Bogdan Šuput

Bogdan Šuput
Informacije
Datum rođenja	6. septembar 1914.
Mesto rođenja	Sisak, Austrougarska
Datum smrti	23. januar 1942.
Mesto smrti	Novi Sad, Kraljevina Jugoslavija
Dela

Bogdan Šuput (Sisak, 6. septembar 1914 — Novi Sad, 23. januar 1942) je bio jedan od najvećih srpskih slikara prve polovine 20. veka.

Rođen je 6. septembra 1914. godine u Sisku. Sa devet godina seli se sa roditeljima u Novi Sad. Pohađa Državnu mušku gimnaziju u Novom Sadu, a kasnije upisuje Kraljevsku umetničku školu u Beogradu, a profesori su mu Beta Vukanović, Dragoslav Stojanović, Simeon Roksandić, Ljuba Ivanović i Nikola Bešević. Smatrajući ga svojim najdarovitijim učenikom, Ljuba Ivanović ga je nagovarao da se posveti isključivo grafici, a kada je 1937. osnovana Akademija likovnih umetnosti u Beogradu, predlagao ga je i za svog asistenta. Međutim, Šuput koji je u međuvremenu bio u Parizu (Matica srpska ga je poslala na Parisku međunarodnu izložbu kao mladog talentovanog umetnika) i oduševio se koloritom i slikanjem uljanim bojama odbija ponudu svog omiljenog profesora. Saradnik Studentske matice u Novom Sadu postaje 1935. godine. Istovremeno počinje da objavljuje grafike i karikature u novosadskim listovima „Dan“ i „Reggeli Újság“, kao i u beogradskoj „Politici“ i „Ošišanom ježu“. Saradnik Studentske matice u Novom Sadu postaje 1935. godine. Od 1936. do 1938. pohađa Akademski tečaj na Umetničkoj školi u Beogradu, s kog se ispisuje da bi otišao u Pariz na slikarsko usavršavanje. Tamo učestvuje u osnivanju Udruženja jugoslovenskih likovnih umetnika koji žive u Parizu, 1938. godine. U to vreme objavljuje grafike sa socijalnom tematikom u almanahu „Vojvođanski zbornik“ i časopisu „Naš život“ u Novom Sadu.

Iz Pariza se u Novi Sad vraća 23. juna 1939. i postaje član grupe „Desetorica“, u kojoj su pored njega bili i Ljubica-Cuca Sokić, Danica Antić, Jurica Ribar, Stojan Trumić, Aleksa Čelebonović, Nikola Graovac, Dušan Vlajić, Bora Grujić i Milivoj Nikolajević. Neposredno posle formiranja grupe „Desetorica“, njeni članovi su od 25. februara—7. marta 1940. priredili zajedničku izložbu u velikoj sali Umetničkog paviljona „Cvijeta Zuzorić“ u Beogradu. Sredinom marta 1940. godine Šuput posećuje Ulcinj, a u avgustu rudnik Ljubiju, radi odmora i u potrazi za novim slikarskim motivima. Na jesen iste godine odlazi na služenje vojnog roka u Sarajevo. U aprilskom slomu Jugoslavije, 1941. godine, dospeva u nemačko zarobljeništvo. U zarobljeničkom logoru Stalag IV A u Olbersdorfu, u Saksoniji, pripada ilegalnoj organizaciji „Drug“, ali je aktivan u kulturno-umetničkom životu i radi scenografiju za tamošnje priredbe. Uspeva da izađe iz logora 1. novembra 1941, i posle jedanaest dana stiže u Novi Sad, ali je 23. januara 1942. streljan zajedno sa majkom i tetkom u raciji koju su izvršili mađarski fašisti.

Preminuvši u dvadeset osmoj godini života, za sobom je ostavio malobrojan opus od čega je 84 uljanih slika, 43 grafike, 38 akvarela, a najveći deo čine crteži crtani ugljenom, kredom ili tušem, od kojih većina predstavlja aktove, portrete i pejzaže. Šuputovo umetničko delo, nastalo za svega nekoliko godina, poseduje ujednačene stilske i estetske vrednosti. Pojedini radovi spadaju u vrhunska ostvarenja poetskog realizma u srpskom slikarstvu četvrte decenije 20. veka. Učestvovao je na devetnaest što samostalnih što grupnih izložbi. Iako po vokaciji slikar, uspešno se bavio i grafičkom delatnošću u tehnici drvoreza i linoreza. „Njegova lepa pojava ostavljala je utisak na prolaznike. Video sam u Parizu, ne jedanput, kako se ljudi okreću, ali Bogdan kao da nije opažao svoju lepotu, jer je Apolon u mnogobrojnim ljudskim inkarnacijama izabrao i jednu stidljivu i rasejanu. Uostalom, bio je slikar, čovek koji traži lepotu i sreću izvan svoje ličnosti. Sudeći po njegovom mladalačkom slikarstvu, često neveselom, pokazivao je, s vremena na vreme, znake sakrivene melanhonije, ili možda, izvesno uznemirenje i predosećanje tragedije. Ponašao se kao čovek koji se rodio bezbroj puta.“ (Predrag Peđa Milosavljević)

Bogdan Šuput je rođen u prvom, a ubijen u drugom svetskom ratu. Smrt ga je prekinula u uzlaznoj liniji. Bio je velika nada i najtalentovaniji slikar u svojoj generaciji. Njegovo plodno umetničko stvaralaštvo bilo je intenzivno i kratkotrajno, zgusnuto, u jednom dahu. Ostao je da živi u sećanju svojih prijatelja i poklonika likovne umetnosti kao večno mlad, nasmejan, drag, izuzetno darovit i vrstan slikar, grafičar, karikaturist, fanatično odan umetnosti i uveren u svoje mogućnosti, čija su dela privlačila pažnju tekuće likovne kritike i ljubitelja, a neka od njih predstavljaju značajne antologijske vrednosti. Osim u privatnom vlasništvu, Šuputovi radovi nalaze se u Narodnom muzeju u Beogradu, Muzeju grada Beograda, Muzeju savremene umetnosti u Beogradu, Modernoj galeriji u Zagrebu, Spomen-zbirci Pavla Beljanskog, Galeriji Matice srpske i Galeriji savremene likovne umetnosti u Novom Sadu i u Galeriji Narodnog muzeja u Smederevskoj Palanci. Njegovim imenom nazvana je jedna ulica i srednja škola za primenjenu umetnost u Novom Sadu.

• 
  Autoportret, 1933. Privatno vlasništvo. Umetnička zbirka porodice Popović, Novi Sad.
• 
  Autoportret III, Muzej savremene umetnosti u Beogradu
• 
  Predeo iz Fruške Gore, Muzej savremene umetnosti u Beogradu
• 
  Kabare “Boule Blanche“, Galerija Matice srpske u Novom Sadu
• 
  Portret starca (1934),
• 
  Glava mladića (1934),
• 
  Pogled sa Banstola prema Dunavu, Galerija Matice srpske u Novom Sadu

• Slikar Bogdan Šuput, Vera Jovanović, Izdavač: Spomen zbirka Pavla Beljanskog, 1984.;
• Mala enciklopedija Prosveta, Beograd 1986.;
• Bogdan Šuput: crteži i slike, (katalog, uredila Jasna Jovanov), Spomen-zbirka Pavla Beljanskog, Novi Sad 2001. 2001.