasi zuen Santiago de Compostelako Unibertsitatean. Haatik, ez zen hori bere pasioa: "Fixenme médico por amor a meu pai; non exerzo a profesión por amor á humanidade". Lur jabe handiak salatzen zituen El barbero municipal astekaria sortu zuen 1909an.
Nazionalismo galiziarraren aitzindarietakoa izan zen. Galiziako nekazarien klase kontzientzia piztu nahi zuen Acción gallega mugimenduari atxiki zitzaion 1912an. 1916an Irmandades da Fala talde politikoa sortu zuen. 1926an Real Academia Galegako kide izendatu zuten, eta 1931n diputatu hautatu Organización republicana gallega autónoma erakundearen eskutik.
Lerrouxen gobernuak Badajozera erbesteratu zuen (1934), baina diputatu hautatu zuten berriro ere Frente Popular koalizioaren eskutik (1936). Gerra zibila amaitu zenean atzerrira jo behar izan zuen eta erbesteko gobernu errepublikarreko kide izan zen.
Literaturari dagokionez, galegoz idatzi zuen batez ere. Kontakizun liburuak, saiakerak, politikari buruzko obrak eta antzerki lanak idatzi zituen. Marrazki horietatik euskaraz Cousas da vida argitaratu da, G. Arestik euskarara itzulita.
Dia das Letras Galegas ekitaldia bere omenez ospatu zuten 1964an.
Bibliografia
Cousas (1926, , Os dous de sempre (1934, , Retrincos Os vellos no deben de namorarse, Siempre en Galicia eta Las cruces de piedra en Galicia (; .
- Cego da romería (1913),
- Un ollo de vidro. Memorias dun esquelete (1922),
- As cruces de pedra na Galiza (Harrizko gurutzeak Galizian), hil ondoren argitaratua,
- Cousas (1926, 1929), (Gauzak, Ramon Etxezarretak euskarara itzulia)
- Cincoenta homes por dez reás (1930),
- As Cruces de Pedra na Bretaña (1930),
- Os dous de sempre (1934), (Betiko biak , Ramon Etxezarretak euskarara itzulia),
- Retrincos (1934), (1934, Zirtzilak, Koldo Izagirrek euskarara itzulia, Kristalezko begia idazki bildumarekin batera),
- Galicia Mártir (1937),
- Atila en Galicia (1937),
- Milicianos (1938),
- Sempre en Galiza (1944), (1944, Beti Galizian , Bego Montoriok euskarara itzulia),
- Os vellos non deben de namorarse (1953), (1941, Zaharrek ez dute maitemindu behar, Antonio M. Labaienek euskarara itzulia).
Ikus, gainera
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
Kanpo estekak
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Alfonso Rodríguez Castelao |
- Castelao Museoa
- Castelao Fundazioa
- Castelao na Rede
- Castelaoren marrazkiak eta karikaturak
- i
- e
- a
Rosalía de Castro (1963) · Alfonso Rodríguez Castelao (1964) · Eduardo Pondal (1965) · Francisco Añón Paz (1966) · Manuel Curros Enríquez (1967) · Florentino López Cuevillas (1968) · Antonio Noriega Varela (1969) · Marcial Valladares Núñez (1970) · Gonzalo López Abente (1971) · Valentín Lamas Carvajal (1972) · Manuel Lago González (1973) · Johán V. Viqueira Cortón (1974) · Xoán Manuel Pintos Villar (1975) · Ramón Cabanillas (1976) · Antón Vilar Ponte (1977) · Antonio López Ferreiro (1978) · Manuel Antonio Pérez (1979) · Alfontso X.a Gaztelakoa (1980) · Vicente Risco (1981) · Luis Amado Carballo (1982) · Manuel Leiras Pulpeiro (1983) · Armando Cotarelo Valledor (1984) · Antón Losada Diéguez (1985) · Aquilino Iglesia Alvariño (1986) · Francisca Herrera Garrido (1987) · Ramón Otero Pedrayo (1988) · Celso Emilio Ferreiro (1989) · Luis Pimentel (1990) · Álvaro Cunqueiro (1991) · Fermín Bouza-Brey (1992) · Eduardo Blanco Amor (1993) · Luis Seoane (1994) · Rafael Dieste (1995) · Xesús Ferro Couselo (1996) · Ánxel Fole (1997) · Martín Codax / Xohán de Cangas / Mendinho (1998) · Roberto Blanco Torres (1999) · Manuel Murguía (2000) · Eladio Rodríguez (2001) · Frei Martín Sarmiento (2002) · Antón Avilés de Taramancos (2003) · Xaquín Lorenzo (2004) · Lorenzo Varela (2005) · Manuel Lugrís Freire (2006) · María Mariño Carou (2007) · Xosé María Álvarez Blázquez (2008) · Ramón Piñeiro (2009) · Uxío Novoneyra (2010) · Lois Pereiro (2011) · Valentín Paz-Andrade (2012) · Roberto Vidal Bolaño (2013) · Xosé María Díaz Castro (2014) · Xosé Filgueira Valverde (2015) · Manuel María (2016) · Carlos Casares (2017) · María Victoria Moreno (2018) · Antón Fraguas (2019) · Ricardo Carballo Calero (2020) · Xela Arias (2021) · Florencio Delgado (2022) · Francisco Fernández del Riego (2023) · Luísa Villalta (2024)
- Datuak: Q736924
- Multimedia: Alfonso Daniel Rodríguez Castelao / Q736924