Drzewiszka

Drzewiszka
Rhipidomys
Tschudi, 1845[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – drzewiszka atlantycka (Rh. mastacalis)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Podrząd

Supramyomorpha

Infrarząd

myszokształtne

Nadrodzina

myszowe

Rodzina

chomikowate

Podrodzina

bawełniaki

Plemię

Thomasomyini

Rodzaj

drzewiszka

Typ nomenklatoryczny

Hesperomys leucodactylus Tschudi, 1845

Synonimy
  • Rhipidomys[a] Tschudi, 1844[2]
  • Rhipidomys[a] Tschudi, 1844[3]
  • Rhipodomys[b]: J.A. Allen, 1899[4]
  • Rhipidomus[b]: Hopkins, 1949[5]
  • Rhidomys[b]: Vorontsov, 1959[6]
  • Phipidomys[b]: Cabrera, 1961[7]
  • Rhipdomys[b]: Saunders, 1975[8]
  • Rhipodmys[b]: Saunders, 1975[8]
  • Rhyppidomis[b]: Guitton, Araújo Filho & Sherlock, 1986[9]
  • Rhidpidomys[b]: Stallings, 1989[10]
  • Ripidomys[b]: Stallings, 1989[11]
Gatunki

28 gatunków – zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Drzewiszka[12] (Rhipidomys) – rodzaj ssaków z podrodziny bawełniaków (Sigmodontinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w skrajnie południowej Ameryce Środkowej i Południowej[13][14][15].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 63–210 mm, długość ogona 82–266 mm, długość ucha 12–32 mm, długość tylnej stopy 18,5–38 mm; masa ciała 21–218 g[14][16].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1845 roku niemiecki przyrodnik i badacz Johann Jakob von Tschudi w książce swojego autorstwa poświęconej badanion nad peruwiańską fauną[1]. Na gatunek typowy Tschudi wyznaczył (oznaczenie monotypowe) drzewiszkę białostopą (R. leucodactylus).

Etymologia

Rhipidomys (Rhipodomys, Rhipidomus, Rhidomys, Phipidomys, Rhipdomys, Rhipodmys, Rhyppidomis, Rhidpidomys, Ripidomys): gr. ῥιπις rhipis, ῥιπιδος rhipidos ‘wachlarz’; μυς mus, μυος muos ‘mysz’[17].

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[18][16][13][12]:

  • Rhipidomys latimanus (Tomes, 1860) – drzewiszka szerokostopa
  • Rhipidomys caucensis J.A. Allen, 1913 – drzewiszka kolumbijska
  • Rhipidomys similis J.A. Allen, 1912
  • Rhipidomys fulviventer O. Thomas, 1896 – drzewiszka płowobrzucha
  • Rhipidomys venezuelae O. Thomas, 1896 – drzewiszka wenezuelska
  • Rhipidomys couesi (J.A. Allen & F.M. Chapman, 1893) – drzewiszka nizinna
  • Rhipidomys venustus O. Thomas, 1900 – drzewiszka powabna
  • Rhipidomys ochoagrateroli F.J. García, Almeida, Machado, Delgado-Jaramillo, Araujo-Reyes, Vásquez-Parra & Flórez, 2020
  • Rhipidomys tenuicauda (J.A. Allen, 1899)
  • Rhipidomys wetzeli A.L. Gardner, 1989 – drzewiszka dżunglowa
  • Rhipidomys leucodactylus (Tschudi, 1845) – drzewiszka białostopa
  • Rhipidomys albujai Brito, Tinoco, Chávez, Moreno-Cárdenas, Batallas & Ojala-Barbour, 2017
  • Rhipidomys nitela O. Thomas, 1901 – drzewiszka wspaniała
  • Rhipidomys macconnelli de Winton, 1900 – drzewiszka wyżynna
  • Rhipidomys emiliae (J.A. Allen, 1916) – drzewiszka amazońska
  • Rhipidomys cariri Tribe, 2005 – drzewiszka samotna
  • Rhipidomys ipukensis R.G. Rocha, B.M.A. Costa & L.P. Costa, 2011 – drzewiszka ipukeńska
  • Rhipidomys ybyrae Lanes & Bonvicino, 2023
  • Rhipidomys modicus O. Thomas, 1926 – drzewiszka inkaska
  • Rhipidomys gardneri Patton, M.N.F. Silva & Malcolm, 2000 – drzewiszka peruwiańska
  • Rhipidomys ochrogaster J.A. Allen, 1901 – drzewiszka żółtobrzucha
  • Rhipidomys macrurus (P. Gervais, 1855) – drzewiszka długoogonowa
  • Rhipidomys bezerrensis Campos, Percequillo & Langguth, 2022
  • Rhipidomys caracolensis Campos, Percequillo & Langguth, 2022
  • Rhipidomys mastacalis (Lund, 1840) – drzewiszka atlantycka
  • Rhipidomys tribei E.A. Goldman, 1913 – drzewiszka nowa
  • Rhipidomys itoan B.M.A. Costa, Geise, L.G. Pereira & L.P. Costa, 2011 – drzewiszka itoańska
  • Rhipidomys austrinus O. Thomas, 1921 – drzewiszka podgórska

Uwagi

  1. ↑ a b Nomen nudum.
  2. ↑ a b c d e f g h i Niepoprawna późniejsza pisownia Rhipidomys Tschudi, 1845.

Przypisy

  1. ↑ a b J.J. von Tschudi: Untersuchungen über die Fauna Peruana. St. Gallen: Druck und verlag von Scheitlin und Zollikofer, 1845, s. 183. (niem.).
  2. ↑ J.J. von Tschudi. Mammalium conspectus quae in Republica Peruana reperiuntur et pleraque observata vel collecta sunt in itinere. „Archiv für Naturgeschichte”. 10 (1), s. 252, 1844. (łac.). 
  3. ↑ J.J. von Tschudi: Untersuchungen über die Fauna Peruana. St. Gallen: Druck und verlag von Scheitlin und Zollikofer, 1845, s. 16. (niem.).
  4. ↑ J.A. Allen. New rodents from Colombia and Venezuela. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 12, s. 206, 1899. (ang.). 
  5. ↑ G.H.E. Hopkins. The host-associations of the lice of mammals. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 119 (2), s. 470, 1949. DOI: 10.1111/j.1096-3642.1949.tb00888.x. (ang.). 
  6. ↑ Н.Н. Воронцов. Система хомяков (Сriсеtinае) мировой фауны и их филогенетические связи. „Бюллетень Московского Общества Испытателей Природы”. Отдел биологический. 64 (5), s. 135, 1959. (ros.). 
  7. ↑ Á. Cabrera. Catálogo de los mamíferos de America del Sur. „Revista del Museo Argentino de las Ciencias Naturales”. 4 (2), s. 423, 1961. (hiszp.). 
  8. ↑ a b R.C. Saunders. Venezuelan Macronyssidae (Acarina: Mesostigmata). „Brigham Young University Science Bulletin”. Biological series. 20, s. 85, 1975. (ang.). 
  9. ↑ N. Guitton, N.A. Araújo Filho & I.A. Sherlock. Ectoparasitas de roedores e marsupiais no ambiente silvestre de Ilha Grande, estado do Rio de Janeiro, Brasil. „Memórias do Instituto Oswaldo Cruz”. 81, s. 233, 1986. (hiszp.). 
  10. ↑ Stallings 1989 ↓, s. 187.
  11. ↑ Stallings 1989 ↓, s. 190.
  12. ↑ a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 254–255. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  13. ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 420–422. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  14. ↑ a b U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 484–489. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
  15. ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Rhipidomys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-02].
  16. ↑ a b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 268–270. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
  17. ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 608, 1904. (ang.). 
  18. ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.12) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-01-07]. (ang.).

Bibliografia

  • J.R. Stallings. Small mammal inventories in an eastern Brazilian park. „Bulletin of the Florida State Museum”. 34 (4), s. 153–200, 1989. (ang.). 
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • EoL: 111332
  • GBIF: 2438572
  • identyfikator iNaturalist: 44334
  • ITIS: 632681
  • NCBI: 29128
  • identyfikator taksonu Fossilworks: 100635