Michalina Chełmońska-Szczepankowska

Michalina Chełmońska-Szczepankowska
Data i miejsce urodzenia

17 września 1885
Warszawa

Data i miejsce śmierci

5 marca 1953
Mińsk Mazowiecki

Narodowość

polska

Język

polski

Dziedzina sztuki

poezja

Odznaczenia
Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Strona internetowa

Michalina Chełmońska-Szczepankowska (ur. 17 września 1885 w Warszawie, zm. 5 marca 1953 w Mińsku Mazowieckim) – polska nauczycielka, poetka nazywana "mińską Konopnicką"[1].

Życiorys

Córka Stanisława Chełmońskiego, naczelnika stacji kolejowej w Mińsku Mazowieckim, kuzyna malarza Józefa Chełmońskiego i Jadwigi z Przystańskich. Studiowała filologię polską, w 1907 przeprowadziła się do Mińska Mazowieckiego. Po uzyskaniu prawa do nauczania została nauczycielką na pensji Marii Grochowskiej. Od 1912 do 1918 nauczała języka polskiego w mińskim gimnazjum żeńskim, w 1914 poślubiła Jana Szczepankowskiego, kierownika w fabryce K. Rudzkiego. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości objęła funkcję kierowniczki szkoły powszechnej w Rzakcie, a następnie w Stojadłach. W 1924 zorganizowała i prowadziła szkołę we wsi Dłużka, w 1926 w Budach Przytockich i od 1928 w Królewcu. W 1928 w uznaniu zasług została odznaczona Medalem Dziesięciolecia Odzyskania Niepodległości. Ciężka praca i problemy zdrowotne sprawiły, że w 1932 przeszła na emeryturę, jednocześnie odznaczono ją medalem za długoletnią służbę nauczycielską. Podczas II wojny światowej uczestniczyła w tajnym nauczaniu, uczyła języka polskiego, rosyjskiego i niemieckiego. Prowadziła również zakonspirowaną bibliotekę oraz pomagała ludziom prześladowanym przez okupanta[2].

Twórczość

Michalina Chełmońska-Szczepankowska biegle posługiwała się czterema językami obcymi, rosyjskim, francuskim, niemieckim i łaciną. Poza pracą nauczyciela tworzyła poezję. Debiutowała w tygodniku Zorza, w 1909 ukazał się zbiór jej wierszy pod tytułem "Poranna rosa". W 1910 księgarnia Michała Arcta opublikowała kolejny tomik "Wiosną i latem", w 1921 warszawska biblioteka im. Bolesława Prusa wydała zbiór wierszy "Piosenki z dziejów naszych", w którym znalazły się również wiersze Michaliny Chełmońskiej-Szczepankowskiej. Stale współpracowała z "Moim pisemkiem", "Płomykiem", "Płomyczkiem", jej wiersze publikowały "Świerszczyk" i "Rycerz Niepokalanej". Dodatkowo tłumaczyła wiersze z rosyjskiego i francuskiego na polski[3]. W Mińsku Mazowieckim odbywa się coroczny Konkurs Recytatorski im. Michaliny Chełmońskiej – Szczepankowskiej[4], w Słupnie poetka jest patronką Szkoły Podstawowej nr 2.

Przypisy

  1. Janusz Kuligowski, Mińskie siłaczki (Rola kobiet w dziejach miasta do 1939), Rocznik Mińsko Mazowiecki 16, 2008 s. 155-159
  2. Biografia Michaliny Chełmońskiej-Szczepankowskiej, strona domowa
  3. Piotr Szczepankowski, Poetka z Mazowska - „Mińska Konopnicka" - żyła wśród ludu i dla ludu /biografia/ Rocznik Mińsko Mazowiecki 19, 2002 s. 75-88
  4. Konkurs Recytatorski, Szkoła Podstawowa nr 1 im. Mikołaja Kopernika w Mińsku Mazowieckim. [dostęp 2020-02-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-05)].

Bibliografia

  • Rzecz o poetce Michalinie Chełmońskiej-Szczepankowskiej, Aspekt Polski nr 188, 27 grudnia 2013. aspektpolski.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-26)].
  • VIAF: 45417089
  • LCCN: n2004043664
  • GND: 130845779
  • NKC: mzk20201083385
  • PLWABN: 9810616111105606
  • NUKAT: n2004086596