Lajos Áprily

Lajos Áprily

Jékely Lajos

Lajos Áprily ok. 1920 r.
Data i miejsce urodzenia	14 listopada 1887 Brassó
Data i miejsce śmierci	6 sierpnia 1967 Budapeszt
Zawód, zajęcie	poeta, prozaik i tłumacz
Multimedia w Wikimedia Commons

Lajos Áprily (właśc. Lajos Jékely, ur. 14 listopada 1887 w Brassó, zm. 6 sierpnia 1967 w Budapeszcie) – węgierski poeta, prozaik, tłumacz^[1], ojciec poety i eseisty Zoltána Jékelyego^[2].

Życiorys

Na świat przyszedł jako syn Jánosa Lajosa Jékelyego i Berty z d. Ziegler, pochodzącej z niemieckiej rodziny w Pilźnie^[3]. Ukończył studia na Uniwersytecie w Kolosvárze^[4] w 1909 r^[3]., a następnie podjął pracę jako nauczyciel najpierw w Siedmiogrodzie, a od 1929 roku w Budapeszcie^[4]. W 1943 został zmuszony do wykluczania ze swojej szkoły uczniów pochodzenia żydowskiego, co wpłynęło na jego decyzję przejścia na emeryturę^[3].

Związek pisarza z Siedmiogrodem stał się inspiracją do pisania utworów literackich. Poezja Áprilyego stanowi między innymi opiewanie przyrody zamieszkiwanego przez twórcę regionu. Fundamentem w tworzeniu literatury były dla niego także motywy zaczerpnięte z mitologii greckiej^[4][5] oraz z Biblii (Dym Abla)^[6]. Dokonał przekładu Eugeniusza Oniegina Aleksandra Puszkina^[5], a także dzieł Ibsena, Schillera, Hauptmanna, Turgieniewa, Lermontowa i Niekrasowa^[7].

Tłumaczeniem twórczości Lajosa Áprilyego zaimowali się: Adam Bahdaj, Kazimiera Iłłakowiczówna, Stanisław Vincenz, Bohdan Zadura^[7]. W 1943 wydany został w Budapeszcie "Wybór poezji" w polskiej wersji^[8].

Twórczość^[4]

• Falusi elégia (Wiejska elegia; 1921);
• Esti párbeszéd (Wieczorny dwugłos; 1923);
• Rasmussen hajóján (W łodzi Rasmussena; 1926);
• Idahegyi pásztorok (Pasterze z góry Ida; 1929);
• Az aranymosó balladája (Ballada o poszukiwaczu złota; 1934);
• A láthatatlan írás (Niewidzialne pismo; 1939);
• Ábel füstje (Dym Abla; 1957);
• Jelentés a völgyböl (Doniesienie z doliny; 1965).

Przypisy