Języki dene-kaukaskie

Wikipedia:Weryfikowalność
Ten artykuł od 2015-09 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Zasięg występowania języków zaliczanych do hipotetycznej makrorodziny dene-kaukaskiej

Języki dene-kaukaskie – hipotetyczna makrorodzina językowa, postulująca wspólne pochodzenie kilku języków izolowanych na świecie. W konserwatywnej wersji miałyby należeć do niej następujące języki (Bengtson 2008)[1]:

Sam Bengtson postuluje również dodanie do makrorodziny języka sumeryjskiego[1]. Niektórzy inni naukowcy postulowali umieszczenie w tej makrorodzinie języków: etruskiego, nihali, niwchijskiego, czukocko-kamczackich czy almosańsko-keresiuańskich[2].

Historia hipotezy

Pierwsze głosy sugerujące powiązania między językami kaukaskimi, sino-tybetańskimi, baskijskim i językami Ameryki Północnej pojawiły się na początku XX wieku. W latach 30. włoski językoznawca Alfredo Trombetti połączył te cztery rodziny na podstawie analizy leksykalnej[3]. W latach 40., 50. i 60. podobne teorie formułował niemiecki lingwista Karl Bouda, który do grupy dołączył również języki jenisejskie, buruszaski oraz sumeryjski[3] (a także rozważał umieszczenie w niej austronezyjskich[2]). W późniejszych latach o wspólnych cechach tych języków wspominali również amerykańscy lingwiści, jak Edward Sapir czy Robert Schafer[3].

W latach 80. Siergiej Starostin po raz pierwszy porównał języki kaukaskie z na-dene (wcześniej porównywano kaukaskie z sino-tybetańskimi oraz sino-tybetańskie z na-dene) i odkrył podobieństwa w ich systemach fonologicznych[3]. Później w 1990, Siergiej Nikołajew do języków dene-kaukaskich dołączył języki na-dene[potrzebny przypis].

Języki dene-kaukaskie miałyby być kontynuacją hipotetycznego języka proto-dene-kaukaskiego, używanego prawdopodobnie ok. 10 tys. lat temu w środkowej Azji[potrzebny przypis].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b JohnJ. Bengtson JohnJ., Materials for a Comparative Grammar of the Dene-Caucasian (Sino-Caucasian) Languages, „Aspects of Comparative Linguistics”, 3, 2008 .
  2. a b Wilfried W.W.W. Schuhmacher Wilfried W.W.W., F.F. Seto F.F., Austronesian and Dene-Basque (Dene-Caucasian) [online] .
  3. a b c d John D.J.D. Bengtson John D.J.D., WIDER GENETIC AFFILIATIONS OF THE CHINESE LANGUAGE / 追溯汉语更远古的语源, „Journal of Chinese Linguistics”, 27 (1), 1999, s. 1–12, ISSN 0091-3723, JSTOR: 23756741 [dostęp 2022-08-21] .
  • DSDE: dene-kaukasiske_sprog