Grupa trywialna

Ten artykuł dotyczy grup o najprostszej możliwej strukturze. Zobacz też: podgrupa trywialna.
Wikipedia:Weryfikowalność
Ten artykuł od 2021-08 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Grupa trywialna[a] – grupa składająca się wyłącznie z jednego elementu; tego rodzaju grupy są najmniejszymi w sensie liczebności (tj. rzędu) możliwymi grupami[b].

Przykłady

Istnieje wiele tak scharakteryzowanych grup, np.:

  • grupa addytywna Z 1 = { 0 } {\displaystyle \mathbb {Z} _{1}=\{0\}} z działaniem dodawania modulo 1 , {\displaystyle 1,}
  • grupa multiplikatywna Z 2 × = { 1 } {\displaystyle \mathbb {Z} _{2}^{\times }=\{1\}} z działaniem mnożenia modulo 2 {\displaystyle 2} (zob. arytmetyka modularna[c]),
  • grupa pierwiastków z jedynki C 1 = { 1 } {\displaystyle \mathbb {C} _{1}=\{1\}} nad ciałem liczb zespolonych[d],
  • grupa permutacji S 1 = { i d } {\displaystyle S_{1}=\{\mathrm {id} \}} zbioru jednoelementowego[e];

wszystkie one mają tę samą strukturę, tzn. są izomorficzne.

Dzieje się tak również dlatego, że w dowolnym zbiorze jednoelementowym E = { e } {\displaystyle E=\{e\}} można wprowadzić jedno i tylko jedno działanie dwuargumentowe , {\displaystyle \heartsuit ,} które uczyniłoby z niego grupę[f]. Wówczas wzór

e     e = e {\displaystyle e\ \heartsuit \ e=e}

opisuje wszystkie w niej zależności; w szczególności, iż e {\displaystyle e} pełni rolę elementu neutralnego oraz odwrotnego względem siebie. W związku z powyższym często utożsamia się wszystkie grupy jednoelementowe oznaczając je wspólnym symbolem, np. E , {\displaystyle E,} czy 1 {\displaystyle \mathbf {1} } (w notacji multiplikatywnej) albo 0 {\displaystyle \mathbf {0} } (w notacji addytywnej).

Własności

Każda grupa trywialna jest cykliczna, gdyż jest generowana przez element neutralny (przyjmuje się również, że generuje ją także zbiór pusty). Jako taka jest ona zatem: przemienna (abelowa), a ponadto doskonała, pełna, nilpotentna oraz rozwiązalna; dodatkowo jest to jedyna grupa jednocześnie torsyjna i beztorsyjna, przyjmuje się również, że ma zerową rangę.

W dowolnej grupie można wyróżnić jedną i tylko jedną podgrupę, która sama w sobie jest grupą trywialną: składa się ona z jej elementu neutralnego i nazywa podgrupą trywialną tej grupy.

Uwagi

  1. Zob. trywialność w matematyce.
  2. Grupa nie może być określona na zbiorze pustym, gdyż jeden z jej aksjomatów wymaga wyróżnienia elementu pełniącego rolę elementu neutralnego.
  3. W obu przypadkach można użyć działań o dowolnym module, a nawet standardowych działań arytmetycznych.
  4. Ogólniej: dowolnym ciałem.
  5. Grupa permutacji S 1 {\displaystyle S_{1}} (nazywana też grupą bijekcji lub grupą symetryczną) jest tożsama z grupą alternującą A 1 , {\displaystyle A_{1},}
    • grupą diedralną D 0 {\displaystyle D_{0}} (przy założeniu konstrukcji na wychodzącej od grup przekształceń).
  6. Zob. grupa wolna.