Trufla letnia

Trufla letnia

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	workowce
Klasa	kustrzebniaki
Rząd	kustrzebkowce
Rodzina	truflowate
Rodzaj	trufla
Gatunek	trufla letnia
Nazwa systematyczna
Tuber aestivum Vittad Monogr. Tuberac.: 38 (Mediolan, 1831)
Multimedia w Wikimedia Commons

Trufla letnia (Tuber aestivum Vittad.) – gatunek grzybów należący do rodziny truflowatych (Tuberaceae)^[1].

Systematyka

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Tuber, Tuberaceae, Pezizales, Pezizomycetidae, Pezizomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi^[1].

Tuber aestivum jest gatunkiem typowym rodzaju trufla (Tuber). Został po raz pierwszy zdiagnozowany taksonomicznie przez Carlo Vittadiniego w „Monographia Tuberacearum” w 1831 r.^[2] Zaklasyfikowano tam rodzaj Tuber do sekcji Centrales rodziny Tubereae, należącej do podrzędu Angiogasrum w ówczesnej klasie Gasteromycetum. Gatunek ten został tam opisany m.in. jako „Rotundato-difforme, [...] polyedris exasperatum, nigro-brunneum, [...] Odor fermenti subaromaticus, vel Zeae immaturae subustae.”^[3]. W tej samej publikacji Vittadini opisał także Tuber mesentericum, obecnie nie rozróżnianą od Tuber aestivum.

Morfologia

Askokarp

Pokroju kulistawego, średnicy 2–7 (do 10) cm. Okrywa askokarpu jest gruba, czarnobrązowa, pokryta piramidkowymi, 5–6-bocznymi guzkami. Obłocznia początkowo biaława, potem żółtawa lub oliwkowobrązowa, z białawym, marmurkowatym wzorem na przekroju. Worki o wymiarach 67,5–87,5 × 65–72,5 μm, maczugowate lub niemal kuliste, zawierające od 2 do 4 (do 6) askospor każdy^[4].

Zarodniki

Szerokoelipsoidalne, o wymiarach przeważnie 25–50 × 17–37 μm (rozmiary zależne od ich ilości w worku), z powierzchnią pokrytą siatkowatą ornamentacją o wysokości 2,5–3 μm, początkowo bezbarwne (hialinowe), po dojrzeniu żółte lub żółtobrązowe^[4].

Występowanie i siedlisko

Występowanie trufli letniej potwierdzono w: Austrii, Australii, Bułgarii, Danii, Francji, Hiszpanii, Niemczech, Portugalii, Słowenii, Stanach Zjednoczonych, Szwecji, Węgrzech, Wielkiej Brytanii i Włoszech^[5][6]. Na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski jest zaliczana do gatunków wymarłych (Ex)^[7]. Pomimo tego, w 2007 roku udało się jednak odnaleźć miejsce jej występowania na terenie południowej Polski^[8][9].

Grzyb podziemny. Rozwija się w lasach liściastych (czasami iglastych), często pod bukami lub dębami, na wapiennych glebach. Wytwarza owocniki od sierpnia do grudnia (w Europie), przeważnie 10–15 cm pod powierzchnią gruntu^[4].

Znaczenie

Grzyb mykoryzowy, rozwijający się w glebie i wytwarzający jadalne, bulwiaste, podziemne owocniki. Są one jadalne, jednak mają mniejsze walory smakowe od trufli białej (piemonckiej) czy czarnozarodnikowej (perygordzkiej)^[10]. Obecnie określana jako „grzyb korzenny o średniej jakości”^[4], chociaż w starszych publikacjach jako „bardzo smaczny grzyb jadalny, jeden z najcenniejszych gatunków”^[11].

Przypisy