Brezilya tarihi


Brezilya tarihi dizisinin bir parçası

Cabralin Öncesi Yerli halklar Luzia Kuhikugu Marajoara kültürü
Brezilya Kolonisi Tordesillas Antlaşması Avrupa keşfi Pero Vaz de Caminha'nın Mektubu Kızılağaç döngüsü [pt] Kaptanlıklar Şeker döngüsü Kölelik Köle ticareti Fransa Antarktika Bandeirantes Cizvit misyonları Quilombo dos Palmares Fransa Ekinosyal Hollanda Brezilyası Altın döngüsü Emboabas Savaşı Maskat Savaşı Vila Rica İsyanı İspanya-Portekiz Savaşı (1735-1737) Madrid Antlaşması Guaraní Savaşı İspanya-Portekiz Savaşı (1776-1777) Minas Gerais Komplosu Portekiz Mahkemesinin Brezilya'ya Devri Limanların açılması [pt] Banda Oriental'in işgali
Portekiz ile Birleşik Krallık Pernambuco İsyanı Fransız Guyanası'nın Fethi Banda Oriental'in Fethi 1820 Kurucu Cortes
Bağımsızlık Dia do Fico [pt] Bağımsızlığın ilanı Bağımsızlık Savaşı Bağımsızlığın Tanınması
Brezilya İmparatorluğu I. Pedro'nun Hükümdarlığı Acı Gecesi 1824 Anayasası Ekvator Konfederasyonu Arjantin-Brezilya Savaşı Paralı Asker İsyanı Brezilyalı I. Pedro'nun tahttan indirilmesi Naiplik Dönemi Nisan İsyanı 1834 Ek Kanun Malê İsyanı Cabanagem Ragamuffin Savaşı Balaiada Brezilyalı II. Pedro Döneminin Bildirgesi [pt] II. Pedro Saltanatı 1842 Liberal isyanları Praieira isyanı Brezilya kahve döngüsü Eusébio De Queirós Yasası Platin Savaşı Christie İlişkisi Uruguay Savaşı Paraguay Savaşı Dini Mesele Pisliklerin İsyanı Grande Seca Köleliğin kaldırılması Köleliğin kaldırılması sonrası [pt]
Eski Cumhuriyet Cumhuriyetin İlanı Kılıç Cumhuriyeti [pt] Encilhamento Donanma İsyanları Federalist Devrimi Sütlü kahve politikası Koronelizm Amazon kauçuk patlaması Canudo Savaşı Acre'nin İlhakı Aşı İsyanı Taubaté Antlaşması Deniz silahlanma yarışı Kırbaç İsyanı Contestado Savaşı I. Dünya Savaşı Tenentizm Copacabana Kalesi isyanı Prestes Sütunu
Vargas Dönemi 1930 Devrimi Anayasacı Devrim 1935 Brezilya komünist ayaklanması 1937 Brezilya darbesi Estado Novo Entegralist Ayaklanma II. Dünya Savaşı Getúlio Vargas'ın Devrilmesi
46 Cumhuriyeti Brasilia inşaatı Plano Trienal
Askeri diktatörlük 1964 Brezilya darbesi Başkanlıkta işsizlik Beş Numaralı Kurumsal Kanun Araguaia Gerilla Savaşı Yüz Binin Yürüyüşü Brezilya Mucizesi Siyasi açılış Diretas Já
Yeni Cumhuriyet Kayıp On Yıl 1988 Kurucu Meclisi 1988 Anayasası Plano Collor Fernando Collor'un Görevden Alınması MERCOSUR 1993 Anayasa referendumu Plano Real Mensalão Oto Yıkama soruşturması Dilma Rousseff'in görevden alınması Koronavirüs pandemisi
Konular Anarşizm Animasyon Kitap Katolik Kilisesi Anayasa Ekonomi Etanol Etimoloji Futbol Takımı LGBT Yahudi Brezilyalılar Ordu Vatandaşlık Posta Sosyalizm Demiryolu taşımacılığı
Araştırma Zaman çizelgesi Savaşlar Brezilya'da yıllar
Şablon:Portal-satıriçi
g t d

Brezilya tarihi, günümüzdeki insanlık tarihinin Brezilya topraklarında gerçekleşen kısmıdır.

Avrupalılardan önce

Brezilya'daki insan yerleşimleri 11.000 yıl öncesine kadar dayanmaktadır. Kızılderili etnik yapısına sahip olan Brezilya bölgesinde Jiuqabu kabilesi varlık gösteriyordu. 8000 yıl öncesinde çanak çömlek yapımı başladı. Brezilya'da Portekizlilerin gelişinden önce 2000'den fazla olan kabileler genelde nehir ve deniz kıyılarında yaşıyordu. Genelde göçebe yaşam süren yerli halkların bazen federasyonlar da oluşturdukları tahmin ediliyor. Kabilleleri avcılık ve balıkçılık ile geçiniyorlardı.

Koloni

1493 yılında Amerika Kıtası Portekiz ve İspanya arasında bölünmüştü. 16.yüzyılda Brezilya işgal edilmeye başlanmış ve Brezilya yerlileri Hristiyanlaştırılmaya başlanmıştı. Brezilya topraklarına Afrikalı köleler getiriliyor ve yerli halklar da köleleştiriliyordu. Brezilya’da kahve, şeker, çikolata ve benzeri ürünler üretiliyordu. Portekiz'in Brezilya’ya gereken önemi vermemesinden dolayı çok sık korsan saldırıları gerçekleşti. Brezilya belli bir süreliğine İspanya sömürgesine girdi ama Portekiz yeniden bağımsızlığını kazanınca yeniden Portekiz kolonisi oldu. Tamoyo konfederasyonu 1554-1567 yılları arasında Portekiz’e savaş ilan etti. 19. Yüzyılda altın madenciliği Brezilya’da gelişmişti. Brezilyalılar, Don Pedro Jose Boni Facia de Andrada Silvan'ın liderliğinde bağımsızlık hareketlerini başlattılar ve bağımsızlığını kazandılar.

İmparatorluk

Brezilya 1824 yılında kabul edilen anayasa ile bölgenin tek anayasal monarşik ülkesi olmuştur. Topraklar geniş olduğu için idare etmesi zordu. İmparatorluk döneminde imparatorun görevi bu toprakları denetim altında tutmak ve yasama yürütme yargı ile toprak sahibi oligarklar arasındaki çatışmalarda arabuluculuk yapmaktı. Gücün merkezileşmesi söz konusudur. Komşularının tersine, Brezilya'da temsili demokrasi görülür. Düzenli seçimler, partiler ve anayasa vardı. Ancak var olan bu demokrasi güçlü sınıfın çıkarlarını gözetiyordu. Yani liberal kurumlar kırsal ve oligarşik elitlerin arasındaki siyasal çekişmede oligarşik elitlerin yanındaydı. II. Pedro ile imparatorluk çözülmeye başladı. Köleliğin düşüşü ve Avrupa'dan gelen göçlerle birlikte yayılan cumhuriyetçilik fikri imparatorluğun sona ermesinde büyük etkiye sahipti. Kahve ekonomisi de aynı zamanda yükselişe geçti ve bu üretimde köle gücüne gerek yoktu. Kahve ekonomisiyle beraber sosyo-ekonomik değişimler de yaşanmaya başlandı.

Cumhuriyet

1889 yılında monarşi kaldırıldı. 1914'te siyasi birliği temin eden Brezilya, bütün dünya ülkeleri tarafından tanındı. İstikrarsız bir ülke olup, sık sık anayasa değişiklikleri ve ihtilaller olmaktadır.^[1]