François Noël Babeuf

François Noël Babeuf
Gracchus
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

23 listopada 1760
Saint-Quentin

Data i miejsce śmierci

27 maja 1797
Vendôme

Przyczyna śmierci

ścięcie

Partia

Sprzysiężenie Równych

Faksymile
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Le Tribun du peuple

François Noël Babeuf (pseudonim Gracchus) (ur. 23 listopada 1760 w Saint-Quentin, zm. 27 maja 1797 w Vendôme) – radykalny polityk francuski z okresu rewolucji francuskiej.

Chłopskiego pochodzenia, z zawodu mierniczy (geodeta). W chwili wybuchu Rewolucji Francuskiej w 1789 pracował jako dziennikarz w Pikardii. Od 1793 działał w Paryżu, przyłączając się do rewolucjonistów i organizując Sprzysiężenie Równych. Przewodził tzw. „Klubowi Panteonu”, prowadząc w nim prężną działalność propagandową na rzecz zradykalizowania Rewolucji. Z jakobina stał się wrogiem Robespierre’a. Po jego upadku zwrócił się przeciwko Dyrektoriatowi, rozwijając działalność spiskową. W wyniku zdrady został aresztowany (1797), osądzony i ścięty na gilotynie[1].

Wydawał radykalny dziennik „Trybun Ludu” (Le Tribun du peuple). Napisał Listy do Germaina i Manifest plebejski.

Sięgał do koncepcji Rousseau i Morelly'ego. W swoich egalitarystycznych i utopijnych poglądach głosił, iż własność powstała wskutek przebiegłości silniejszych wobec słabszych, których zepchnięto w nędzę. Ziemię należy więc podzielić na równe działki i rozdać obywatelom. Postulował uspołecznienie środków produkcji. Głosił, iż rozwój przemysłu i handlu doprowadzi do powszechnego dobrobytu. Był zwolennikiem rewolucji uciskanych przeciwko uciskającym (rewolucji proletariackiej). Przejęcie władzy miało zaś nastąpić w drodze zamachu stanu, dokonanego przez grupę konspiratorów. Babeuf rewolucję przyrównywał do wspaniałej, ale wymagającej męstwa wyprawy z Egiptu, domu niewoli, do Kanaanu[2]. W nowym komunistycznym ustroju miała zostać zniesiona własność prywatna, prawo dziedziczenia i zaprowadzona wspólnota dóbr[3]. Poprzez wprowadzenie wspólnoty dóbr miała nastąpić całkowita i prawdziwa „regeneracja” Francji[4].

Do poglądów Babeufa nawiązali nie tylko socjaliści utopijni, czartyści, ale także Marks i Engels. Uznawany był za prekursora komunizmu a jego doktryna – mimo prześladowań ze strony władz – posiadała wielu zwolenników. Komunistyczne zasady Babeufa noszą nazwę babuwizmu[5].

Zobacz też

Przypisy

  1. Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powszechna Wydawnictwa Gutenberga” tom 2, reprint wyd. Kurpisz, Poznań 1995.
  2. Jan Baszkiewicz: Wolność, Równość, Własność. Rewolucje burżuazyjne. Warszawa: Czytelnik, 1981, s. 211. ISBN 83-07-00199-4.
  3. Andrzej Sylwestrzak, Historia doktryn politycznych i prawnych, Warszawa 1999.
  4. Jan Baszkiewicz: Wolność, Równość, Własność. Rewolucje burżuazyjne. Warszawa: Czytelnik, 1981, s. 219. ISBN 83-07-00199-4.
  5. Nowa encyklopedia powszechna PWN, tom 1, Warszawa 1995.

Bibliografia

  • Babeuf François Noël, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2009-04-25] .
  • https://archive.is/20130503194816/http://portalwiedzy.onet.pl/17696,,,,babeuf_fran_ois_no_l,haslo.html
  • http://encyklopedia.wp.pl/encid,1611270,szukajEnc,babeuf%20franç;ois%20noë;l,sz_tresc.html?ticaid=17ea0
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000121347618
  • VIAF: 59078391
  • LCCN: n79084453
  • GND: 118505467
  • NDL: 00620309
  • LIBRIS: 53hkk79p5t8jmsr
  • BnF: 11889769d
  • SUDOC: 027311031
  • NLA: 35011498
  • NKC: jn20000400046
  • BNE: XX956509
  • NTA: 069390177
  • BIBSYS: 96001221
  • CiNii: DA02999688
  • Open Library: OL963293A
  • PLWABN: 9810540936705606, 9810575651505606
  • NUKAT: n01036158
  • J9U: 987007258050305171
  • PTBNP: 107652
  • NSK: 000099504
  • BNA: 000026190
  • ΕΒΕ: 117273
  • BLBNB: 000605867
  • LIH: LNB:26G;=kc
  • WorldCat: lccn-n79084453
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3873011
  • Britannica: biography/Francois-Noel-Babeuf
  • Universalis: babouvisme
  • БРЭ: 1844422
  • NE.se: francois-noel-babeuf
  • SNL: François_Noël_Babeuf
  • VLE: francois-noel-babeuf
  • Catalana: 0006474
  • DSDE: François_Noël_Babeuf
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 4993