Pochwiak wielkopochwowy

Pochwiak wielkopochwowy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

łuskowcowate

Rodzaj

pochwiak

Gatunek

pochwiak wielkopochwowy

Nazwa systematyczna
Volvariella volvacea (Bull.) Singer
Lilloa 22: 401 (1951)
Multimedia w Wikimedia Commons

Pochwiak wielkopochwowy, pochwiak pochwiasty (Volvariella volvacea (Bull.) Singer) – gatunek grzybów z rodziny łuskowcowatych (Pluteaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Volvariela, Pluteaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1786 r. Jean Baptiste Bulliard nadając mu nazwę Agaricus volvaceus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1951 r. Rolf Singer, przenosząc go do rodzaju Volvariella[1].

Synonimów łacińskich jest 20. Niektóre z nich:

  • Agaricus volvaceus Bull. 1786
  • Agaricus volvaceus var. volvaceus Bull. 1786
  • Amanita virgata Pers. 1797
  • Vaginata virgata (Pers.) Gray 1821
  • Volvaria volvacea (Bull.) P. Kumm. 1871
  • Volvariopsis volvacea (Bull.) Murrill 1917[2].

Alina Skirgiełło w 1999 r. wprowadziła nazwę pochwiak pochwiasty, Władysław Wojewoda jednak uznał ja za nieodpowiednią, gdyż wszystkie pochwiaki mają pochwę i w swoim zestawieniu wielkoowocnikowych grzybów Polski w 2003 podał nazwę pochwiak wielkopochwowy[3].

Występowanie i siedlisko

W Polsce gatunek rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R – potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych[4]. Jest rzadki również w całej Europie[5].

Naziemny grzyb saprotroficzny. Rośnie na próchnicznej ziemi i na rozkładających się resztkach organicznych[5].

Znaczenie

Grzyb jadalny. Jest uprawiany w Azji południowo-wschodniej i na Dalekim Wschodzie. Pochwiaki wielkopochwowe są bardzo popularne w kuchni tajskiej, kupowane są w krajach azjatyckich świeże, w Europie spotyka się jedynie suszone lub w puszkach[6].

Grzyb uprawny. Pochwiaki często uprawiane są na matach ze słomy ryżowej i zbierane niedojrzałe, przed pęknięciem osłony[7]. Łatwo się przystosowują i dojrzewanie zajmuje im od czterech do pięciu dni. Najlepiej rosną w klimatach subtropikalnych o dużych rocznych opadach. Nie są znane żadne źródła mówiące o ich hodowli przed XIX wiekiem[8]. Przypominają trującego muchomora zielonawego (sromotnikowego), ale odróżniają je od niego różowe zarodniki, białe w przypadku muchomora. Mimo tego, wiele osób, w szczególności imigrantów z południowo-wschodniej Azji, gdzie pochwiak wielkopochowy jest powszechny, zatruło się na skutek tej pomyłki[9].

Przypisy

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2013-09-15]  (ang.).
  2. Species Fungorum. [dostęp 2013-04-15]. (ang.).
  3. WładysławW. Wojewoda WładysławW., Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 690, ISBN 83-89648-09-1 .
  4. ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, s. 70, ISBN 83-89648-38-5 .
  5. a b AlinaA. Skirgiełło AlinaA., Grzyby (Mycota), podstawczaki (Basidiomycota), łuskowcowate (Pluteaceae), Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 1999, ISBN 83-85444-66-1 .
  6. SallieS. Morris SallieS., Kuchnia tajska – to proste!, Warszawa 2007, ISBN 978-83-61171-28-7 .
  7. Shu-tingS. Chang Shu-tingS., T.H.T.H. Quimio T.H.T.H., Tropical Mushrooms: Biological Nature and Cultivation Methods, s. 120 .
  8. Deh-TaD.T. Hsiung Deh-TaD.T., The Chinese Kitchen, wyd. Rev. ed, London: Kyle Cathie Ltd, 2006, s. 186–87, ISBN 1-85626-702-4, OCLC 225223897 .
  9. N.P.N.P. Money N.P.N.P., Mr. Bloomfield’s Orchard: The Mysterious World of Mushrooms, Molds, and Mycologists, Oxford: University Press, 2004, s. 153, ISBN 978-0-19-517158-7 .
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • BioLib: 300998
  • EoL: 1009002
  • GBIF: 5241445
  • identyfikator iNaturalist: 179054
  • NCBI: 36659