Hastings Banda

Hastings Banda
Irudi gehiago
Malawiko presidente 1966ko uztailaren 6a - 1994ko maiatzaren 24a ← baliorik ez - Bakili Muluzi → Prime Minister of Malawi (en) 1964ko uztailaren 6a - 1966ko uztailaren 6a ← baliorik ez - baliorik ez →
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Akim Kamnkhwala Mtunthama Banda
Jaiotza	Kasungu (en) , 1890(e)ko hamarkada
Herrialdea	Malawi
Heriotza	Johannesburg, 1997ko azaroaren 25a (97/107 urte)
Familia
Ezkontidea(k)	ezkongabea
Hezkuntza
Heziketa	Edinburgheko Unibertsitatea Meharry Medical College (en) Chicagoko Unibertsitatea Central State University (en) Wilberforce University (en)
Jarduerak
Jarduerak	politikaria, diplomazialaria eta medikua
Jasotako sariak	ikusi Order of the Lion
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	Eskoziako Eliza
Alderdi politikoa	Malawi Congress Party (en)

Hastings Kamuzu Banda (Kasungu, 1898ko otsailaren 15a – Johannesburgo, 1997ko azaroaren 25a)^[1] malawiar mediku eta politikaria izan zen. Malawiko agintaria izan zen 1964-1994 bitartean, lehen ministroa hasieran, eta presidentea ondoren.

Bizitza

Haren jaioteguna gutxi gorabeherakoa da. Chewa etniako nekazari familia batean jaio zen. Estatu Batuetan eta Britainia Handian medikuntza ikasketak egin zituen, eta azken herrialde horretan lan egin zuen mediku gisa. 1958an bere herrira itzuli zenean, zurien mendean zegoen Rhodesia eta Nyassalandiako Federazioaren aurkako kanpaina gidatu zuen. 1959ko matxinaden ondoren, koloniako agintari britainiarrek atxilotu egin zuten; Malawi Congress Party (Malawiko Batzarraren Alderdia) sortu zuen urte berean. 1960an askatu zuten, Nyassalandiako independentziaren trantsizioaldian laguntzeko.

1963an, gobernuaren buruzagitza bereganatu eta, 1964ko uztailaren 6an, Nyassalandia, Banda lehen ministro zuela, Commonwealtheko kide independente bilakatu zen Malawi izenarekin. 1966an, Malawi errepublika aldarrikatu eta presidente bilakatu zen Banda. 1970ean, bizitza guztirako luzatu zuen kargua. Haren politika diktatoriala izan zen, eta errepresioa erabili zuen oposizioaren aurka.

1967an Hegoafrikara hurbiltzen hasi zen, eta 1971n bera izan zen Hegoafrika ofizialki bisitatu zuen Afrikako lehen estatuburua. 1980ko hamarkadan gogorki gobernatu zuen, baina hurrengo hamarkadaren hasieran oposizioa eta Malawin giza eskubideak babesteko nazioarteko presioa areagotu egin ziren, eta 1994an, independentzia lortu zenetik Malawin egin ziren alderdi anitzeko lehen hauteskundeetan, lehendakaritza galdu zuen. Gobernatu zuen urteetan dirutza bereganatu zuen, 320 milioi dolar zenbatespenen arabera. Hegoafrikako ospital batean hil zen, 1997ko azaroaren 25an.^[2]

Erreferentziak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Hastings Banda

• Datuak: Q184945
• Multimedia: Hastings Banda / Q184945