Astrantia major

Astrantia major
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Plantae
Şube: Tracheophyta
Sınıf: Magnoliopsida
Takım: Apiales
Familya: Apiaceae
Cins: Astrantia
Tür: A. major
İkili adlandırma
Astrantia major
L., . Pl.: 235 (1753).

Havaifişek çiçeği veya bilimsel adıyla Astrantia major, Apiaceae familyasından çok yıllık bir bitki türüdür. Bahçelerde yetiştirilen bu bitki, 90 cm uzunluğa ve 45 cm genişliğe erişebilir.

Etimoloji

"Daha büyük" anlamına gelen major sıfatı, bu türü daha küçük akrabası olan Astrantia minor'dan ayırır.[1]

Biyokimya

Bitkinin ürettiği uçucu yağ, bitkisel ilaçların yapımında kullanılmaktadır.[2][3]

Dağılımı

Bu bitkinin anavatanı Güney Avrupa (Pireneler, Karpatlar ve Balkanlar) olsa da, Kafkasya ve Anadolu'da da görülmektedir. 16. yüzyıldan beri Britanya Adaları'nda yetiştirilmektedir. Ayrıca Stokesay Kalesi yakınlarındaki Shropshire[4] ve Worcestershire'da yetiştirilmektedir.[5]

Dağ çayırlarında ve çayırlarda, ormanlarda ve akarsulara yakın yerlerde, genellikle kireçli topraklarda, deniz seviyesinden 100 ila 2300 metre üstünde yaşamaktadır.

Alt türler

  • Astrantia major L. subsp. carinthiaca (Hoppe) Arcang
  • Astrantia major var. involucrata Koch
  • Astrantia major L. subsp. elatior (Frivaldsky) Maly
  • Astrantia caucasica Auct. Fl.Ital non Sprengel
  • Astrantia major L. subsp. major
  • Astrantia major subsp. biebersteinii (Fisch. & C.A.Mey.) I.Grint. (Astrantia biebersteinii Fisch. & C.A.Mey.,Astrantia colchica Albov, Astrantia intermedia Bieb., Astrantia neglecta C.Koch & Bouche, Astrantia orientalis Woronow, Astrantia ossica Woronow and Astrantia trifida Hoffm.[6])

Yetiştirmesi

Astrantia major türlerinin çoğu, biraz gölgeli ve nemli ortamlarda yetiştirilir. Çiçek başları kırmızı, pembe ve beyaz tonlarında olur. Aşağıdaki çeşitler Kraliyet Bahçıvanlık Derneği'nin verdiği Garden Merit ödülünü kazanmıştır:

  • A. major 'Roma'[7]
  • 'Sunningdale Variegated'[8]

Diğer külvitarlar şunlardır:

  • 'Abbey Road'
  • 'Ruby Cloud'
  • 'Rubra'
  • 'Snow Star'
  • 'Lars'
  • 'Moulin Rouge'
  • 'Star of Heaven'
  • 'Rosea'
  • 'Princess Sturdza'
  • 'Venice'
  • 'Magnum Blush'
  • 'Star of Beauty'
  • 'Vanilla Gorilla'
  • 'Roma'
  • 'Hadspen Blood' (a hybrid crossed with Astrantia maxima)[9]
  • 'Shaggy' (previously 'Margey Fish')[9]

Galeri

  • A. major 'Star of Beauty'
    A. major 'Star of Beauty'
  • Yaprağı
    Yaprağı

Dış bağlantılar

  • Vikitür'de Astrantia major ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
  • Wikimedia Commons'ta Astrantia major ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ RHS Latin for gardeners. United Kingdom: Mitchell Beazley. 2012. s. 224. ISBN 9781845337315. 
  2. ^ Radulović (July 2012). "Chemotypification of Astrantia major L. (Apiaceae): essential-oil and lignan profiles of fruits". Chemistry & Biodiversity. 9 (7): 1320-37. doi:10.1002/cbdv.201100430. PMID 22782878. 
  3. ^ Panda, H. Google Kitaplar'da Handbook on Medicinal Herbs with Uses
  4. ^ Hardy Perennials. Letchworth: Garden City Press. 1967. s. 67. 
  5. ^ Margery Fish Google Kitaplar'da Garden Flowers 1R2_CAAAQBAJ
  6. ^ "Catalogue of Life : Astrantia trifida Hoffm". www.catalogueoflife.org. 15 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2020. 
  7. ^ "RHS Plant Selector - Astrantia major 'Roma'". 27 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2020. 
  8. ^ "RHS Plant Selector - Astrantia major 'Sunningdale Variegated'". 15 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2020. 
  9. ^ a b The Horticulture Gardener's Guides - Perennials. s. 2.