Kąt bryłowy

Kąt bryłowy

Kąt bryłowy – część przestrzeni trójwymiarowej ograniczona przez powierzchnię stożkową[1], czyli wszystkie półproste wychodzące z pewnego ustalonego punktu, zwanego wierzchołkiem, przechodzące przez pewną ustaloną krzywą zamkniętą (np. okrąg).

Miara kąta

 Zobacz też: miara kąta płaskiego.

Zupełnie analogicznie do miar dla kąta płaskiego określa się miary kąta bryłowego, będącego trójwymiarowym odpowiednikiem poprzedniego. Naturalną jednostką miary kąta bryłowego w układzie SI jest niemianowany steradian (sr) będący jednostką pochodną względem radiana (rad); w ogólności kąt bryłowy ma się do powierzchni sfery tak, jak kąt płaski do obwodu okręgu.

Steradian
 Osobny artykuł: steradian.

Steradian definiuje się jako pole powierzchni części sfery wyciętej przez powierzchnię stożkową o wierzchołku w jej środku, podzielone przez kwadrat promienia sfery[1] (bądź po prostu pole powierzchni wycięte jw. dla kuli jednostkowej[potrzebny przypis]); w związku z tym tak zdefiniowana miara kąta bryłowego przyjmuje wartości rzeczywiste z przedziału [ 0 , 4 π ] {\displaystyle [0,4\pi ]} [2][3].

Stopień kwadratowy

Jednostką miary kąta bryłowego pochodną względem stopnia (będącego jednostką miary łukowej kąta płaskiego) jest stopień kwadratowy oznaczany deg2[4], bądź (°)2; pełny kąt bryłowy ma miarę ok. 41 253 stopni kwadratowych, przy czym

1   d e g 2 = ( π 180   r a d ) 2 = ( π 180 ) 2   s r 1 3 283   s r . {\displaystyle 1\ \mathrm {deg} ^{2}=\left({\tfrac {\pi }{180}}\ \mathrm {rad} \right)^{2}=\left({\tfrac {\pi }{180}}\right)^{2}\ \mathrm {sr} \approx {\tfrac {1}{3\,283}}\ \mathrm {sr} .}

Zobacz też

Przypisy

  1. a b kąt bryłowy, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2023-04-08] .
  2. steradian, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2023-04-08] .
  3. Dygresja matematyczna - kąt bryłowy. Fizyka. Nie tylko dla orłów. Youtube. 2 lis 2020. [dostęp 2023-04-08].
  4. W literaturze anglojęzycznej również „sq.deg.” od ang. square degree, „stopień kwadratowy”.