Russula anthracina

Russula anthracina
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

gołąbkowce

Rodzina

gołąbkowate

Rodzaj

gołąbek

Gatunek

Russula anthracina

Nazwa systematyczna
Russula anthracina Romagn.
Bull. mens. Soc. linn. Soc. Bot. Lyon 31(6): 173 (1962)
Zasięg
Mapa zasięgu
Zasięg w Europie
Multimedia w Wikimedia Commons

Russula anthracina Romagn. – gatunek grzybów należący do rodziny gołąbkowatych (Russulaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Russula, Russulaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1962 r. Henri Charles Louis Romagnesi i nadana przez niego nazwa naukowa jest aktualna. Niektóre synonimy:

  • Russula anthracina var. carneifolia Romagn. 1962
  • Russula anthracina var. insipida Romagn. 1962
  • Russula anthracina var. semicrema (Fr.) Bon 1988
  • Russula semicrema Fr. 1838[2].

Morfologia

Kapelusz

Średnica 4,5– 9 cm, początkowo wypukły, później płaski, nawet wklęsły. Powierzchnia sucha, gładka, błyszcząca, czarniawa do szarawoczarnej i szarej z odcieniem od różowawego przez jasnobrązowy do ciemnobrązowego. Brzeg równy, początkowo podwinięty, potem prosty[3].

Blaszki

Przyrośnięte, gęste, o szerokości 3 mm, różowawe, regularne, przylegające. Krawędzie równe[3].

Trzon

Wysokość 3–5 cm, grubość 1–2,5 cm, centralny, cylindryczny, nieco zwężające się ku wierzchołkowi. Powierzchnia gładka do drobno pomarszczonej[3].

Cechy mikroskopowe

Podstawki 40,6–66 × 9,7–10,8 µm, wrzecionowate, ze ściankami o grubości około 0,3 µm. Bazydiospory 5,4–8,3 × 4,7–7,8 µm, Q = 1,03–1,23, śr. Q = 1,12, kuliste do prawie kulistych z wydatnym wierzchołkiem, pod działaniem 5% KOH bladożółte, wewnątrz amyloidalne, pokryte drobnymi brodawkami o wysokości 0,2 µm, z gutulami. Cheilocystydy 52,7–71 × 5,4–6,4 µm, wrzecionowate, w 5% KOH żółte. Pleurocystydy 68,4–110 × 5,2–5,9 µm, wrzecionowate, z gutulami, w 5% KOH jasnożółte. Skórka kapelusza zbudowana ze strzępek o średnicy 3,8–5,1 µm, rozgałęzionych, rzadko septowanych, bez sprzążek. Pileocystyd brak[3].

Występowanie i siedlisko

Występuje głównie w Europie i jest tu szeroko rozprzestrzeniony, poza Europą podano go w nielicznych miejscach w Ameryce Północnej, Azji, Afryce i Australii[4]. Brak go w opracowanym w 2003 r. przez Władysława Wojewodę wykazie wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski[5], po raz pierwszy jego stanowiska podano w 2009 r.[6]

Naziemny grzyb mykoryzowy, tworzący symbiozę z różnymi gatunkami drzew[3].

Przypisy

  1. a b Index Fungorum [online] [dostęp 2024-02-08]  (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2024-02-08]  (ang.).
  3. a b c d e SanaS. Jebeen SanaS., Abdul RehmanA.R. Niazi Abdul RehmanA.R., Abdul NasirA.N. Khalid Abdul NasirA.N., First record of Russula anthracina and its ectomycorrhiza associated with Himalayan cedar from South Asia, „Mycotaxon”, 131 (1), 2016, s. 31–44, DOI: 10.5248/131.31 .
  4. Występowanie Russula anthracina na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2024-02-08]  (ang.).
  5. WładysławW. Wojewoda WładysławW., Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 594–618, ISBN 83-89648-09-1 .
  6. Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2024-02-08]  (pol.).
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • BioLib: 125671
  • EoL: 194685
  • GBIF: 2551452
  • identyfikator iNaturalist: 557137
  • NCBI: 1033780