Muzeum Etnograficzne w Martinie

Muzeum Etnograficzne w Martinie
Etnografické múzeum v Martine
Ilustracja
Gmach Muzeum Etnograficznego w Martinie
Państwo

 Słowacja

Miejscowość

Martin

Data założenia

1908

Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Muzeum Etnograficzne w Martinie”
49°03′50″N 18°55′42″E/49,063889 18,928333
Strona internetowa

Muzeum Etnograficzne w Martinie (słow. Etnografické múzeum v Martine) – oddział Słowackiego Muzeum Narodowego, z kolekcją etnograficzną, zlokalizowane w miejscowości Martin, na Słowacji. Muzeum liczy w swojej kolekcji ponad 100 tys. przedmiotów, co stanowi największy zbiór obiektów kultury ludowej na Słowacji[1].

Historia

Powstanie muzeum wywodzi się od powołania w 1863 roku Macierzy Słowackiej (słow. Matica slovenská), instytucji kulturalno-oświatowej, której działacze gromadzili obiekty etnograficzne. Inną ważną inicjatywą było utworzenie (staraniem księdza Andreja Kmieťa) w 1893 roku w Martinie, Słowackiego Towarzystwa Muzealnego (słow. Slovenská Muzeálna Spoločnosť)[2]. Ważnym wydarzeniem w kontekście utrwalania idei muzeum, była Wystawa Etnograficzna w Pradze w 1895 roku, dzięki której wzrosła popularność sztuki ludowej[3].

Pierwsze muzeum powstało w 1908 roku, otwarcia nie dożył autor idei, Andrej Kmeť. Obecny gmach został wybudowany w latach 1928–1932 według projektu architekta Milana Michala Harminca, a zbiory udostępniono publiczności w roku 1933. Do r. 1961 muzeum nosiło nazwę: Slovenské národné múzeum v Martine[4].

Muzeum Etnograficzne w Martinie jest najstarszym oddziałem Słowackiego Muzeum Narodowego. Po II wojnie światowej zaczęło się stopniowo specjalizować w całościowej dokumentacji sposobu życia i kultury ludowej na Słowacji od czasów najdawniejszych po współczesność[1].

Słowackie Muzeum Narodowe. Martin

Od 1964 do 1991 trwała etapowa budowa skansenu należącego do Muzeum, znanego dziś pod nazwą Muzeum Wsi Słowackiej[3].

Wystawy

W muzeum znajdują się trzy wystawy stałe: „Człowiek i ziemia”, „Człowiek i tworzywo” oraz „Człowiek i odzież”. Ekspozycja „Człowiek i ziemia” jest podzielona tematycznie na kilka mniejszych części, które razem tworzą spójny i sukcesywny obraz pracy i dawnego życia na wsi, który był wyznaczany przez prace sezonowe na roli oraz sposoby pozyskiwania pożywienia[5]. W kolekcji znajdują się m.in. stroje regionalne i elementy strojów (czepce, fartuchy itp.), skrzynie rytowane, maglownice, rzeźbione czerpaki, klocki drukarskie do tkanin, stroje obrzędowe, instrumenty ludowe i sztuka ludowa[4].

Galeria – obiekty z kolekcji

  • Świąteczny strój kobiecy z miejscowości Starý Tekov.
    Świąteczny strój kobiecy z miejscowości Starý Tekov.
  • Czepiec do świątecznego stroju kobiecego (Starý Tekov).
    Czepiec do świątecznego stroju kobiecego (Starý Tekov).
  • Skrzypce wiejskie, Słowacja.
    Skrzypce wiejskie, Słowacja.
  • Obraz malowany na szkle, I poł. XIX w.
    Obraz malowany na szkle, I poł. XIX w.
  • Świąteczny strój kobiecy {Starý Tekov).
    Świąteczny strój kobiecy {Starý Tekov).
  • Obiekt ceramiczny, Słowacja.
    Obiekt ceramiczny, Słowacja.
  • Butelka ze sceną górniczą, aut. Terézia Šimonová, 1974.
    Butelka ze sceną górniczą, aut. Terézia Šimonová, 1974.
  • Obraz malowany na szkle, I poł. XIX w.
    Obraz malowany na szkle,
    I poł. XIX w.
  • Dudy słowackie.
    Dudy słowackie.

Przypisy

  1. a b Zborník Slovenského národného múzea v Martine – Etnografia, Rocznik XCI, 1997, ISBN 80-85753-99-5 .
  2. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, t. 19, 1971 .
  3. a b W Słowacji, [w:] JaninaJ. Orynżyna JaninaJ., O sztukę ludowąː pamiętnik pracy, LSW, 1965 .
  4. a b EvaE. Kralikova EvaE., Slovenské národné múzeum – Etnografické múzeum, Martin, „Zborník Slovenského národného múzea: Etnografia”, 39, Osveta, 1998, s.27 i dalsze .
  5. Etnografia Polska, t. 9-10, 1965, s.476 .

Bibliografia

  • Strona internetowa Muzeum.SK
Kontrola autorytatywna (muzeum):
  • ISNI: 0000000122706758
  • VIAF: 274601502, 173684865
  • NKC: kn20080303001