Pomnik psa Dżoka
Pomnik w 2018 roku | |||
Państwo | Polska | ||
---|---|---|---|
Województwo | |||
Miejscowość | |||
Miejsce | |||
Typ obiektu | rzeźba | ||
Projektant | |||
Data odsłonięcia | 2001-05-26 26 maja 2001(dts) | ||
Położenie na mapie Krakowa | |||
Położenie na mapie Polski | |||
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |||
50°03′05″N 19°56′05″E/50,051389 19,934722 | |||
|
Pomnik psa Dżoka – pomnik znajdujący się na bulwarze Czerwieńskim nad Wisłą w Krakowie, w pobliżu Wawelu i mostu Grunwaldzkiego.
Historia psa Dżoka
Pomnik upamiętnia psa Dżoka, czarnego mieszańca, którego właściciel w tragicznych okolicznościach zmarł na zawał serca w pobliżu ronda Grunwaldzkiego. Pies czekał tam na swojego pana. Dokarmiany przez mieszkańców Krakowa, budził zdziwienie i sympatię. Po około roku oczekiwania pozwolił się przygarnąć nowej właścicielce, Marii Müller (wdowie po Władysławie Müllerze). Kobieta zmarła w 1998, zaś Dżok uciekł i, wałęsając się po terenach kolejowych, zginął pod kołami jadącego pociągu.
Powstanie pomnika
Mimo początkowego braku przychylności władz miasta, do powstania pomnika przyczyniło się wiele organizacji (między innymi Krakowskie Towarzystwo Opieki nad Zwierzętami i ogólnopolskie media mające siedzibę w Krakowie), znane osoby (Zbigniew Wodecki, Jerzy Połomski, Krzysztof Piasecki, Krzysztof Cugowski), a także wielu mieszkańców Krakowa.
Twórcą rzeźby pomnikowej jest Bronisław Chromy. Jej odsłonięcia, 26 maja 2001, dokonał pies (owczarek niemiecki o imieniu Kety). W uroczystości wzięli udział m.in. prezydent Andrzej Gołaś, Janusz Wojciechowski, Agata Buzek i Teresa Starmach, przy oprawie artystycznej w wykonaniu ZPiT "Małe Słowianki"[1]. W chwili odsłonięcia był to trzeci pomnik psa na świecie (obecnie jest ich więcej, także w Polsce).
Niewielki pomnik przedstawia psa wewnątrz rozłożonych ludzkich dłoni, wyciągającego lewą łapę w kierunku widza. W założeniu symbolizuje psią wierność oraz, ogólniej, więź zwierzęcia z człowiekiem.
Napis na pomniku (w językach polskim i angielskim) głosi:
Pies Dżok.
Najwierniejszy z wiernych, symbol psiej wierności. Przez rok /1990–1991/ oczekiwał na rondzie Grunwaldzkim na swojego pana, który w tym miejscu zmarł.
Dżok, the dog.
The most faithful canine friend ever, epitomising a dog's boundless devotion to his master. Throughout the entire year /1990–1991/ Dżok was seen waiting in vain at the rondo Grunwaldzkie roundabout to be fetched back by his master, who had passed away at the very site.
Zamierzano przenieść rzeźbę o kilkadziesiąt metrów, gdyż tak przewidywała koncepcja pomnika Armii Krajowej, który planowano ustawić w tym miejscu[2].
Dżok w kulturze masowej
W 2007 powstała książka „Dżok – najnowsza legenda Krakowa”, złożona z opowiadań i rysunków uczniów Szkoły Podstawowej nr 117, tworzonych pod kierunkiem nauczycieli (Małgorzaty Kwinty i Jarosława Czechowicza). Legendę napisała Lidia Graczyńska na podstawie materiałów zebranych przez Karola Graczyńskiego, który zamieścił też wypowiedź Bronisława Chromego.
Również w 2007 Barbara Gawryluk napisała książkę „Dżok. Legenda o psiej wierności”.
Karol Kozłowski opisał wierszem tę historię w książce „Pies Dżok. Najwierniejszy z wiernych”.
W roku 1991 krakowski oddział Telewizji Polskiej zrealizował impresję dokumentalną o psie Dżoku[3].
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
- Bujas Agnieszka, Pasek Hanna: Pomnik za wierność. „Super Express”, 19 V 1998, s. 1, 6 i 7.
- Dżok nie chciał żyć bez pani. „Chwila dla Ciebie”, 9 VII 1998, nr 28, s. 1, 4 i 5.
- Terakowska Dorota: Epitafium na śmierć psa. „Przekrój”, 3 V 1998, nr 18, s. 1, 12 i 13.
- Korczyńska Jadwiga (Adelajda), list do redakcji. „Przekrój”, 28 VI 1998 nr 26, s. 38.
- Terakowska Dorota: Pomnik wiernego psa. „Przekrój”, 11 IV 1999, nr 15, s. 33.
- Kursa Magdalena: Pomnik psiej wierności. „Gazeta Wyborcza”, 24 XI 2000, s. 9.
- Wacław Krupiński: Pisanie z Dżokiem w tle. „Dziennik Polski”, 18 VI 2007