Gołąbek grabowy
 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | grzyby | ||
| Typ | podstawczaki | ||
| Klasa | pieczarniaki | ||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | gołąbek | ||
| Gatunek | gołąbek grabowy | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Russula carpini R. Girard & Heinem. Bull. Jard. bot. État Brux. 26: 321 (1956) | |||
| |||
Gołąbek grabowy (Russula carpini R. Girard & Heinem.) – gatunek grzybów należący do rodziny gołąbkowatych (Russulaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Russula, Russulaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisali go w 1956 r. R. Girard i Paul Heinemann pod grabami we Francji[1]. Synonimy:
- Russula carpini f. olens Donelli 2000
- Russula carpini f. tenella Bon 1979
- Russula carpini var. tenella (Bon) Bon 1988[2].
Polska nazwa według internetowego atlasu grzybów[3].
Morfologia
- Kapelusz
Średnica 6–10 cm, mięsisty, początkowo półkulisty, później płaskowypukły, czasem lekko wklęsły lub z niewielkim garbkiem. Brzeg cienki, prążkowany, często klapowany, skórka lepka, dająca się ściągnąć z 1/3 do 2/3 średnicy kapelusza. Powierzchnia różnobarwna: fioletowa, fioletowo-różowa, brązowa, ochrowa, żółto-oliwkowa, bladożółta i rdzawa[4].
- Blaszki
Dość gęste, szerokie, zaokrąglone, tępe, przez długi czas bladopomarańczowe[4]
- Trzon
Krótki, nierównomiernie cylindryczny, początkowo pełny, potem komorowaty, białawy, lekko szarawy i żółty[4].
Zwarty, kruchy, białawobrązowawy. Smak lekko gorzki, u młodych okazów cierpki, zapach jak gołąbka smacznego (Russula delica)[4].
- Cechy mikroskopowe
Bazydiospory 7,6–9,0 µm x 6,1–7,4, z kolcami i pojedynczymi brodawkami. Cystydy 55–80 µm x 10–12,5 µm, zanurzone lub lekko wystające, lancetowate, w sulfowanilinie lekko niebieskawe. Dermatocystydy o szerokości 6–7 µm[4].
Występowanie i siedlisko
Podano jego stanowiska tylko w Europie[5]. Brak go w opracowanym w 2003 r. przez Władysława Wojewodę wykazie wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski[6], po raz pierwszy jego stanowiska podano w 2015 r.[7] Aktualne stanowiska podaje także internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[3].
Naziemny grzyb mykoryzowy występujący w lasach grabowych[4].
Przypisy
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2024-02-10] (ang.).
- ↑ Index Fungorum [online] [dostęp 2024-02-10] (ang.).
- ↑ a b Aktualne stanowiska Russula carpini w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2024-02-11] (pol.).
- ↑ a b c d e f R.R. Girard R.R., P.P. Heinemann P.P., Russula carpini sp. nov. (Integrinae), „Bulletin du Jardin Botanique de l’État à Bruxelles”, 26 (4), Mycobank, 1956, s. 321–324 [dostęp 2024-02-08] (łac.).
- ↑ Występowanie Russula carpini na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2024-02-11] (ang.).
- ↑ WładysławW. Wojewoda WładysławW., Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 594–618, ISBN 83-89648-09-1 .
- ↑ Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2024-02-10] (pol.).
