Ibrahim Maglajlić

hfz. Ibrahim ef. Maglajlić
Rođenje25. aprila 1861., Banja Luka
Smrt16. septembra 1936., Sarajevo
NacionalnostBošnjak
Titula5. Reis-ul-ulema
PrethodnikMehmed Džemaluddin ef. Čaušević
NasljednikSalih Safvet ef. Bašić
(naibu-reis)
VjeroispovijestIslam

Hfz. Ibrahim ef. Maglajlić (Banja Luka, 25. aprila 1861. – Sarajevo, 16. septembra 1936.), bošnjački je teolog, peti po redu reis-ul-ulema u periodu Kraljevstva Jugoslavije i prvi predsjednik Jugoslavenske muslimanske organizacije (JMO).

Biografija

Ibrahim Maglajilić je rođen 1861. godine u Banjoj Luci, gdje je završio osnovno školovanje, te banjalučku medresu pred uglednim muderisom Smail ef. Skopljakom. Prilikom austrougarske okupacije Bosne i Hercegovine, priključio se snagama otpora, zbog čega je interniran u mjesto Olomouc, u današnjoj Češkoj. Po povratku iz zatočeništva odlazi u Istanbul na studije, a u Bosnu i Hercegovinu se vraća 1887. godine, kada biva postavljen za upravitelja Fevzije medrese u Banjoj Luci, a 1898. i za upravitelja ruždije. Na tom mjestu ostaje do 1914. godine, kada je postavljen za muftiju tuzlanskog. U Tuzli je dočekao kraj rata i formiranje Kraljevstva Srba, Hrvata i Slovenaca. Sa viđenijim Bošnjacima osnovao je 1919. političku stranku, Jugoslavensku muslimansku organizaciju, i bio njen prvi predsjednik. Na izborima za Ustavotvornu skupštinu 1920. izabran je za narodnog poslanika. Nakon rascjepa u stranci, osniva novu političku organizaciju, ali ne osvaja nijedan politički mandat. Godine 1925. premješten je za muftiju banjalučkog, a 1929. je otišao u penziju.[1]

Za reis-ul-ulemu Islamske vjerske zajednice Kraljevine Jugoslavije postavljen je 12. juna 1930. godine. Kako je Atatürk u Turskoj ukinuo halifat i ured šejh-ul-islama Mešihat, više nije postojala institucija koja bi reis-ul-ulemi dodijelila menšuru, pa je osnovano posebno tijelo (Savjet za menšuru) sastavljeno od članova oba Ulema medžlisa (sarajevski i skopski), delegata Vakufsko-mearifskih vijeća i članova Vrhovnih šerijatskih sudova. Svečano ustoličenje obavljeno je u Bajrakli džamiji u Beogradu 31. oktobra 1930. godine, kada je Vrhovno islamsko starješinstvo i sjedište reis-ul-uleme preneseno iz Sarajeva u Beograd. Penzionisan je 14. marta 1936. godine kada je došlo do promjene režima i kada je Vrhovno islamsko starješinstvo i sjedište reis-ul-uleme vraćeno u Sarajevo. Umro je nekoliko mjeseci kasnije, 16. septembra 1936. godine.[1][2]

U Banjoj Luci je njegovim imenom nazvana medresa.

Priznanja

  • Orden Svetog Save III. stupnja
  • Orden Bijelog orla V. stupnja
  • Orden Jugoslavenske krune I. reda[3]

Reference

  1. ↑ 1,0 1,1 Ibrahim ef. Maglajlić – prvi predsjednik Jugoslovenske muslimanske organizacije (12.10.2017.). Preuzeto 2019-12-13
  2. ↑ „Menšure dosadašnjih reisu-l-ulema”. islamskazajednica.ba. Pristupljeno 2018-10-24. 
  3. ↑ Politika, 17. rujna 1936. (ćirilica)

Spoljašnje veze

  • Ibrahim ef. Maglajlić – prvi predsjednik Jugoslovenske muslimanske organizacije
Prethodi:
Mehmed Džemaluddin ef. Čaušević 		Reis-ul-ulema
1930. — 1936. 		Slijedi:
Salih Safvet ef. Bašić
(naibu-reis)
  • p
  • r
  • u
Reisu-l-uleme Islamske zajednice u Bosni i Hercegovini
Mustafa Hilmi Hadžiomerović (1882–1893) • Mehmed Teufik Azabagić (1893–1909) • Sulejman Šarac (1910–1912) • Džemaludin Čaušević (1913–1930) • Ibrahim Maglajlić (1930–1936) • Fehim Spaho (1938–1942) • Ibrahim Fejić (1947–1957) • Sulejman Kemura (1957–1975) • Naim Hadžiabdić (1975–1987) • Husein Mujić (1987–1989) • Jakub Selimoski (1991–1993) • Mustafa Cerić (1998–2012) • Husein Kavazović (2012–trenutno)