1977ko Amnistiaren Aldeko Astea

Mota

protesta

Denbora-tarte

1977ko maiatzaren 6a - 1977ko maiatzaren 17a

Herrialdea

Espainia

Pertsona hilak

1977ko Amnistiaren Aldeko Astea Hego Euskal Herrian, trantsizioko giro nahasian, amnistiaren alde burututako mobilizazio astea izan zen. 1977ko maiatzean burutu zen.

Bereziki ezaguna da, amnistiaren aste horretan hainbat hildako suertatu zirelako. Halaber, protestak bereziki gogorrak izan ziren Errenterian (Gipuzkoa).

Kronologia

Maiatzaren 6a - KASen barnean zeuden alderdiak (EHAS, EIA eta LAIA) beren estatutuak aurkeztu zituzten Nafarroako gobernu zibilean. Ondoren emandako prentsaurrekoan zera adierazi zuten: Maiatzaren 24rako amnistia orokorrik egon ezean, ez zuten hauteskundeetan parte hartuko.

Maiatzaren 8a - Gobernu espainiarrarekin amnistiaren gaia negoziatzeko batzorde herritar bat sortu zen, euskal alderdietako ordezkariek eta alkateen ordezkariek osatua. Egun berean Clemente del Caño Ibañez hilko da Errenteria-Oreretan Guardia Zibilak barrikada bat kentzera behartu eta auto batek harrapatuta.

Maiatzaren 12a - Greba orokorra izan zen Hego Euskal Herrian, amnistia astearen testuinguruan. Istilu larriak izango dira Gipuzkoan, bereziki Errenteria-Oreretan, eta pertsona bat hil eta beste hainbat zauritu zituzten. Rafael Gómez Jauregi hilik suertatu zen, Guardia Zibilak suzko armak erabiliz manifestazio bat sakabanatu zuenean. Karga polizial horien ondorioz, hainbat zauritu izango dira, batzuk larriak, Errenterian eta Donostian.

Maiatzaren 13a - Errenteria-Oreretako gertaeren ondoren, greba orokorra zabaldu zen eta enfrentamendu gogorrak izan ziren. Errenterian bertan, Luis Santamaria Mikelarena gomazko pilota batek jo ondoren hilik suertatu zen bera zegoen balkoian, eta Gregorio Maritxalar Aiestaran balaz zauritu zuten, eta ondoren, hilaren 23an, zendu zen. Iruñean Jose Luis Cano hil zuen poliziak. Euskal Herriaren luze zabalean egun honetan izan ziren mobilizazioetan hainbat zauritu izan ziren poliziak mobilizazioak erasotu ondoren. Gipuzkoako gobernadore zibilak asteburu horretarako antolatutako mobilizazio guztiak debekatu zituen. Ospitale probintzialeko 18 mediku, erizain, eta langilek gose grebari ekin zioten gertaera horiek salatzeko.

Maiatzaren 14a - Enfrentamenduek jarraitu zuten Hego Euskal Herrian. Ortuellan Manuel Fuentes Mesa hil zuen Guardia Zibilak, kulatarekin buruan emandako kolpe baten ondorioz.

Maiatzaren 16a - Amnistia astearen amaiera greba orokor berri batekin burutu zen. Manifestazioak bortizki sakabanatu zituzten poliziek, eta Pedro Olaiz Olaizola oso larri zauritu zuten.

Maiatzean zehar, amnistia asteen testuinguruan, Francisco Javier Fernandez Nuñez hil zuten ekintzaile faxistek Bilbon. Jipoi bat eman ziotela salatzeko epaitegira joan ostean, faxista batzuek pistola atera eta indarrez koñaka eta errezino olioa edatera behartu zuten. Ondoren hil egin zen.