Chadli Bendjedid

Chadli Bendjedid
Irudi gehiago
Aljeriako presidentea 1979ko otsailaren 9a - 1992ko urtarrilaren 11 ← Rabah Bitat - Abdelmalek Benhabyles →
Bizitza
Jaiotza	Bouteldja (en) , 1929ko apirilaren 14a
Herrialdea	Frantzia  Aljeria
Heriotza	Aljer, 2012ko urriaren 6a (83 urte)
Heriotza modua	berezko heriotza: minbizia
Hezkuntza
Hizkuntzak	arabiera
Jarduerak
Jarduerak	politikaria, militarra eta idazlea
Jasotako sariak	ikusi José Martí ordena National Order of Merit
Zerbitzu militarra
Adar militarra	Frantziako Lurreko Armada
Gradua	koronel
Parte hartutako gatazkak	Aljeriako Independentzia Gerra
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	islama
Alderdi politikoa	Nazio Askatasunerako Frontea

Chadli Bendjedid (arabieraz: شاذلي بن جديد‎; Bouteldja, 1929ko apirilaren 14a - Aljer 2012ko urriaren 6a) aljeriar politikaria izan zen. 1979tik 1992ra bitartean, Aljeriako Errepublikako lehendakaria izan zen.

Bizitza

1950eko hamarkadan, Aljeriaren burujabetasuna lortzeko gerra hasi zenean, Nazio Askatasunerako Frontean sartu zen. Horren aurretik, Frantziako armadan hartu zuen parte eta desertatu egin zuen gerra horren hasieran. 1965ean, Ahmed Ben Bella agintetik kentzen lagundu zion Houari Boumedieneri. Iraultzaren Kontseiluko kide eta Defentsa ministro izan zen. 1978an, Boumedien hil zenean, FLNren idazkari nagusi izendatu zuten eta, 1979an, errepublikako lehendakari hautatu zuten. 1984an eta 1988an berriro hautatu zuten lehendakari.^[1]

Presidente izan zen bitartean, estatuaren partaidetza ekonomian gutxitu egin zuen eta hiritarren gaineko bijilantzia ere bai. 1980ko hamarkada bukaeran, petrolioaren prezioa erori zenean, Aljeriako ekonomia krisi larrian sartu zen eta FLNren aurkako protestak, berriz, ugaritu, alderdi bakarra baitzen. Pixkanaka, demokraziaranzko urratsak emanez joan zen Bendjedid; besteak beste, Aljeriako konstituzioa aldatu, eta alderdi-aniztasuna ezarri zuen.

1991n, Salbaziorako Islamiar Fronteak (FIS) irabazi zituen hauteskundeak. FISeko kideen eta poliziaren arteko borroka gogorren ondorioz, zibilez eta militarrez osaturiko segurtasun-batzorde bat eratu zen, eta kargua uztera behartu zuen Bendjedid, 1992an.^[2]

2012a hasieran, Aljerreko ospitale militar batean sartu behar izan zuten, prostatako minbiziak hartu baitzuen, eta giltzurrunak ere kalteturik zitueko. Urte horretako urriaren 6an hil zen. Gobernuak 8 eguneko dolu nazionala agindu zuen haren omenez.^[3]

Erreferentziak

Kanpo estekak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Chadli Bendjedid

• Elkarrizketa Youtuben

• i
• e
• a

Aljeriako presidenteak

• Farès
• Abbas
• Ben Bella
• Boumediene^[m]
• Bitat^[b]
• Bendjedid
• Benhabyles^[b]
• Boudiaf
• Kafi
• Zéroual
• Bouteflika
• Bensalah^[b]
• Tebboune

^[b] bitartekaria  • ^[m] militarra