Ukośnik

Ten artykuł dotyczy znaku pisarskiego. Zobacz też: Ukośnik – rodzaj krzyżówki.
/ \ ⁄

Ukośnik – znak pisarski mający postać ukośnej kreski. W zależności od tego, w którą stronę pochylony jest ukośnik, ma on różne nazwy[1]:

/ – ukośnik, prawy ukośnik (z ang.: slash lub forward slash),
\ – ukośnik wsteczny, lewy ukośnik (z ang.: backslash),
– ukośnik ułamkowy (z ang.: fraction slash).

Typowe przykłady użycia

  • liczba/liczba – ukośnik oznacza tutaj „w”, a czytany jest jako „przez” lub „łamane przez”, np. w zapisie adresu („ul. Długa 102/11” – co czyta się: „ulica Długa sto dwa przez jedenaście”, co oznacza mieszkanie nr 11 w budynku 102), w numeracji posesji stosowany jest również w przypadkach, gdy budynek zajmuje kilka numerów, np. „ul. Długa 102/104”.
  • liczba/liczba – symbol dzielenia, „poziomy” zapis ułamka zwykłego (np. 5 / 4 = 5 4 = 1 , 25 {\displaystyle 5/4={\tfrac {5}{4}}=1{,}25} ).
  • liczba/liczba – przy numeracji stron (części) przykładowo zapis 5/12 oznacza piątą stronę (część) z dwunastu wszystkich.
  • (przykładowy wyraz)/(przykładowy wyraz) – prawy ukośnik oznacza tu słowo „albo”. Przykładowo: „duży/mały” w rozwinięciu skrótu będzie równoznaczne z „duży albo mały”.

W języku polskim tworzenie skrótów poprzez użycie ukośnika jest błędem (np. zamiast „w/s” winno być „ws.”, zamiast „k/Warszawy” winno być „k. Warszawy”, zamiast „a/a” winno być „aa.” itd.).

W matematyce ukośnik używany jest jako symbol dzielenia:

Znak Unicode Kod HTML Nazwa unikodowa Nazwa polska
encja hex dec
U+2044 ⁄ ⁄ ⁄ FRACTION SLASH ukośnik ułamkowy
U+2215 ∕ ∕ DIVISION SLASH ukośnik dzielenia

Przykłady w informatyce

  • http://pl.wikipedia.org/ – prawy ukośnik jest używany w adresach URL dla zasobów internetowych, w adresach plików i folderów na dysku komputera w systemach uniksowych,
  • C:\Documents and Settings\Użytkownik\Moje dokumenty – lewy ukośnik jest używany w adresach plików i folderów na dysku komputera m.in. w systemie Windows i MS-DOS,
  • Ukośnika często używa się także w językach programowania takich jak Pascal czy C++ oraz w językach znaczników, takich jak HTML, XML czy BBCode.
  • Ukośniki w pierwszym polu notacji Forsytha-Edwardsa oddzielają poszczególne linie na szachownicy, zaczynając od ósmej linii i kończąc na pierwszej.

W Unikodzie ukośnik występuje w wersjach:

Znak Unicode Kod HTML Nazwa unikodowa Nazwa polska
hex dec
/ U+002F / / SOLIDUS prawy ukośnik
\ U+005C \ \ REVERSE SOLIDUS lewy ukośnik
U+29F8 ⧸ ⧸ BIG SOLIDUS duży prawy ukośnik
U+29F9 ⧹ ⧹ BIG REVERSE SOLIDUS duży lewy ukośnik
U+FF0F / / FULLWIDTH SOLIDUS szeroki prawy ukośnik
U+FF3C \ \ FULLWIDTH REVERSE SOLIDUS szeroki lewy ukośnik


Klawiatura komputerowa zgodna z PC
p  d  e
(Windows, układ QWERTY)
Esc F1 F2 F3 F4 F5 F6 F7 F8 F9 F10 F11 F12 PrtSc/
SysRq
ScrLk Pause/
Break
TyldaWykrzyknik@Kratka (symbol)Dolar (znak)Procent (znak)Kareta (znak)EtAsteryskNawias#Nawiasy okrągłeNawias#Nawiasy okrągłeZnak podkreśleniaPlus (matematyka)BackspaceGravis1 (liczba)2 (liczba)3 (liczba)4 (liczba)5 (liczba)6 (liczba)7 (liczba)8 (liczba)9 (liczba)0 (liczba)Łącznik-minusZnak równościBackspaceTab (klawisz)QWERTYUIOPNawias#Nawiasy klamroweNawias#Nawiasy klamroweKreska pionowaTab (klawisz)QWERTYUIOPNawias#Nawiasy kwadratoweNawias#Nawiasy kwadratoweUkośnikCaps LockASDFGHJKLDwukropekCudzysłówEnterCaps LockASDFGHJKLŚrednikApostrofEnterShiftZXCVBNMNawias#Nawiasy ostrokątneNawias#Nawiasy ostrokątnePytajnikShiftShiftZXCVBNMPrzecinekKropkaUkośnikShiftControlWindows (klawisz)Alt (klawisz)SpacjaAltGrWindows (klawisz)Menu (klawisz)Control
Ins Home PgUp Num / * -
Del End PgDn 7 8 9 +
4 5 6
1 2 3 Ent
0 .

Przypisy

  1. Janusz Bień, „Znaki specjalne”, Poradnia Językowa PWN SA.
  • p
  • d
  • e
podstawowe
typy liczb
działania
dwuargumentowe
jednoargumentowe
ułamki
symbole
liczb
działań
relacji
inne
reguły zapisu
prawa działań
narzędzia
liczydła
kalkulatory
inne
powiązane pojęcia
rozszerzenia
  • p
  • d
  • e
Znaki interpunkcyjne
język polski
języki obce
Znaki (symbole)
punktory
matematyka
(lista)
waluty
  • (euro)
  • $ (dolar)
inne
Znaki niedrukowalne