11 Dywizjon Pancerny

11 Dywizjon Pancerny
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1939

Rozformowanie

1939

Dowódcy
Pierwszy

mjr Stefan Majewski

Działania zbrojne
kampania wrześniowa
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych

wojsko

Rodzaj wojsk

Bronie pancerne

Podległość

Mazowiecka Brygada Kawalerii

czołg TK-3
Samochód pancerny Ursus
Znaki taktyczne malowane na czołgach lekkich i rozpoznawczych[a]
Znaki taktyczne malowane na pojazdach pancernych[b]

11 Dywizjon Pancerny – pancerny pododdział rozpoznawczy Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej.

Dywizjon nie występował w pokojowej organizacji wojska. Został sformowany w sierpniu 1939 roku w Modlinie dla Mazowieckiej Brygady Kawalerii w grupie jednostek oznaczonych kolorem żółtym[1]. Jednostką mobilizującą był 11 batalion pancerny.

Walki dywizjonu

30 sierpnia dywizjon przybył w rejon koncentracji macierzystej brygady[2]. Jego poszczególne pododdziały przydzielono do wojsk osłony i skierowano na linię czat. Plutony patrolowały m.in. rejon Dyczymina, Chorzel, Janowa i Skorupek[2]. Szwadron samochodów pancernych wszedł w kontakt ogniowy z pododdziałami rozpoznawczymi niemieckiej 12 DP. Wieczorem, wspólnie z pozostałymi pododdziałami brygady, dywizjon odszedł na kolejną rubież opóźniania w rejon lasu pod Mchowem[2]. 2 września 1 pluton dywizjonu wspierał 3 batalion strzelców w rejonie wsi Łanięta, a 6 wozów 2 plutonu wspierało 11 pułk ułanów podczas ataku na wzgórze 190[3]. Pluton szwadronu samochodów pancernych dywizjonu walczył koło Groduska z wozami niemieckiej DPanc „Kempf”, a przed wieczorem cały szwadron wspierał 11 pułk w walkach pod Rostowem z batalionem pułku SS „Deutschland”[2].

Organizacja i obsada personalna

Obsada personalna[4]:

Dowództwo (poczet dowódcy)

  • dowódca – mjr Stefan III Majewski
  • adiutant – kpt. Zbigniew Brodzikowski (w AK ps. „Rańcza”)

Szwadron Czołgów Rozpoznawczych Nr 11 (trzynaście czołgów TK)

  • dowódca – kpt. br. panc. Stanisław Spodenkiewicz[c] †8 IX 1945 Loreto (dowódca III plutonu kompanii podchorążych zawodowych)
  • dowódca 1 plutonu – por. Stefan Widort
  • dowódca 2 plutonu – ppor. rez. Edward Sokopp

Szwadron Samochodów Pancernych Typ „B” Nr 11 (osiem samochodów pancernych wzór 1929)

  • dowódca – kpt. br. panc. Mirosław Jarociński †1940 Charków[6]
    • dowódca 1 plutonu – por. Michał Nahorski
    • dowódca 2 plutonu – chor. Stefan Wojcieszak (ranny 1 IX 1939)

Szwadron Techniczno-Gospodarczy

  • dowódca – kpt. br. panc. Tadeusz Weryho-Darowski †1940 Charków[7] (dowódca I plutonu kompanii podchorążych zawodowych)

Uwagi

  1. ↑ 1 – czołg dowódcy kompanii; 2 – czołg dowódcy 1 plutonu; 3 – czołg dowódcy 2 plutonu; 4 – czołg dowódcy 3 plutonu; 5 – czołgi z 1 plutonu; 6 – czołgi z 2 plutonu; 7 – czołgi z 3 plutonu
  2. ↑ 1 – wóz dowódcy szwadronu; 2 – wóz dowódcy 1 plutonu; 3 – wóz dowódcy 2 plutonu; 4 – wóz z 1 plutonu; 5 – wóz z 2 plutonu.
  3. ↑ Stanisław Spodenkiewicz był absolwentem Oficerskiej Szkoły dla Podoficerów w Bydgoszczy. 24 września 1924 roku został mianowany z dniem 31 sierpnia 1924 roku podporucznikiem w korpusie oficerów kawalerii[5]

Przypisy

  1. ↑ Gaj 2014 ↓, s. 172.
  2. ↑ a b c d Szubański 2011 ↓, s. 92.
  3. ↑ Szubański 2011 ↓, s. 89.
  4. ↑ Szubański 2011 ↓, s. 295.
  5. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 103 z 2 października 1924 roku, s. 565.
  6. ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 187. 5 października 2007 roku został pośmiertnie mianowany majorem.
  7. ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 588, tu jako Tadeusz Weryha-Darowski ur. 5 maja 1904 roku w Kijowie. 5 października 2007 roku został pośmiertnie mianowany majorem.

Bibliografia

  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
  • Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
  • Krzysztof M. Gaj: Polska broń pancerna w 1939 roku - organizacja wojenna i pokojowa jednostek. Oświęcim: NapoleonV, 2014. ISBN 978-83-7889-122-2.
  • Adam Jońca: Wrzesień 1939 : pojazdy Wojska Polskiego: barwa i broń. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1990.
  • Zdzisław Sawicki, Adam Wielechowski: Odznaki Wojska Polskiego 1918-1945: Katalog Zbioru Falerystycznego: Wojsko Polskie 1918-1939: Polskie Siły Zbrojne Na Zachodzie. Warszawa: Pantera Books, 2007. ISBN 83-204-3299-5.
  • Rajmund Szubański: Polska broń pancerna 1939. Warszawa: Bellona, 2011. ISBN 978-83-11-12106-5.
  • Jan Tarczyński, Krzysztof Barbarski, Adam Jońca: Pojazdy w Wojsku Polskim = Polish Army vehicles : 1918-1939. Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Ajaks"; Londyn: Komisja Historyczna b. Sztabu Głównego PSZ, 1995. ISBN 83-85621-57-1.
  • Marian Żebrowski: Zarys historii polskiej broni pancernej 1918 - 1947. Londyn: Zarząd Zrzeszenia Kół Oddziałowych Broni Pancernych, 1971.
  • p
  • d
  • e
Brygady zmotoryzowane:
Pułki pancerne:
  • 1
  • 2
  • 3
Bataliony pancerne:
Bataliony czołgów lekkich:
Dywizjony pancerne:
Kompanie czołgów rozpoznawczych:
Kompanie czołgów lekkich:
Pociągi pancerne:
Ośrodki Zapasowe Broni Pancernych:
  • p
  • d
  • e
Polskie pojazdy wojskowe do 1939
Czołgi
Samochody pancerne
Ciągniki artyleryjskie
Samochody osobowe
i ciężarowe
Pociągi pancerne
Drezyna pancerna
Motocykle
Pojazdy prototypowe
i doświadczalne