Rumianica

Rumianica

Rumianica żmijowcowata
Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	ogórecznikowce
Rodzina	ogórecznikowate
Rodzaj	rumianica
Nazwa systematyczna
Onosma L. Sp. Pl. ed. 2: 196. Sep 1762[3]
Typ nomenklatoryczny
O. echioides Linnaeus[3]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Rumianica^[4][5], onosma^[5] (Onosma L.) – rodzaj roślin z rodziny ogórecznikowatych (Boraginaceae). Obejmuje ponad 250 gatunków^[6]. Rośliny te występują w basenie Morza Śródziemnego^[7] i dalej na wschodzie sięgając do Himalajów, Chin^[8] i Mjanmy^[9]. W Europie rosną 33 gatunki^[8], a centrum zróżnicowania rodzaju to obszar między Iranem a Turcją^[9] (w tym ostatnim kraju stwierdzono 88 gatunków^[8]). Rośliny te występują na terenach skalistych, na suchych zboczach, w murawach i świetlistych zaroślach^[7], często na obszarach górskich^[10]. W Polsce rumianice nie występują w stanie dzikim^[5], ale bywają uprawiane^[4].

Niektóre gatunki, a zwłaszcza rumianica żmijowcowata O. echioides używane były do pozyskiwania czerwonego barwnika. Liczne gatunki uprawiane też są jako rośliny ozdobne^[8]. Ze względu na wymagania świetlne zalecane są do ogrodów skalnych i obsadzania skarp^[11].

Morfologia

Pokrój

Byliny nierzadko drewniejące u nasady, osiągające do 75 cm wysokości^[7]. Pędy szorstkie z powodu sztywnych włosków^[12][9].

Liście

Skrętoległe, często u nasady pędu skupione także w rozety liściowe, pojedyncze^[7]. Ogonkowe lub siedzące, blaszka całobrzega^[12], zwykle długa i wąska^[10].

Kwiaty

5-krotne^[7], zebrane w skrętki na szczycie łodygi, czasem rozgałęziające się^[10], zwykle wydłużające się w czasie owocowania^[12]. Kwiaty wyrastają pojedynczo i zwykle są zwieszone^[9]. Działki kielicha zrośnięte tylko u nasady, ich łatki równe, równowąskie do równowąsko lancetowatych, powiększające się w czasie owocowania^[12]. Płatki korony zrośnięte, koloru żółtego, niebieskiego, białego, różowego i czerwonego. Rurka korony wolno się rozszerza od nasady do szczytu lub gwałtowniej od połowy długości. Płatki na końcach drobne, wygięte lub wyprostowane, zwykle ząbkowane. Osklepek brak^[12][10]. Pręciki równej długości, o nitkach krótkich i długich, wzniesionych pylnikach, schowanych jednak w całości w rurce korony. Zalążnia górna, czterokomorowa, z pojedynczą szyjką słupka często wystającą z rurki korony^[7]. Znamię główkowate^[12].

Owoce

Rozłupnie rozpadające się na cztery pomarszczone rozłupki^[7].

Systematyka

Rodzaj należy do plemienia Lithospermeae w podrodzinie Boraginoideae w obrębie rodziny ogórecznikowatych Boraginaceae^[13].

Wykaz gatunków^[6][4]

Przypisy