Rakojad
Ten artykuł dotyczy ptaków. Zobacz też: miejscowość o tej nazwie. |
Cochlearius cochlearius[1] | |||
(Linnaeus, 1766) | |||
Systematyka | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | zwierzęta | ||
Typ | strunowce | ||
Podtyp | kręgowce | ||
Gromada | ptaki | ||
Podgromada | Neornithes | ||
Infragromada | ptaki neognatyczne | ||
Rząd | pelikanowe | ||
Podrząd | czaplowce | ||
Rodzina | czaplowate | ||
Podrodzina | Cochleariinae | ||
Rodzaj | Cochlearius[2] | ||
Gatunek | rakojad | ||
Synonimy | |||
| |||
Podgatunki | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
najmniejszej troski | |||
Zasięg występowania | |||
| |||
|
Rakojad[5] (Cochlearius cochlearius) – gatunek dużego ptaka brodzącego z podrodziny rakojadów (Cochleariinae) w obrębie rodziny czaplowatych (Ardeidae), zamieszkujący Meksyk, Amerykę Środkową i Południową po Boliwię, Paragwaj i skrajnie północno-wschodnią Argentynę.
Taksonomia
Dawniej (Wetmore, 1960)[6] rakojada zaliczano do oddzielnej rodziny rakojadów (Cochleariidae), zawierającej tylko ten jeden rodzaj (Cochlearius) i gatunek.
Etymologia
Nazwa rodzajowa i epitet gatunkowy: łac. cocleare, coclearis lub cochlearium – łyżka w kształcie muszli ślimaka, od coclea – ślimak, od gr. κοχλιας kokhlias ślimak[7].
Zasięg występowania
Rakojad zamieszkuje w zależności od podgatunku[8][9]:
- C. cochlearius zeledoni – rakojad północny[5] – zachodnio-środkowy Meksyk (Sinaloa do Guerrero).
- C. cochlearius phillipsi – wschodni Meksyk (południowe Tamaulipas do Quintana Roo), Belize i północna Gwatemala.
- C. cochlearius ridgwayi – południowy Meksyk do zachodniej Kostaryki.
- C. cochlearius panamensis – wschodnia Kostaryka i Panama, oraz północno-zachodnia Kolumbia (Chocó).
- C. cochlearius cochlearius – rakojad południowy[5] – wschodnia Panama do Gujany, Amazonia na południe do wschodniego Peru i Boliwii, Paragwaj i północno-wschodnia Argentyna.
Morfologia
Długość ciała 45–53,5 cm; masa ciała samców 680–770 g, samic 503–726 g[8]. Krępa sylwetka. Bardzo masywny dziób, krótki i szeroki (jak na przedstawiciela brodzących), koloru czarnego. Głowa biała z czarną czapeczką, z tyłu głowy wyrastają dwa długie, czarne pióra. Skrzydła szare, pierś biała. Grzbiet czarny, w niższych partiach jasnoszary. Spód ciała rudy z białymi bokami.
Ekologia
- Biotop
- Zabagnione lasy namorzynowe. Prowadzi nocny tryb życia.
- Gniazdo
- Na drzewie, zbudowane z gałęzi. Tworzy kolonie.
- Jaja
- Składa 2–4 niebieskobiałe jaja.
- Pożywienie
- Drobne zwierzęta wodne (ryby, skorupiaki, owady); poluje nocą.
Status
IUCN uznaje rakojada za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność populacji, według szacunków organizacji Partners in Flight z 2008 roku, mieści się w przedziale 0,5–5,0 milionów osobników. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy[4].
Przypisy
- ↑ a b Cochlearius cochlearius, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Cochlearius, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2010-12-12] (ang.).
- ↑ Boat-billed Heron (Cochlearius cochlearius). IBC The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-27)]. (ang.).
- ↑ a b BirdLife International, Cochlearius cochlearius, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2016-1 [dostęp 2016-08-30] (ang.).
- ↑ a b c Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Ardeidae Leach, 1820 - czaplowate - Herons (Wersja: 2023-03-12). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-04-20].
- ↑ (ang.) Wetmore A. A Classification for the Birds of the World. Smithsonian Institution, 1960.
- ↑ Cochlearius, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-02-17] (ang.), [archiwum].
- ↑ a b A. Martínez-Vilalta, A. Motis, G.M. Kirwan: Boat-billed Heron (Cochlearius cochlearius). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2016. [dostęp 2016-08-30]. (ang.).
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Ibis, spoonbills, herons, Hamerkop, Shoebill, pelicans. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-03-20]. (ang.).
Linki zewnętrzne
- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
- Britannica: animal/boat-billed-heron
- SNL: båtnebbhegre
- GBIF: 2480833
- identyfikator iNaturalist: 5036
- ITIS: 174873
- NCBI: 110676