Soyuz T-10-1

**Soyuz T-10-1**
Görev istatistikleri
Görev adı:	Soyuz T-10-1
Çağrı kodu:	Okean (Okyanus)
Mürettebat sayısı:	2
Fırlatma:	26 Eylül 1983 19:37:49 UTC Gagarin's Start\|
Dönüş:	26 Eylül 1983 19:43:02 UTC Baykonur
Süre:	00:05:13
Yörünge sayısı:	0
Periyot:	0 dk.
Enöte:	- km
Enberi:	- km
Eğiklik	-
Ağırlık:	6.850 kg

Soyuz T-10-1 görevi (Batılı kaynaklarca Soyuz T-10a olarak da adlandırılır), Soyuz T-9 mürettebatının bulunduğu Salyut 7 uzay istasyonuna yapılan uzay uçuşu. Uzay aracı, geri sayımı bile bitiremeden fırlatma rampasında çıkan yangın sonucu yok olmuştur. Uzay aracının mürettebat kurtarma sistemi, araç rampada patlamadan 2 saniye önce ateşlenerek mürettebatın hayatını kurtarmıştır. Şu ana dek fırlatma rampasında kaçış sisteminin devreye girerek mürettebatı kurtardığı tek olaydır.^[1]

Mürettebat

Vladimir Titov - Komutan
Gennady Strekalov - Uçuş mühendisi

Görev parametreleri

Kütle: 6.850 kg
Perigee: - km
Apogee: - km
Inclination: -
Periyot: -

Görev tanımı

Aracın kalkışından hemen önce, yakıt Soyuz fırlatma aracının tabanına döküldü ve T-90 saniyede (fırlatmadan 90 saniye öncesi) alev aldı.^[2] Fırlatma kontrol takımı, mürettebat kaçış sistemini çalıştırmasına rğmen, bağlantı kablolarının yanması sebebiyle Soyuz mürettebatı kaçış sistemleri üzerindeki kontrollerini kaybettiler ve sistemi çalıştıramadılar. Yirmi saniye sonra, fırlatma kontrolü kaçış sistemini radyo bağlantısıyla çalıştırmayı başardılar, bu sırada Soyuz'un roket sistemleri alevler içindeydi. Patlayıcı menteşeler patlatılarak dünyaya dönüş modülü, servis modülü ve fırlatma üst modülünden ayrıldı. Ardından kaçış sisteminin motoru ateşlenerek yörünge modülü ve dünyaya dönüş modülü, beş saniye süren 14-17g gücünde bir ivmeyle uzay aracından ayrıldı. Mürettebatın bulunduğu bölümlerin roketten ayrılmasından iki saniye sonran roket patlayarak Sputnik 1 ve Vostok 1 için de kullanılmış olan fırlatma rampasına çok büyük hasar verdi.

Kaynakça

^ A brief history of space accidents 4 Şubat 2003 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (from a non-subscriber abstract of Jane's Transport Business News, Monday 03 February 2003. Retrieved 2007-10-20.)
^ A Human Factors Evaluation of a Methodology for Pressurized Crew Module Acceptability for Zero-Gravity Ingress of Spacecraft 5 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Sanchez, Merri J.; Lyndon B. Johnson Space Center, Houston, Texas. Retrieved 2007-10-20

Soyuz programı

Ana konular

Soyuz roketi
Soyuz (uzay aracı)
Baykonur Uzay Üssü
- Site 1/5
- Site 31/6
Soyuz durdurma modları

Geçmiş görevler
(uzay aracı türüne göre)

Soyuz 7K-OK (1966–1970)	Kosmos 133† Soyuz 7K-OK No.1† (mürettebatsız) Kosmos 140 Soyuz 1† Kosmos 186 188 212 213 238 Soyuz 2 (mürettebatsız) 3 4 5 6 7 8 9
Soyuz 7K-L1 (1967–1970) (Zond ay programı)	Kosmos 146 154† Zond 1967A† 1967B† Zond 4 1968A† 1968B† 5 6 1969A† Zond-M 1† M 2† Zond 7 8 9 10
Soyuz 7K-L1E (1969–1970)	Soyuz 7K-L1E No.1† Kosmos 382
Soyuz 7K-LOK (1971–1972)	Soyuz 7K-LOK No.1† No.2†
Soyuz 7K-OKS (1971)	Soyuz 10† 11†
Soyuz 7K-T (1972–1981)	Kosmos 496 573 Soyuz 12 Kosmos 613 Soyuz 13 Kosmos 656 Soyuz 14 15† 17 18a† 18 20 (mürettebatsız) 21 23† 24 25† 26 27 28 29 30 31 32 (mürettebatsız iniş) 33† 34 (mürettebatsız fırlatış) 35 36 37 38 39 40
Soyuz 7K-TM (1974–1976)	Kosmos 638 672 Soyuz 16 19 (Apollo-Soyuz) 22
Soyuz 7K-S (1974–1976)	Kosmos 670 772† 869†
Soyuz-T (1978–1986)	Kosmos 1001† 1074 Soyuz T-1 (mürettebatsız) T-2 T-3 T-4 T-5 T-6 T-7 T-8† T-9 T-10a† T-10 T-11 T-12 T-13 T-14 T-15
Soyuz-TM (1986–2002)	Soyuz TM-1 (mürettebatsız) TM-2 TM-3 TM-4 TM-5 TM-6 TM-7 TM-8 TM-9 TM-10 TM-11 TM-12 TM-13 TM-14 TM-15 TM-16 TM-17 TM-18 TM-19 TM-20 TM-21 TM-22 TM-23 TM-24 TM-25 TM-26 TM-27 TM-28 TM-29 TM-30 TM-31 TM-32 TM-33 TM-34
Soyuz-TMA (2002–2012)	Soyuz TMA-1 TMA-2 TMA-3 TMA-4 TMA-5 TMA-6 TMA-7 TMA-8 TMA-9 TMA-10 TMA-11 TMA-12 TMA-13 TMA-14 TMA-15 TMA-16 TMA-17 TMA-18 TMA-19 TMA-20 TMA-21 TMA-22
Soyuz-TMA-M (2010–2016)	Soyuz TMA-01M TMA-02M TMA-03M TMA-04M TMA-05M TMA-06M TMA-07M TMA-08M TMA-09M TMA-10M TMA-11M TMA-12M TMA-13M TMA-14M TMA-15M TMA-16M TMA-17M TMA-18M TMA-19M TMA-20M
Soyuz MS (2016–günümüz)	Soyuz MS-01 MS-02 MS-03 MS-04 MS-05 MS-06 MS-07 MS-08 MS-09 MS-10† MS-11 MS-12 MS-13 MS-14 (mürettebatsız test uçuşu) MS-15 MS-16 MS-17 MS-18 MS-19 MS-20 MS-21

Mevcut görevler

Soyuz MS-22

Gelecekteki görevler

2023
- Soyuz MS-23
- MS-24

Mürettebatsız görevler Soyuz yerine Kosmos olarak belirlenmiştir; istisnalar "(mürettebatsız)" olarak belirtilir.
† işareti başarısız görevleri belirtir. İtalik, iptal edilen görevleri belirtir.