Lormetazepam

Lormetazepam
Enancjomer R

Enancjomer S
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
7-chloro-5-(2-chlorofenylo)-3-hydroksy-1-metylo-3H-1,4-benzodiazepin-2-on
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C16H12Cl2N2O2

Masa molowa

335,18 g/mol

Identyfikacja
Numer CAS

848-75-9

PubChem

13314

DrugBank

DB13872 DB13872, DB13872

SMILES
CN1C2=C(C=C(C=C2)Cl)C(=NC(C1=O)O)C3=CC=CC=C3Cl
InChI
InChI=1S/C16H12Cl2N2O2/c1-20-13-7-6-9(17)8-11(13)14(19-15(21)16(20)22)10-4-2-3-5-12(10)18/h2-8,15,21H,1H3
InChIKey
FJIKWRGCXUCUIG-UHFFFAOYSA-N
Właściwości
Temperatura topnienia

206 °C[1]

Niebezpieczeństwa
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Wiarygodne źródła oznakowania tej substancji
według kryteriów GHS są niedostępne.
Dawka śmiertelna

LD50 >10 000 mg/kg (szczur, doustnie)[1]

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC

N05CD06

Legalność w Polsce

substancja psychotropowa grupy IV-P

Farmakokinetyka
Okres półtrwania

10-12h

Wiązanie z białkami
osocza i tkanek

∼85%

Metabolizm

wątrobowy

Wydalanie

w 94% z moczem w postaci niezmienionej

Multimedia w Wikimedia Commons

Lormetazepam (łac. lormetazepamum) – organiczny związek chemiczny, pochodna 3-hydroksybenzodiazepiny, zaliczany do substancji psychotropowych grupy IV-P. Stosowany jako lek nasenny, uspokajający i przeciwlękowy. Jest związkiem chiralnym, produkt farmaceutyczny jest mieszaniną racemiczną obu enancjomerów[2].

W porównaniu z innymi lekami z tej grupy terapeutycznej lormetazepam wykazuje silne, szybkie i stosunkowo krótkotrwałe działanie nasenne, wykazuje też działanie uspokajające i przeciwlękowe. W niewielkim stopniu działa miorelaksacyjnie i przeciwdrgawkowo. Podobnie jak inne benzodiazepiny, po podaniu doustnym wchłania się szybko i prawie całkowicie. Metabolizowany jest w wątrobie do nieczynnych psychotropowo metabolitów. Ze względu na krótki okres działania farmakologicznego oraz dość szybkie wydalanie wykazuje znaczny potencjał uzależniający. Lormetazepam w polskim lecznictwie jest stosowany sporadycznie.

Mechanizm działania

Działa na wiele struktur ośrodkowego układu nerwowego, przede wszystkim układ limbiczny i podwzgórze, czyli struktury związane z regulacją czynności emocjonalnych. Nasila hamujące działanie neuronów GABA-ergicznych w obrębie kory mózgowej, hipokampa, móżdżku, wzgórza i podwzgórza. Lek zwiększa powinowactwo tego receptora do kwasu γ-aminomasłowego, który jest endogennym neuroprzekaźnikiem hamującym.

Wskazania do stosowania

Doraźnie i krótkotrwale:

  • w leczeniu zaburzeń snu (trudności w zasypianiu, wczesne przebudzenia poranne)
  • w premedykacji do uciążliwych badań diagnostycznych

Przeciwwskazania

Środki ostrożności

  1. Przed rozpoczęciem leczenia należy określić przyczynę bezsenności.
  2. Podczas leczenia może rozwinąć się psychiczne i fizyczne uzależnienie – szczególnie ostrożnie stosować u pacjentów z uzależnieniem od alkoholu, narkotyków lub innych leków w wywiadzie.
  3. Regularne stosowanie lormetazepamu może prowadzić do rozwoju jego tolerancji.
  4. Po zakończeniu leczenia może pojawić się tzw. bezsenność z odbicia (nawrót objawów o większym nasileniu).
  5. Ze względu na ryzyko wystąpienia niepamięci następczej należy zapewnić pacjentowi 7–8 godzin nieprzerwanego snu po zażyciu leku.
  6. Szczególnie ostrożnie stosować u pacjentów w podeszłym wieku (powyżej 65 lat) oraz u pacjentów z objawami depresji (ryzyko skłonności samobójczych).
  7. Z uwagi na to, że preparat zawiera laktozę, nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy.
  8. Stosowanie leku w pierwszym trymestrze jest dopuszczalne jedynie w przypadku bezwzględnej konieczności, a stosowanie bezpieczniejszych zamienników jest niemożliwe. U dzieci matek przyjmujących długotrwale benzodiazepiny w III trymestrze ciąży może rozwinąć się uzależnienie, a w okresie pourodzeniowym może wystąpić zespół odstawienny. Jeśli zachodzi konieczność podania leku w trakcie laktacji, należy przerwać karmienie piersią.

Interakcje

Opioidowe leki przeciwbólowe, inhibitory MAO, leki przeciwdrgawkowe, anestetyki, leki nasenne, psychotropowe, przeciwdepresyjne, przeciwhistaminowe i leki hipotensyjne o działaniu ośrodkowym nasilają depresyjny wpływ lormetazepamu na ośrodkowy układ nerwowy. Przy jednoczesnym stosowaniu opioidów może wystąpić nasilenie euforii (ryzyko szybszego uzależnienia). Alkohol nasila działanie depresyjne leku, może doprowadzić do reakcji paradoksalnych, zaburzeń świadomości, niewydolności oddechowej i w konsekwencji nawet śmierci.

Działania niepożądane

Nagłe przerwanie leczenia może wywołać objawy zespołu odstawiennego: ból głowy, mięśni, pobudzenie, napięcie emocjonalne, niepokój ruchowy, stany splątania, drażliwość, bezsenność.

Podczas terapii może ujawnić się wcześniej istniejąca niezdiagnozowana depresja.

Ostrzeżenia

  • Lek należy odstawiać stopniowo.
  • W trakcie leczenia oraz przez 3 dni po zakończeniu nie wolno pić alkoholu.
  • Lek może osłabiać zdolność prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn – powinno się unikać tych czynności w trakcie leczenia i 3 dni po jego zakończeniu.

Dawkowanie

Doustnie.
Zaburzenia snu: zwykle 0,5–1 mg na pół godziny przed snem. W indywidualnych przypadkach dawkę można zwiększyć maksymalnie do 2 mg na dobę.
Premedykacja: zwykle 1 mg godzinę przed zabiegiem lub 2 mg pół godziny przed snem w dniu poprzedzającym zabieg.

Lek stosuje się doraźnie, czas leczenia należy ograniczyć do minimum (zwykle wynosi on od kilku dni do 2 tygodni, włącznie z okresem stopniowego odstawiania).

Preparaty

Dostępny w Polsce preparat[3]:

Przypisy

  1. a b Lormetazepam, [w:] ChemIDplus, United States National Library of Medicine [dostęp 2011-11-07]  (ang.).
  2. Rote Liste Service GmbH (Hrsg.): Rote Liste 2017 – Arzneimittelverzeichnis für Deutschland (einschließlich EU-Zulassungen und bestimmter Medizinprodukte). Rote Liste Service GmbH, Frankfurt/Main, 2017, Aufl. 57, ISBN 978-3-946057-10-9, s. 196.
  3. Obwieszczenie Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych z dnia 31 marca 2011 r. w sprawie ogłoszenia Urzędowego Wykazu Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. [dostęp 2011-11-07]. (pol.).
  4. „Wiadomości Urzędu Patentowego”. Nr 3, s. 176, 1988. 

Bibliografia

  • Pharmindex: kompendium leków. Warszawa: UBM Medica Polska, 2011, s. 1280. ISBN 978-83-62078-02-8.
  • Martindale. 2011.
  • Leki Współczesnej Terapii. Wyd. XII. Warszawa: 1995. ISBN 83-85632-39-5.
  • Ulotka informacyjna produktu leczniczego Noctofer.
  • Małgorzata Rzewuska: Leczenie zaburzeń psychicznych. Wyd. 3. Warszawa: PZWL, 2006. ISBN 83-200-3354-3.

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

  • p
  • d
  • e
  • p
  • d
  • e
N05: Leki psycholeptyczne
N05A – Leki przeciwpsychotyczne
N05AA – Pochodne fenotiazyny
z łańcuchem alifatycznym
N05AB – Pochodne fenotiazyny
z grupą piperazynową
N05AC – Pochodne fenotiazyny
z grupą piperydynową
N05AD – Pochodne butyrofenonu
N05AE – Pochodne indolu
N05AF – Pochodne tioksantenu
N05AG – Pochodne difenylobutylopiperydyny
N05AH – Pochodne diazepiny,
oksazepiny i tiazepiny
N05AL – Benzamidy
N05AN – Sole litu
N05AX – Inne
N05B – Anksjolityki
N05BA – Pochodne benzodiazepin
N05BB – Pochodne difenylometanu
N05BC – Karbaminiany
N05BD – Pochodne dibenzobicyklooktadienu
  • benzoktamina
N05BE – Pochodne azaspirodekanodionu
N05BX – Inne
N05C – Leki nasenne i uspokajające
N05CA – Barbiturany
N05CC – Aldehydy i ich pochodne
N05CD – Pochodne benzodiazepiny
N05CE – Pochodne piperynodionu
N05CF – Cyklopirolony
N05CH – Agonisty receptora melatoninowego
N05CJ – Antagonisty receptora oreksynowego
  • suworeksant
  • lemboreksant
  • daridoreksant
N05CM – Inne
N05CX – Preparaty złożone zawierające leki nasenne
i uspokajające, z wyłączeniem barbituranów