Charlesen legea

Charlesen legea Jacques Charles fisikari frantziarrak 1787an formulaturiko legea da, baina ezen ezagutarazi 1802 arte, Gay-Lussacek beronen berri eman zuen arte. John Dalton kimikari ingelesak bere aldetik ere lege bera lortu zuen 1801ean (oraindik Charlesen legea ez zen publikatua izan) baina Charlesek lehenago aurkitzeaz gain askoz hobeto dokumentatua zuenez beronen izena darama legeak.

Gas idealen legeetako bat da.

Legea

Legeak dioenez, gas baten sartu-irtenik gabe gasaren presioa konstante mantentzen bada gas honen bolumena eta gasaren tenperatura zuzenki proportzionalak dira. Hau da:

V 1 T 1 = V 2 T 2 {\displaystyle {\frac {V_{1}}{T_{1}}}={\frac {V_{2}}{T_{2}}}}

Ikurrak:

V 1 {\displaystyle V_{1}\,} = Hasierako bolumena (litro)
T 1 {\displaystyle T_{1}\,} = Hasierako tenperatura (ºK)
V 2 {\displaystyle V_{2}\,} = Amaierako bolumena (litro)
T 2 {\displaystyle T_{2}\,} = Amaierako tenperatura (ºK)

Saiakuntza

Presioa konstante mantenduz bolumena eta tenperaturaren erlazioa azaltzen duen saiakuntzaren animazioa

Charlesek ontzi batean gas bat sartu zuen goian enbolo batek hermetikoki ontzia ixten zuelarik. Orduan ikusi zuen ontzia berotzerakoan enboloa igo egiten zela (bolumena handitzearen ondorioz) eta berriz hozten uzterakoan enboloa jeisti egiten zela.

Azalpena

Gasa berotzerakoan, gasaren molekulek abiadura handiagotzen dute eta hormen kontrako talkak ugaritzen dira ontziaren berneko presioa handituz. Enboloak gora jotzen du presio atmosferikoarekin berdintzen den arte.

Ikus, gainera

  • Gas idealen legeak

Kanpo estekak

Autoritate kontrola
  • Wikimedia proiektuak
  • Wd Datuak: Q193523
  • Identifikadoreak
  • LCCN: sh85022681
  • Hiztegiak eta entziklopediak
  • Britannica: url
  • Wd Datuak: Q193523