Obornik

Gnojownia – miejsce przechowywania obornika
Rozrzutnik obornika w czasie pracy
Rolnik przy pracy podczas wywozu obornika na składowisko
Składowisko obornika
Duże składowisko obornika

Oborniknawóz naturalny składający się z przefermentowanego kału i moczu zwierząt oraz ściółki. Zawiera on wszystkie składniki odżywcze potrzebne do rozwoju roślin oraz poprawia właściwości fizyczne, chemiczne i biologiczne gleby.

Obecnie w dużych gospodarstwach rolnych częściej stosowany jest nawóz pochodzący z bezściółkowego chowu zwierząt gospodarskich – gnojowica.

Rodzaje

Wyróżnia się obornik:

  • świeży – nie poddany fermentacji, o niejednolitej strukturze i szerokim stosunku C:N,
  • przefermentowany – poddany fermentacji przez 4-5 mies.; w tym czasie następuje częściowa mineralizacja materii organicznej i zawężenie stosunku C:N do 15-20:1,
  • słomiasty (mierzwa) – zawierający dużo ściółki ze słomy i odznaczający się szerokim stosunkiem C:N,
  • kompostowany – o dużym stopniu rozkładu, kompostowany z dodatkiem nawozów mineralnych, torfu, fekaliów lub gliny; stosowany jest w ogrodnictwie,
  • sztuczny – nawóz organiczny otrzymywany przez kompostowanie pociętej słomy z gnojowicą, gnojówką, wodą gnojową i nawozami mineralnymi (N, P, Ca) oraz specjalnymi preparatami; w działaniu nawozowym nie ustępuje obornikowi naturalnemu.

Składowanie

Obornik powinien być składowany w specjalnie do tego celu przygotowanych miejscach z wybetonowanym dnem (gnojowniach), tak aby pochodzące z niego substancje, podlegające różnym procesom chemicznym, nie przenikały do gleby.

Wymagania stawiane budowlom rolniczym służącym do magazynowania obornika, gnojowicy i gnojówki podaje Ustawa z dnia 10 lipca 2007 o nawozach i nawożeniu[1].

Wykorzystanie przez rośliny

Stopień wykorzystania przez rośliny składników pokarmowych z obornika w zależności od gleby:

W procentach
Gleba I rok II rok III rok IV rok
Ciężka 40 30 20 10
Średnia 60 30 10 0
Lekka 70 30 0 0

Skład

Średni skład chemiczny obornika pochodzącego od różnych zwierząt, dobrze rozłożonego i przechowywanego w odpowiednich warunkach przedstawia poniższa tabela[2]. Ponadto obornik zawiera średnio (możliwość dużych różnic) około 75% wody, 5-6% soli mineralnych i 20% substancji organicznej.

Pierwiastek Zawartość w % Pierwiastek Zawartość w mg na kg
N 0,50 B 5,0
P2O5 0,25 Cu 4,7
K2O 0,60 Mn 30,0
MgO 0,15 Zn 43,5
CaO 0,40 Mo 0,4
S 0,08 Co 0,2

Zobacz też

Zobacz hasła obornikgnój w Wikisłowniku
Zobacz multimedia związane z tematem: Obornik

Przypisy

  1. Dz.U. z 2024 r. poz. 105
  2. Antoni Kropisz: Nawozy. W: Uprawa roli i nawożenie roślin ogrodniczych. Jan Roman Starck (red.). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1997, s. 113. ISBN 83-09-01358-2.
  • LCCN: sh85080667
  • GND: 4134891-6
  • NDL: 00567323
  • BnF: 11934872h
  • BNCF: 26318
  • J9U: 987007548460705171
  • BNC: 000000019