Paraboloida hiperboliczna

Paraboloida hiperboliczna dla a=b=2, na obszarze
[−5,5]x[−5,5]
Paraboloida hiperboliczna

Paraboloida hiperboliczna – nieograniczona powierzchnia drugiego stopnia posiadająca jedną oś symetrii i dwie płaszczyzny symetrii, jedna z dwóch odmian paraboloidy obok paraboloidy eliptycznej.

Powierzchnia ta powstaje w wyniku przesunięcia paraboli wzdłuż innej paraboli, przy czym obydwie parabole muszą spełniać następujące warunki[1]:

  • muszą się znajdować w płaszczyznach prostopadłych do siebie,
  • ich osie symetrii muszą być równoległe,
  • ich ramiona muszą być skierowane w przeciwne strony.

Równanie

Zastosowanie w architekturze modernizmu: dworzec PKP Warszawa Ochota

Paraboloida hiperboliczna, niezależnie od jej ustawienia w przestrzeni i doboru układu współrzędnych, spełnia równanie powierzchni drugiego stopnia[2]:

a 11 x 2 + a 22 y 2 + a 33 z 2 + 2 a 12 x y + 2 a 23 y z + 2 a 31 z x + 2 a 14 x + 2 a 24 y + 2 a 34 z + a 44 = 0 , {\displaystyle a_{11}x^{2}+a_{22}y^{2}+a_{33}z^{2}+2a_{12}xy+2a_{23}yz+2a_{31}zx+2a_{14}x+2a_{24}y+2a_{34}z+a_{44}=0,}

przy czym w celu odróżnienia jej od innych takich powierzchni należy zastosować warunki:

| a 11 a 12 a 13 a 21 a 22 a 23 a 31 a 32 a 33 | = 0 {\displaystyle \left|{\begin{matrix}a_{11}&a_{12}&a_{13}\\a_{21}&a_{22}&a_{23}\\a_{31}&a_{32}&a_{33}\end{matrix}}\right|=0}

oraz

| a 11 a 12 a 13 a 14 a 21 a 22 a 23 a 24 a 31 a 32 a 33 a 34 a 41 a 42 a 43 a 44 | > 0. {\displaystyle \left|{\begin{matrix}a_{11}&a_{12}&a_{13}&a_{14}\\a_{21}&a_{22}&a_{23}&a_{24}\\a_{31}&a_{32}&a_{33}&a_{34}\\a_{41}&a_{42}&a_{43}&a_{44}\end{matrix}}\right|>0.}

Odpowiednio dobierając układ współrzędnych, można jej równanie zapisać w postaci[1]:

( x a ) 2 ( y b ) 2 = z {\displaystyle \left({\frac {x}{a}}\right)^{2}-\left({\frac {y}{b}}\right)^{2}=z}

lub

z = x y . {\displaystyle z=xy.}

Zobacz też

  • paraboloida eliptyczna

Przypisy

  1. a b paraboloida hiperboliczna, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-10-03] .
  2. I.N. Bronsztejn, K.A. Siemiendiajew: Matematyka. Poradnik encyklopedyczny. Wyd. 6. Warszawa: PWN, 1976, s. 300.

Linki zewnętrzne

  • Eric W.E.W. Weisstein Eric W.E.W., Hyperbolic Paraboloid, [w:] MathWorld, Wolfram Research [dostęp 2020-12-12]  (ang.).
  • p
  • d
  • e
Kwadryki
typy
elipsoidy
  • obrotowe
    • sfera
paraboloidy
  • eliptyczne
    • obrotowe
  • hiperboliczne
hiperboloidy
szczególne
powierzchnie walcowe
inne
powiązane bryły
inne powiązane
pojęcia
występowanie

  • SNL: hyperbolsk_paraboloide
  • Catalana: 0199025